Azərbaycanlı qadın sahibkarların fəaliyyət sahələri genişlənir
Dünyanın hər yerində sahibkarlıqla maliyyə, fiziki və sosial riskləri olan, kifayət qədər zəhmət və vaxt sərf edərək yeni dəyər yarada bilən kişilər və qadınlar məşğuldur. Azərbaycanda həmin fəaliyyət növündə kişilərlə bərabər uğur əldə edən xeyli qadın da var və onların fəallığı artan dinamika ilə müşayiət olunur. Bu dinamikanın səbəbi Azərbaycan qadınının ənənələri, milliliyi, innovativliyi, intellekt və sosial aktivliyi özündə cəmləşdirib, istər şəxsi həyatında, istərsə də ictimai həyatda və iş dünyasında tətbiq etməsidir.
Bu gün Azərbaycanda qadın sahibkarlığının inkişafı üçün hər cür şərait mövcuddur. Sahibkar qadınların biznes və istehsal sahəsindəki fəaliyyətlərini daha da genişləndirmək üçün dövlət öz dəstəyini əsirgəmir. Qadın sahibkarlığının inkişafı Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) prioritet istiqamətlərindən olduğu üçün lider xanımlara göstərdiyi diqqət təqdirəlayiqdir. Qurum ölkə iqtisadiyyatının inkişaf prioritetləri, həmçinin milli xüsusiyyətlər nəzərə alınmaqla, qadın sahibkarlığının inkişafını təşviq edir və zəruri xidmətlər göstərir. Qeyd edək ki, qadınların cəmiyyətdə gördüyü işlərin daha qabarıq görünməsi üçün 2017-ci ildə Qadın Sahibkarlığının İnkişafı Assosiasiyası təsis edilib. Sahibkar qadınları özündə birləşdirən bu qurum Prezident İlham Əliyevin tövsiyəsi ilə yaradılıb. Assosiasiyanın yaranmasında məqsəd ölkədə lider qadınların işgüzar birliyinin bir çətir altında birləşməsidir. Əsas məqsədlərdən biri qadınları daim bu platformada görmək, onların arzularının yerinə yetirilməsi üçün şərait yaratmaqdır.
Adətən Azərbaycan xanımı deyəndə göz önünə ailəni bütöv saxlayan dayaqlardan biri olan ana, milli-mənəvi dəyərləri qoruyan cəfakeş qadın gəlir. Lakin bu parametrlər qadının iş dünyasındakı fəaliyyəti ilə tərs-mütənasib də deyil, əksinə, hər atılan addımda bütün üstünlükləri ilə hiss olunur. Dövlət idarəçiliyində, təhsil, səhiyyə, sosial müdafiə, hüquq-mühafizə orqanlarında, humanitar sektorda, yerli idarəetmə orqanlarında, siyasətdə çalışan xanımların sayı ilbəil artır. Azərbaycan qadınının səsi dünyanın hər yerindən gəlir. 20 il əvvəlin qadını ilə bu günün qadını arasındakı fərq onun cəmiyyətin üst pilləsində möhkəm bərqərar olmasındadır. O həm sosial rifahını yüksəldir, ailəsinə dəstək olur, onu ayaqda saxlayır, həm də başqalarının "qolundan tutub" işlə təmin olunmalarında rol oynayır. Üstəlik də vergi ödəyicisi kimi özünü təsdiq edərək dövlətin vergi siyasətində müəyyən yer tutur. Güzəştli kreditlərin verilməsi, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olanların vergilərdən azad edilməsi isə bu xanımlara çox böyük köməkdir.
Əvvəllər qadın sahibkarlar məhdud sahələrdə sahibkarlıq fəaliyyətinə, xüsusilə də tibbə və təhsilə maraq göstərirdilər. Amma son vaxtlar reklam menecmenti, rəqəmsal iqtisadiyyat, kənd təsərrüfatının müxtəlif sahələri və ekoturizmdə də qadınların iştirakını görürük. Hətta hazırda onların arasında müəyyən rəqabət mühiti formalaşıb. Sovetlər dönəmindən fərqli olaraq müstəqil Azərbaycanda fərdi sahibkarlıqla məşğul olan xanımlar heç də kişilərdən geri qalmır. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, fərdi sahibkarların 22, 7 faizini (299,8 min nəfər) qadınlar təşkil edir. Bu o deməkdir ki, Azərbaycanda 300 min nəfərə yaxın qadın təkcə mikrosahibkar kimi deyil, həm də iri sahibkarlıq fəaliyyəti üçün potensialını ortaya qoyur.
Onu da deyək ki, qadın sahibkarlar bu gün yerli əhəmiyyətli əlaqələr qurub, şəbəkələr yaradırlar. Bu işlərin uğurlu alınması qurumun keyfiyyətindən xəbər verir. Məhz bu keyfiyyətə söykənən qadın sahibkarlığının inkişafı yoxsulluğun azalmasına, qadınların iqtisadi və sosial nüfuzunun artmasına, bir çox halda cəmiyyətdə gender bərabərsizliyinin aradan qaldırılmasına kömək edir.
Lider qadınlar beynəlxalq səviyyədə də əlaqələr qururlar. Ölkəmizi beynəlxalq arenada uğurla təmsil etməsi Azərbaycan qadınının gücünü göstərir. Həmin güc xüsusilə türk dövlətləri arasında qarşılıqlı ticarət və investisiya əlaqələrinin inkişafında daha qabarıq görünür. Məlumat üçün bildirək ki, 2019-cu ildə Türkiyə, Azərbaycan, Qazaxıstan, Türkmənistan və Özbəkistanı birləşdirən Türkiyə Palatalar və Birjalar Birliyinin (TOBB) və Türk Dövlətləri Təşkilatının əməkdaşlığı çərçivəsində Türk Ticarət və Sənaye Palatası təsis edilib. 2021-ci ilin noyabrında isə Türk Ticarət və Sənaye Palatası (TSO) Qadın Sahibkarlar Komitəsi yaradılıb. Qurumun sədrliyinə Azərbaycan nümayəndəsi, Azərbaycanda Qadın Sahibkarlığının İnkişafı Assosiasiyasının rəhbəri Səkinə Babayeva seçilib. Komitədə türkdilli dövlətlərin hər birindən 10 nümayəndə iştirak edib. Ötən iki ildə üzv ölkələrin qadın təşkilatları arasında biznes-forumlar, seminarlar, sərgilər təşkil olunub. Türk dövlətlərinin qadın sahibkarları arasında olan həmrəylik genişlənib və əməkdaşlıq imkanları artıb.
Bu cür qarşılıqlı əlaqələrin davamı olaraq bu günlərdə İstanbulda Türkiyə Ticarət və Sənaye Palataları Birliyi Qadın Sahibkarlar Komitəsinin ikinci Baş Assambleyası baş tutub. Tədbirdə 2021-ci ilin noyabr ayında Azərbaycan Milli Sahibkarlar Konfederasiyasının təşəbbüsü ilə ölkəmizi təmsil etmək məqsədilə namizədliyi irəli sürülən, 2 ildən çoxdur Türkiyə Ticarət və Sənaye Palataları Birliyi Qadın Sahibkarlar Komitəsinə sədrlik edən Səkinə Babayeva görülən işlərlə bağlı geniş məlumat verərək deyib ki, türk dünyası qadın sahibkarları ilə keçirilən ümumi görüşlərin sayı 120-ni ötüb. Bu dövr ərzində türkdilli ölkələrə 30-dan çox səfər təşkil olunub, 8 ölkədə 60-a yaxın layihə, tədbirlər həyata keçirilib. Ümumi yığıncaqda Türkiyə təmsilçisi Hatice Kal, Qazaxıstandan Lazzat R. Kerimkulovna, Qırğızıstandan Aijan Chynybaeva, Özbəkistandan Nodira N. Shotursunova, Türkmənistandan Gulbahar İlliyeva, Şimali Kipr Türk Respublikasından isə Yaprak Özyalçın iştirak ediblər.
Yığıncağın qərarına əsasən, Türkmənistan təmsilçisi rəsmi olaraq Qadın Sahibkarlar Komitəsinin tərkibinə daxil olub. Bundan sonrakı dövrdə bütün ölkələrin nümayəndələrinin öz dillərində danışmalarının qərara alınması da təqdirəlayiq haldır. Daha sonra 2021-ci ildə komitənin qəbul olunmuş əsasnaməsinə dair qərarlara istinadən Qadın Sahibkarlar Komitəsinin sədrliyi Səkinə Babayevadan Qazaxıstan Respublikasının nümayəndəsi Ləzzət Kerimkulovnaya təhvil verilib.
Züleyxa ƏLİYEVA,
"Azərbaycan"
