02 Oktyabr 2024 08:05
459
İQTİSADİYYAT
A- A+
Beynəlxalq tranzit marşrutları Azərbaycana iqtisadi mənfəətlə yanaşı, həm də siyasi dividend qazandırır

Beynəlxalq tranzit marşrutları Azərbaycana iqtisadi mənfəətlə yanaşı, həm də siyasi dividend qazandırır


Hazırda Trans-Xəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Marşrutu (TITR) Avropaya yüklərin daşınmasında Mərkəzi Asiya ölkələri və Çin üçün prioritet marşrutdur.

AZƏRTAC xəbər verir ki, sentyabrın əvvəlində Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev xalqa müraciətində 2025-ci ildə Xəzər dənizi ilə fiber-optik rabitə xəttinin çəkilməsi layihəsinin başa çatacağını bildirib. Dövlət başçısı qeyd edib: "Bu, beynəlxalq dəhlizlərə və transsərhəd məlumat axınlarına qoşulacaq rəqəmsal infrastrukturun yaradılması baxımından ölkəmiz üçün son dərəcə vacibdir. Ümumiyyətlə, biz telekommunikasiya şəbəkələrinin və məlumat mərkəzlərinin fəal inkişafını davam etdirməli, qlobal kibertəhlükəsizlik standartlarını tətbiq etməli, mütəxəssislərimizin səriştəsini artırmalıyıq".

Artıq sentyabrın 6-da Qazaxıstan, Azərbaycan və Özbəkistanın energetika nazirləri Daşkənd Beynəlxalq İnvestisiya Forumu çərçivəsində öz dövlətlərinin enerji sistemlərinin qarşılıqlı əlaqəsi üzrə əməkdaşlıq memorandumu imzalayıblar. Sənəddə nəzərdə tutulur ki, iştirakçılar Xəzər dənizinin dibi boyunca və digər ölkələrin ərazisindən keçməklə yüksəkgərginlikli kabel çəkərək, enerji sistemlərinin birləşdirilməsi imkanlarını öyrənəcəklər ki, bu da Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələrinə "yaşıl enerji" təchizatının texniki-iqtisadi baxımdan ən optimal variantını həyata keçirməyə imkan verəcək.

Forum çərçivəsində Qazaxıstanın energetika naziri Almasadam Satkaliyev Xəzər dənizinin dibi ilə dərin dəniz kabelinin çəkilməsi üçün əvvəllər hazırlanmış texniki spesifikasiya layihəsinə diqqət çəkib və bu layihə çərçivəsində beynəlxalq ötürmə dəhlizlərinin inkişafı və "yaşıl enerji"nin Aİ ölkələrinə satışı üçün təklif olunan biznes modelinin işlənib hazırlanacağını bildirib.

Üç gün sonra, sentyabrın 9-da Prezident Tokayev Türkmənistan Parlamenti Xalq Məsləhətinin sədri Qurbanqulu Berdiməhəmmədov ilə görüş keçirib. Görüş əsnasında enerji, nəqliyyat və logistika sahələrində əvvəllər əldə edilmiş razılaşmalar müzakirə edilib və onların icrasının gedişindən məmnunluq ifadə olunub.

Beləliklə, Mərkəzi Asiya dövlətlərinin və Azərbaycanın TITR-in dinamik inkişafında maraqlı olduğu açıq-aşkar görünür.

Qazaxıstanın nəqliyyat marşrutlarından, o cümlədən Azərbaycan istiqamətindən istifadə etməklə Avropa ilə ticarət də fəal inkişaf edir. Üstəlik, Almaniya Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin ötən il Qazaxıstanın Xəzər dənizindəki Aktau limanına səfəri rəsmi Berlinin TITR-in inkişafına marağını nümayiş etdirib və bu dövlət onun vasitəsilə Çindən Avropaya mal tədarükünü artırmaq niyyətindədir. Öz növbəsində Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun səfəri də Parisin Mərkəzi Asiyanın strateji əhəmiyyətli ehtiyatlarına, o cümlədən nadir torpaq metallarına çıxış əldə etməkdə maraqlı olduğunu göstərir.

Beləliklə, Mərkəzi Asiya, Azərbaycan, Türkiyə və Aİ-ni birləşdirən Orta dəhliz və ya Trans-Xəzər marşrutu güclü ticarət alyansı yaradır. Pekin də bu proseslərdə iştirak edir və Çindən Avropaya malların tranzitinin 85 faizi Qazaxıstandan keçir ki, bunun da əhəmiyyətli hissəsi Xəzər dənizi və Azərbaycandan keçməklə həyata keçirilir.

TITR Beynəlxalq Assosiasiyası İdarə Heyətinin sədri Nurlan Sauranbayev qeyd edib ki, Orta dəhliz boyu ölkələrdə logistika infrastrukturu bütün marşrut üzrə rəqabətədavamlı daşımaların tam həyata keçirilməsinə imkan verir. TITR Yükdaşımaları Assosiasiyasının məlumatına görə, 2023-cü ildə bu, 65 faizə (2,7 milyon tona qədər) yüksəlib.

Dünya Bankının proqnozuna əsasən, 2030-cu ilə qədər bu marşrutla yükdaşımaların həcmi 3 dəfə artacaq. Avropa Komissiyasının vitse-prezidenti Valdis Dombrovskis Almaniyanın DW nəşrinə müsahibəsində bildirib ki, Aİ TITR-in inkişafı üçün 10 milyard avro investisiya ayırmaq niyyətindədir.

Rusiya-Ukrayna silahlı münaqişəsi başlayandan sonra Avropa Şərqlə ticarət əlaqələri üçün alternativ nəqliyyat marşrutlarına ehtiyac duydu. Azərbaycan hökuməti ölkənin nəqliyyat infrastrukturunu quraraq, qatarların və avtomobillərin tranzit keçidi üçün hər cür şərait yaradıb. Beynəlxalq nəqliyyat marşrutlarının ölkəmizdən keçməsi Azərbaycana təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi dividendlər gətirir.

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Şuşa şəhərində “Şuşa şəhərinin islam memarlıq irsi” adlı simpozium keçirilir

12:44
12 Oktyabr

Şimali Koreyadan Rusiyaya əsgər göndərilir

12:25
12 Oktyabr

Nazir: Hərbi gücümüzün və döyüş imkanımızın artırılması, peşəkar kadr hazırlığı başlıca məqsədimizdir

12:22
12 Oktyabr

Tramp o şəxslərə ölüm cəzası istədi

12:13
12 Oktyabr

Süni zəka modelləri Yerə ciddi zərər vura bilər

11:40
12 Oktyabr

Bu ilin doqquz ayında 36,4 min şəxsə əlillik təyin olunub

11:38
12 Oktyabr

ABŞ səfirliyindən xəbərdarlıq: Məscidlərdən uzaq durun

11:24
12 Oktyabr

“Whatsapp”ın yeni funksiyası

11:11
12 Oktyabr

Azərbaycan neftinin bahalaşması davam edir

11:09
12 Oktyabr

İspaniyanın Kralı Əlahəzrət VI Felipeyə

11:06
12 Oktyabr

“Boeing” işçilərini ixtisar edir

11:01
12 Oktyabr

BMT Ümumdünya Köçəri Quşlar Günündə həyəcan təbili çalır

10:57
12 Oktyabr

Ötən gün 48 cinayətin üstü açılıb

10:39
12 Oktyabr

Dünya birjalarında neft ucuzlaşıb

10:34
12 Oktyabr

İsveç və Danimarka qəzetlərində Azərbaycan səfirinin COP29-dakı təşəbbüslər haqqında məqalələri dərc olunub

09:47
12 Oktyabr

Xəzər İbrahim: COP29 çərçivəsində ABŞ-la Azərbaycan arasında çox yaxşı əməkdaşlıq mövcuddur

09:36
12 Oktyabr

Vaşinqtonda COP29 çərçivəsində yaşıl maliyyəyə həsr olunmuş konfrans keçirilib

09:34
12 Oktyabr

Millətlər Liqası: Türkiyə və Almaniya qalib gəlib

09:25
12 Oktyabr

AHİK ilə Mediasiya Şurası arasında birgə əməkdaşlığa dair memorandum imzalanıb

09:23
12 Oktyabr

XİN: Niderland Parlamentinin Nümayəndələr Palatasının iki qətnaməsini qətiyyətlə rədd edirik

09:21
12 Oktyabr

Xəzər dənizində zəlzələ baş verib

09:20
12 Oktyabr

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!