Azərbaycan Respublikasının Qanunu

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 94-cü maddəsinin 1-ci hissəsinin 1-ci bəndini rəhbər tutaraq  qərara alır:
"Milli arxiv fondu haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 1999, № 7, maddə 404; 2002, № 12, maddə 706; 2004, № 2, maddə 57, № 4, maddə 199; 2006, № 2, maddə 64, № 12, maddə 1005; 2007, № 1, maddə 4; 2009, № 5, maddə 308; 2010, № 7, maddə 579; 2011, № 2, maddə 71; 2012, № 11, maddə 1038; 2013, № 6, maddə 615; 2015, № 11, maddə 1280; 2017, № 5, maddə 690; 2018, № 10, maddə 1965; 2019, № 3, maddə 378, № 7, maddə 1183; 2021, № 6 (I kitab), maddə 543) aşağıdakı dəyişikliklər edilsin:
1. 1-ci maddənin birinci hissəsi üzrə:
1.1. ikinci və beşinci abzaslarda ismin müvafiq hallarında "uçotu" sözü ismin müvafiq hallarında "qeydiyyatı" sözü ilə əvəz edilsin;
1.2. yeddinci abzasda "müəssisəsi" sözü "arxiv xidməti təşkilatı" sözləri ilə əvəz edilsin;
1.3. səkkizinci abzasa ikinci halda "dövlət" sözündən sonra "və qeyri-dövlət" sözləri əlavə edilsin;
1.4. on ikinci abzasın sonunda nöqtə işarəsi nöqtəli vergül işarəsi ilə əvəz olunsun və aşağıdakı məzmunda on üçüncü - on altıncı abzaslar əlavə edilsin:
"dövlət arxiv xidməti təşkilatı - Azərbaycan Respublikasının dövlət arxivləri, dövlət arxivinin filialları və sənədləri dəyişən tərkibli rayon (şəhər) dövlət arxivləri;
sənədləri dəyişən tərkibli rayon (şəhər) dövlət arxivi - müvafiq inzibati ərazi üzrə dövlət və qeyri-dövlət təşkilatlarının fəaliyyəti nəticəsində yaranan Milli arxiv fonduna aid sənədlərin komplektləşdirilməsini, istifadəsini və daimi mühafizə olunmalı hissəsinin müvəqqəti saxlanılmasını təmin edən dövlət arxiv xidməti təşkilatı;
idarə arxivi - bir idarənin, yaxud onun tərkibində olan təşkilatlar qrupunun fəaliyyəti nəticəsində yaranan arxiv sənədlərinin məcmusunun komplektləşdirilməsini, qeydiyyatını, mühafizəsini və istifadəsini həyata keçirən struktur bölmə və ya qurum;
işçi heyət üzrə sənədlər - işəgötürənlə işçi arasında əmək münasibətlərinin əks olunduğu sənədlər məcmusu.".
2. 3-cü maddənin dördüncü, altıncı və doqquzuncu abzaslarında və III fəslin adında "uçotu" sözü "qeydiyyatı" sözü ilə əvəz edilsin.
3. 5-ci maddənin birinci hissəsinin səkkizinci abzasının sonunda nöqtə işarəsi nöqtəli vergül işarəsi ilə əvəz olunsun və aşağıdakı məzmunda doqquzuncu - on birinci abzaslar əlavə edilsin:
"elektron sənədlər;
sənədin əslini əvəz edən nüsxələr;
xarici dövlətlərdə olan Azərbaycanla bağlı arxiv sənədlərinin surətləri.".
4. 7-ci maddə üzrə:
4.1. ikinci - dördüncü hissələr müvafiq olaraq üçüncü - beşinci hissələr hesab olunsun və aşağıdakı məzmunda ikinci hissə əlavə edilsin:
"Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) dövlət orqanlarının və qurumlarının, bələdiyyə orqanlarının, idarə, müəssisə və təşkilatların fəaliyyəti nəticəsində yaranan arxiv sənədlərinin saxlanılma müddəti göstərilməklə nümunəvi siyahısını və həmin müddətlərin tətbiqi qaydasını təsdiq edir. Dövlət orqanlarının və qurumlarının, bələdiyyə orqanlarının, idarə, müəssisə və təşkilatların fəaliyyəti nəticəsində yaranan arxiv sənədləri nümunəvi siyahı əsasında və ya müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanla (qurumla) razılaşdırılmaqla onların özləri tərəfindən təsdiq edilmiş sahə siyahısına uyğun olaraq müəyyən edilir. Elektron daşıyıcıda olan sənədlər müvafiq sənədlərin kağız daşıyıcıları üçün müəyyən edilmiş müddətdə saxlanılır.";
4.2. beşinci hissədə "fondu sənədlərinin" sözləri "fondunun formalaşdırılması mənbələrində yaranan sənədlərin" sözləri ilə və "dayandırılır" sözü "qadağandır" sözü ilə əvəz edilsin.
5. 9-cu maddə üzrə: 
5.1. dördüncü - altıncı hissələr müvafiq olaraq altıncı - səkkizinci hissələr hesab olunsun və aşağıdakı məzmunda dördüncü və beşinci hissələr əlavə edilsin:
"Dövlət və yaxud bələdiyyə mülkiyyətində olan müəssisə və ya təşkilat özəlləşdirildikdə, onların arxiv fondu dövlət mülkiyyətində qalır. Fiziki şəxs vəfat etdikdə, onun arxiv sənədləri üzərində mülkiyyət hüququ onun vərəsəsinə, hüquqi şəxs yenidən təşkil edildikdə isə onun arxiv sənədləri üzərində mülkiyyət hüququ onun hüquqi varisinə keçir. Hüquqi şəxs ləğv edildikdə və ya vəfat etmiş fiziki şəxsin vərəsəsi olmadığı halda, onların arxiv sənədləri üzərində mülkiyyət hüququ dövlətə keçir.
Fiziki və ya hüquqi şəxsin mülkiyyətində olan arxiv sənədləri üzərində mülkiyyət hüququ digər şəxslərə keçdikdə, bu barədə məlumat fiziki şəxsin vərəsəsi tərəfindən vəfat etmiş fiziki şəxsin yaşayış yeri üzrə, hüquqi şəxsin hüquqi varisi tərəfindən isə yenidən təşkil edilmiş hüquqi şəxsin olduğu yer üzrə müvafiq dövlət arxiv xidməti təşkilatına mülkiyyət hüququnu əldə etdiyi andan 30 (otuz) gün müddətində verilməlidir. Hüquqi şəxs ləğv edildikdə, onun ləğvi ilə bağlı yaradılmış ləğvetmə komissiyası özünün və həmin hüquqi şəxsin arxiv sənədlərinin ləğv edilmiş hüquqi şəxsin olduğu yer üzrə müvafiq dövlət arxiv xidməti təşkilatına mühafizəyə verilməsini təmin etməli və təhvil verildiyinə dair həmin dövlət arxiv xidməti təşkilatından müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş formaya uyğun arayış almalıdır. Dövlət arxiv xidməti təşkilatı həmin arayışı arxiv sənədlərinin təhvil verildiyi gün verməlidir.";
5.2. üçüncü və altıncı hissələrdə "sənəd fondları" sözləri "arxiv sənədləri" sözləri ilə əvəz edilsin.
6. 10-cu maddə üzrə:
6.1. birinci hissədə "ikinci" sözü "üçüncü" sözü ilə, "idarə, müəssisə və təşkilatlarda yaradılan arxivlərdə" sözləri "və qeyri-dövlət idarə, müəssisə və təşkilatlarında yaradılan idarə arxivlərində" sözləri ilə əvəz edilsin;
6.2. ikinci hissənin yeddinci abzasından "və şəxsi heyət barədə sənədlər" sözləri çıxarılsın, həmin abzasın sonunda nöqtə işarəsi nöqtəli vergül işarəsi ilə əvəz olunsun və aşağıdakı məzmunda səkkizinci - onuncu abzaslar əlavə edilsin:
"2006-cı il yanvarın 1-dək kargüzarlıqda icrası başa çatmış işçi heyət üzrə sənədlər üçün - 75 il;
2006-cı il yanvarın 1-dən sonra kargüzarlıqda yaranan dövlət orqanlarının, iri dövlət şirkətlərinin rəhbərlərinin, dövlət, elm və mədəniyyət xadimlərinin, dövlət təltifləri və elmi dərəcələrə malik şəxslərin işçi heyət üzrə sənədləri üçün - 75 il; digər işçi heyət üzrə sənədlər üçün - 35 il.";
6.3. üçüncü hissəyə "hesablanır" sözündən sonra "və həmin müddətlər başa çatdıqdan sonra arxiv fondu sənədləri müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) müəyyən etdiyi qaydaya uyğun daimi dövlət mühafizəsinə təhvil verilməlidir" sözləri əlavə edilsin;
6.4. dördüncü hissə aşağıdakı redaksiyada verilsin:
"Dövlət orqanı (qurumu) ləğv edildikdə və onun hüquqi varisi olmadıqda, həmin dövlət orqanının (qurumunun) arxiv fondları bu Qanunla müəyyən edilmiş qaydada dövlət arxiv fonduna təhvil verilir.";
6.5. beşinci hissəyə aşağıdakı məzmunda ikinci cümlə əlavə edilsin:
"Həmin təşkilatlar müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən edilmiş formaya uyğun olaraq, arxiv fondlarının tərkibi və həcmi barədə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqana (quruma) hər il üçün növbəti ilin yanvar ayının 25-dək məlumat verməlidirlər.";
6.6. altıncı hissədə "və onların filiallarının, rayon və şəhər" sözləri ", dövlət arxivinin filiallarının və sənədləri dəyişən tərkibli rayon (şəhər) dövlət" sözləri ilə əvəz edilsin;
6.7. yeddinci hissədə "əməl" sözü "uyğun olaraq arxiv fondlarının mühafizəsini təmin" sözləri ilə əvəz edilsin.
7. 11-ci maddənin mətni birinci hissə hesab olunsun və həmin maddəyə aşağıdakı məzmunda ikinci hissə əlavə edilsin:
"Milli arxiv fondunun qeydiyyat sistemi arxiv fondlarının və sənəd kolleksiyalarının kəmiyyət və keyfiyyət göstəricilərinin məcmusudur. Qeydiyyat sisteminə arxiv fondlarının siyahısı (reyestri), kataloqu, qeydiyyat sənədləri, məlumat topluları və sənəd külliyyatları daxildir.".
8. 12-ci maddənin ikinci hissəsində "sənəd fondları" sözləri "arxiv sənədləri" sözləri ilə əvəz edilsin.
9. 13-cü maddənin mətni birinci hissə hesab olunsun və həmin maddəyə aşağıdakı məzmunda ikinci hissə əlavə edilsin:
"Müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) Milli arxiv fondu sənədlərinin komplektləşdirilməsi, dövlət qeydiyyatı, mühafizəsi və istifadəsi sahəsində bu Qanunun tələblərinin icrasına nəzarət edir, informasiya və kommunikasiya texnologiyalarını tətbiq etməklə arxiv işinin modernləşdirilməsini, arxiv sənədlərinin rəqəmsallaşdırılmasını və vahid elektron arxiv məlumat sisteminin yaradılmasını təmin edir.".
10. 15-ci maddə üzrə:
10.1. maddənin mətni birinci hissə hesab edilsin və həmin hissədən "arxiv və kargüzarlığın vahid dövlət sistemini birləşdirən" sözləri çıxarılsın;
10.2. aşağıdakı məzmunda ikinci hissə əlavə edilsin:
"Dövlət arxiv xidmətinə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum), Azərbaycan Respublikasının dövlət arxivləri, dövlət arxivinin filialları və sənədləri dəyişən tərkibli rayon (şəhər) dövlət arxivləri daxildir. Dövlət arxiv xidməti təşkilatları Milli arxiv fonduna aid sənədlərin komplektləşdirilməsini, dövlət qeydiyyatını, mühafizəsini və istifadəsini həyata keçirirlər, habelə bu Qanuna uyğun olaraq hüquqi və fiziki şəxslərə ödənişli arxiv xidmətləri göstərirlər. Ödənişli arxiv xidmətlərinin siyahısını və onların göstərilməsinə görə xidmət haqlarının məbləğini müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) müəyyən edir.".
11. 16-cı maddə üzrə:
11.1. birinci hissə üzrə:
11.1.1. ikinci cümlə aşağıdakı redaksiyada verilsin: 
"Azərbaycan Respublikasının hüquqi və fiziki şəxslərinə Milli arxiv fondu sənədlərindən istifadə edilməsinə məhdudiyyət yalnız dövlət, peşə, kommersiya, şəxsi və ailə sirrinin qorunması məqsədilə və ya şəxsi mülkiyyətdə olan arxiv sənədlərinin mülkiyyətçisinin qərarına əsasən tətbiq edilir."; 
11.1.2. aşağıdakı məzmunda üçüncü cümlə əlavə edilsin:
"Əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktlarının tələblərinə riayət etməklə, Azərbaycan Respublikasının dövlət arxiv fondunun sənədlərindən beynəlxalq müqavilələr əsasında istifadə edə bilərlər.";
11.2. altıncı hissə aşağıdakı redaksiyada verilsin:
"Milli arxiv fondu sənədlərindən istifadə qaydasını müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) müəyyən edir.".
12. 17-ci maddə üzrə:
12.1. adına "maliyyələşdirilməsi" sözündən sonra "və maddi-texniki təminatı" sözləri əlavə edilsin;
12.2. ikinci hissə aşağıdakı redaksiyada verilsin: 
"Dövlət arxiv xidməti təşkilatları bu Qanunun 17-ci maddəsinin birinci hissəsində göstərilən mənbələrlə yanaşı, bu Qanuna uyğun olaraq göstərilən ödənişli arxiv xidmətlərindən daxil olan vəsait və qanunla qadağan olunmayan digər mənbələr hesabına maliyyələşdirilir.".
13. 18-ci maddə üzrə:
13.1. birinci hissədə "arxivləri" sözü "arxiv xidməti" sözləri ilə əvəz edilsin və həmin hissənin ikinci cümləsi çıxarılsın;
13.2. ikinci hissə aşağıdakı redaksiyada verilsin:
"Bu Qanunun pozulmasına görə Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsasən tətbiq edilən cərimələrdən daxil olan vəsaitin 50 faizi və ödənişli arxiv xidmətlərinin göstərilməsi ilə əlaqədar toplanılmış xidmət haqları dövlət arxiv xidməti işçilərinin sosial müdafiəsini gücləndirmək və dövlət arxiv xidmətinin maddi-texniki bazasını yaxşılaşdırmaq məqsədilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqanın (qurumun) hesabına köçürülür. Bu vəsaitdən istifadə qaydası müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyən etdiyi orqan (qurum) tərəfindən müəyyən olunur.".

İlham ƏLİYEV,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 29 iyun 2022-ci il