Tədqiqatçılar Ayda aktiv vulkanların olduğunu düşünülürlər

Prezident İlham Əliyevin uğurlu xarici siyasətinin daha bir məntiqi nəticəsi

“Vətəndaş – Vətən daşı” konsepti

İlham Əliyevin qlobal liderliyinin növbəti təsdiqi

Azərbaycanın qətiyyətli iradəsi

Heç zaman unutmayacağıq!

Azərbaycan mühakimə edir

Bugünkü uğurlar sabaha daha inamla baxmağa əsas verir

Müstəqil siyasətin uğurları

Hədəfimiz daha güclü Azərbaycan yaratmaqdır

12 Sentyabr 2024 15:59

306

DÜNYA

A- A+

Tədqiqatçılar Ayda aktiv vulkanların olduğunu düşünülürlər

“Chang'e 5” missiyası çərçivəsində Aydan Yerə gətirilən nümunələri araşdıran Çin tədqiqatçıları Ayda hələ də aktiv vulkanların olduğunu düşünürlər. İndiyədək Aydakı vulkanik fəaliyyətin ən son 3-3.8 milyard il əvvələ aid olduğu düşünülürdü. “Chang'e 5”in gətirdiyi dəlillər isə Ayın vulkanik fəaliyyətinin təxminən 123 milyon il əvvəl yaşandığını ortaya qoydu. Bu yeni kəşf Çin Elmlər Akademiyasından Bi-Uien Uang və Qian Zhanqın rəhbərlik etdiyi qrup tərəfindən ətraflı təhlil nəticəsində aşkar edilib.

Kosmik miqyasda 123 milyon il əvvəlki proseslər demək olar ki, dünən baş vermiş bir hadisə kimi qiymətləndirilir. Bu, Ayın yarandığı gündən bəri davamlı olaraq vulkanik aktivliyə malik ola biləcəyini və bu fəaliyyətin bu gün də davam edə biləcəyini göstərir. Bu kəşf, Ayın tamamilə “ölü” göy cismi olmadığına dair güclü ipucu verir.

“Chang'e 5” tərəfindən toplanan 1.7 qram Ay torpağında tapılan yalnız 3 kiçik şüşə muncuq bu vulkanik fəaliyyətlərin ən konkret sübutu kimi diqqəti cəlb edir. Ölçüsü 20-400 mikron arasında olan bu muncuqlar, vulkanik lava fontanları nəticəsində əmələ gəlmiş ola bilər. Belə muncuqlar əvvəllər də Ayda tapılıb, lakin onların hamısının tarixi milyardlarla il əvvələ təsadüf edib. Şüşə muncuqlar və ya dənəciklər deyə biləcəyimiz bu parçalar, meteorit zərbəsi nəticəsində də əmələ gələ bilər. Tədqiqatçılar yeni tapıntıların vulkanizmə aid olduğunu bildirirlər.

Ay 4.5 milyard il əvvəl meydana gəldiyindən onun daxili quruluşu soyumalı və vulkanik fəaliyyətlər sona çatmalı idi. Lakin bu vulkanik şüşə muncuqlar Ayın hələ də yerli istilik mənbələrinə malik ola biləcəyini göstərir. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, bu şüşə muncuqlarda yüksək miqdarda nadir torpaq elementləri və torium var. Bu elementlər, radioaktiv parçalanma vasitəsilə istilik yarada bilər ki, bu da Ayın mantiyasında lokallaşdırılmış qayaların əriməsinin kiçik vulkan püskürmələrinə səbəb ola biləcəyini göstərir.

Ülkər XASPOLADOVA,

“Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

22 Dekabr 2024 Avropa terrora təslim olur

22 Dekabr 2024 "Makron rejimi Fransanı uğursuz dövlətə çevirib"

21 Dekabr 2024 İraqın şimalında PKK-nın 6 terrorçusu zərərsizləşdirilib

21 Dekabr 2024 BMT Təhlükəsizlik Şurası Colan təpələrindəki qüvvələrin mandatını uzadıb

21 Dekabr 2024 Bişkekdə 3-cü Xalq Qurultayı keçirilir

21 Dekabr 2024 Almaniyanın xarici işlər naziri Suriyadakı YPG-ni tərksilah olmağa çağırıb

21 Dekabr 2024 Bayden Tayvana 570 milyon dollardan çox hərbi yardım ayırıb

21 Dekabr 2024 Maqdeburqda qanlı hadisə nəticəsində ölənlərin sayı 4-ə, xəsarət alanların sayı 205-ə çatıb

PDF kimi oxu

Qəzet kimi vərəqlə

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Bir ovuc torpaq...

09:19
22 Dekabr

Avropa terrora təslim olur

09:13
22 Dekabr

Bakı qışa necə hazırlaşır?

09:04
22 Dekabr

"Makron rejimi Fransanı uğursuz dövlətə çevirib"

08:53
22 Dekabr

Azərbaycanın prinsipləri dəyişməzdir

08:41
22 Dekabr

"100 ilin qəhrəmanları" - zəfərin əbədiyaşar xatirələri

08:32
22 Dekabr

Nuhun izi ilə

08:25
22 Dekabr

Paşinyan "sülh" adı altında riyakarlıq edir

08:19
22 Dekabr

Azərbaycana göstərilən növbəti qlobal etimad

08:07
22 Dekabr

Prezident İlham Əliyevin uğurlu xarici siyasətinin daha bir məntiqi nəticəsi

08:00
22 Dekabr

Bakı gecələri

01:25
22 Dekabr

Mənim sualım var

01:21
22 Dekabr

"Qərbi Azərbaycan: Tarixin izi ilə - intellektual oyunlar çempionatı" keçirilib

00:37
22 Dekabr

Bəzi dairə seçki komissiyalarının tərkibində dəyişiklik edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:25
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Yeni Zaman Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:25
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Müasir Musavat Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:23
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Azad Vətən Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:22
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Azərbaycan Demokrat Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:21
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Haqq Ədalət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:20
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Vəhdət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:19
22 Dekabr

2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilmiş bələdiyyə seçkilərində Ədalət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının qərarı

00:18
22 Dekabr

Bütün xəbərlər

Faydalı linklər

ÇOX OXUNANLAR

Azərbaycan mühakimə edir19 Dekabr 2024

Bugünkü uğurlar sabaha daha inamla baxmağa əsas verir18 Dekabr 2024

Müstəqil siyasətin uğurları17 Dekabr 2024

Sülh olacaq, güzəşt olmayacaq15 Dekabr 2024

Sürətli dirçəliş, dinamik inkişaf14 Dekabr 2024

İstiqlalın bayraqdarı12 Dekabr 2024

"Azərbaycan"-ın 1918-1920-ci illərdə dərc olunan nömrələrinin transliterasiyası

OXUCU MƏKTUBLARI

Səsimizi eşidən yoxdur13 Dekabr 2024

SDU-nun tələbələri beynəlxalq müsabiqənin qalibi olmuşlar13 Dekabr 2024

Yeni körpünün inşasını gözləyirik13 Dekabr 2024

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!