Böyük qələbələr və yeni çağırışlarla zəngin türk əsrinə böyük töhfə
Tarixin də, zamanın da tələbi olan türk dövlətlərinin birliyi sayəsində bu gün qələbələrlə, uğurlarla, yeni çağırışlarla bol bir əsrdə - türk əsrində yaşayırıq. Türkdilli ölkələr arasında getdikcə artan və yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyan hərtərəfli əlaqələr Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) da dünyada söz sahibi olan güc mərkəzinə çevrilməsinə rəvac verib.
Heç şübhəsiz, türk dünyasının sıx birləşməsində Azərbaycanın xüsusi rolu var və o da təsadüfi deyil ki, Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv ölkələrlə əlaqələrin bütün sahələrdə möhkəmləndirilməsi respublikamızın xarici siyasətinin əsas prioritetlərindən birini təşkil edir.
Noyabrın 3-də təşkilatın Astanada keçirilən "Türk Əsri" çağırışı altında 10-cu yubiley Zirvə görüşü zamanı Prezident İlham Əliyev də bildirdi ki, etnik və mədəni köklərimiz, dilimiz, ortaq keçmişimiz münasibətlərimizin təməlini təşkil edir: "2009-cu ildə Naxçıvan Zirvə görüşündən ötən müddət ərzində müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığımız təsisatlanıb, Türk Dövlətləri Təşkilatı uğurlu inkişaf yolu keçib. Bu gün təşkilatımız beynəlxalq səviyyədə böyük siyasi çəkiyə və nüfuza malikdir".
Yeni türk tarixinin ən parlaq zəfəri
2020-ci ildə Azərbaycanın torpaqlarını işğaldan azad etməsi və 8 Noyabr Şuşa zəfərini çalması, eləcə də 2023-cü ildə suverenliyini bərpa edərək Xankəndidə bayrağını dalğalandırması, ümumilikdə türkdilli xalqlar adına qazanılan parlaq zəfərlər olmaqla yanaşı, həm də türk dünyasının tarixən var olan etnosiyasi coğrafiyasını bərpa edib. Yeni türk əsrinin bu ən şanlı zəfərləri türk birliyinin daha da güclənməsi üçün misilsiz təkan olub.
Böyük türk dünyasına bəxş etdiyi bu möhtəşəm qələbələrə görə, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının 2022-ci il noyabrın 12-də İstanbulda keçirilən VIII Zirvə Görüşü zamanı Prezident İlham Əliyev Türk Dünyasının Ali Ordeninə layiq görülüb.
Bu il noyabrın 3-də Astanada keçirilən 10-cu yubiley Zirvə görüşü zamanı türkdilli ölkələrin prezidentləri çıxışlarında bir daha tarixi zəfərlərə görə İlham Əliyevi və Azərbaycan xalqını təbrik etdilər.
Çıxışında Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etməsinin bütün türk dövlətlərində qürur doğurduğunu vurğulayan Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan onu da vurğuladı ki, can Azərbaycan Qarabağın otuzillik işğalına Vətən müharibəsindən sonra birdəfəlik son qoyub: "Bu tarixi uğurdan son dərəcə qürur və sevinc hissi duyuruq. Bununla da bölgəmizdə davamlı sülhə bir addım da yaxınlaşdıq. Açılan fürsət pəncərəsinin dəyərləndirilməsi ən böyük arzumuzdur".
Eləcə də Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev, Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev, Qırğız Prezidenti Sadır Japarov, Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın əldə etdiyi qələbələrdən, uğurlardan fəxrlə söz açdılar.
Türkdilli ölkələr işğaldan azad olunan Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun mədəni irsinin bərpa olunması istiqamətində də Azərbaycana dəstəklərini göstərirlər.
Füzuli rayonunda dost Özbəkistan tərəfindən məktəb inşası həyata keçirilib. Avqustun 23-də Prezident İlham Əliyev, birinci xanım Mehriban Əliyeva və Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev, xanımı Ziroatxon Mirziyoyeva Füzulidə inşa olunan Mirzə Uluqbəy adına 1 nömrəli tam orta məktəbin açılış mərasimində iştirak ediblər.
Füzulidə Qazaxıstan tərəfindən tikilən yaradıcılıq mərkəzinin isə inşası davam edir.
Türkdilli dövlətlərin qardaşlıq dəstəyinin daha bir nümunəsi isə Şuşa şəhərinin 2023-cü il üçün türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı seçilməsidir.
"Şərq-Qərb" nəqliyyat dəhlizinin dayanıqlı fəaliyyətinə dəyərli töhfə
Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü məqsədyönlü siyasət nəticəsində türkdilli ölkələr arasında siyasi, diplomatik, mədəni əlaqələrlə yanaşı, iqtisadiyyat, ticarət sahələrində də böyük nailiyyətlər əldə edilib.
Prezident İlham Əliyevin Mərkəzi Asiya ölkələrinə ardıcıl səfərləri, həmçinin bu regiondakı ölkələrin dövlət başçılarının Azərbaycana səfərləri də türk dövlətləri ilə yüksək əlaqələrin bariz göstəricisidir.
"Son iki il ərzində mən Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv və müşahidəçi dövlətlərə 20 səfər etmişəm. Qardaş dövlətlərin rəhbərləri də həmin dövr ərzində Azərbaycana çoxsaylı səfərlər ediblər", - deyə Astanada keçirilən görüşdə dövlət başçısı İlham Əliyev məlumat verdi ki, Azərbaycan türk dövlətlərinin iqtisadiyyatına 20 milyard ABŞ dollarından çox sərmayə qoymuşdur və bunun əsas hissəsi Türkiyəyə qoyulan sərmayədir.
Ölkə rəhbəri onu da bildirdi ki, birgə sərmayə fondlarının yaradılması prosesi başlamışdır. Azərbaycan-Özbəkistan İnvestisiya Fondu və Azərbaycan-Qırğızıstan İnkişaf Fondu yaradılmışdır. 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2023-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycanın türk dövlətləri ilə ticarət dövriyyəsi 40 faiz artmışdır: "Münasibətlərimizin inkişafı kontekstində nəqliyyat və logistika sahələri mühüm yer tutur. Azərbaycan Mərkəzi Asiya ölkələri ilə Türkiyə və Avropa bazarları arasında etibarlı tranzit ölkə kimi özünü təsdiqləyib.
Azərbaycan "Şərq-Qərb" nəqliyyat dəhlizinin dayanıqlı fəaliyyətinə öz dəyərli töhfəsini verir".
Təhlükəsizlik, müdafiə sahələrində əməkdaşlıq daha da artmalıdır
Hazırda dünyada gedən geosiyasi proseslər, baş verən müharibələr fonunda türkdilli ölkələrin güclərinin birləşdirilməsinin vacibliyi özünü daha qabarıq göstərir.
Astanada keçirilən 10-cu yubiley Zirvə görüşü zamanı Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, əfsuslar olsun ki, bu gün dünyanın müxtəlif bölgələrində beynəlxalq hüquq normaları kobudcasına pozulur. Müharibələr, qanlı münaqişələr alovlanır. Belə olan halda ilk növbədə ölkələrin müdafiə potensialı təhlükəsizliyin əsas zəmanətinə çevrilir: "Hesab edirəm ki, üzv ölkələr arasında təhlükəsizlik, müdafiə, müdafiə sənayesi kimi sahələrdə əməkdaşlıq daha da artmalıdır".
Türk birliyinin gücünün böyük əhəmiyyətə malik olduğunu 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı əyani şəkildə görmüşük. Qarşıdakı hədəf və çağırışımız da elə bu həmrəyliyimizi daha da gücləndirmək, bütün çətinliklərin qarşısına türkün sarsılmaz birliyi ilə çıxmaqdır.
Yasəmən MUSAYEVA,
"Azərbaycan"