Yazda bu vaxtlar əkinçini yalnız sahədə tapmaq olar

Yurdumuza bahar qədəm qoyub. Həyatın, yaranışın əsası olan su, yel, od və torpağın adı ilə bağlı çərşənbələrimizin gəlişi ilə sanki təbiətdə bir canlanma, yenilənmə yaranıb. Havalar istiləşib, günlər uzanıb. Alça, ərik, şaftalı ağacları ağ, çəhrayı örpəyə bürünüb. Başqa ağaclar da tumurcuq düymələrini açmağa, yarpaqlanmağa tələsir. 

Təbiət insanların da ovqatına öz təsirini göstərir. İnsan şirin yuxusundan təbiətin səsinə daha tezdən oyanır. Quşlar səs-səsə verib bahar nəğməsini oxuyur. Sənətindən, peşəsindən asılı olmayaraq, hər kəs yaratmağa, işə-gücə can atır. 

Bu canlanma kənd yerlərində daha çox hiss olunur. Yazın gəlişi kəndlinin qayğılarını da artırıb. Kəndli indi hər gün günəşi iş üstündə, tarlada qarşılayır. Əkinçi taxıl, yonca sahələrini suvarır, torpağa yemləmə gübrəsi verir, alaq otlarına qarşı mübarizə tədbirləri görür. O, torpağı yazlıq bitkilərin əkininə hazırlayır, arat işi aparır, üzümlüklərdə, bağlarda aqrotexniki tədbirlər həyata keçirir. Çoban isə sübh çağı qoyun-quzunu örüşə sürüb aparır. Bir sözlə, çöldə, düzdə, bağda, meşədə, dağ döşündə həyat qaynayır. 

Mürsəl Qafarov Neftçala rayon Boyat kənd sakini, fermerdir. Deyir ki, əkinçinin işi təbiətə bağlıdır. İl uğurlu gələndə onun əhvalı yaxşı olur: "Amma hər şeyi təbiətin üstünə də yıxmaq olmaz, insan özü də çalışqan olmalıdır". 

- Sizcə, bu ili uğurlu hesab etmək olar?, - deyə soruşuram. 

- Builki yazın qədəmləri uğurludur, - deyir. - Bir neçə dəfə yağış yağıb. Bunun da taxıl, yonca əkinlərinə xeyri var. Çöllərdə mal-qara üçün bol yaşıl ot kütləsi yaranıb. Fevral ayının sonlarında düşən qarın da yaxşı faydası oldu. Atalar deyib ki, Novruz bayramından bir ay əvvəl və bir ay sonra yağan qarın, yağışın xeyri əvəzsizdir. İnşallah, aprel ayında da bir-iki dəfə yağış yağsa, lap yaxşı olar. 

- Bəs işləriniz necə gedir? 

- Artıq yaz tarla işlərinə başlamışıq. Keçən ilin payızında 29 hektara arpa əkmişəm. Əkin zamanı torpağa toxumla birlikdə hər hektara 250 kiloqram ammofos gübrəsi vermişəm. Bu toxumun cücərməsinə və bitkinin inkişafına müsbət təsir göstərir. Payızda əkdiyim sahələri həm də suvarmışam. Yaxşı çıxış alınıb. İki dəfə də kökdənkənar yemləmə gübrəsi vermişəm. Tərkibində fosfor və azot olduğundan bu yemləmənin çox əhəmiyyəti olub. Hazırda bitkilər normal inkişaf edib. Atalar demişkən: "Altı ayda bir qarış, bir ayda altı qarış". Təqribən bir həftədən sonra arpa boru fazasına keçəcək. Allah qorusun. 

Sonra da davam edir: "Yüksək məhsul götürməyə ümidim çoxdur. Keçən il də 29 hektara arpa toxumu səpmişdim. Hər hektarın məhsuldarlığı 30 sentner oldu. Bu, Muğan şəraiti üçün pis deyil. Keçən il həm də 34 hektara pambıq, 5 hektara vələmir əkmişdim. Pambığın hər hektarından 40, vələmirdən isə 35 sentner məhsul götürdüm. Yeri gəlmişkən, onu da deyim ki, vələmir heyvandarlıq üçün çox münasib bitkidir. Biçib kiplər şəklində bağlayır, qışda mal-qaraya veririk. O həm qaba yemi, həm də dənli olduğu üçün qüvvətli yemi əvəz  edir". 

Müsahibim pambıqçılıq haqqında da danışdı: 

- Pambıq bizim üçün ənənəvi bitkidir. Bu il, sağlıq olsun, 33 hektarda pambıq əkməyi qərara almışam. İlin əvvəlindən "MKT-İK" MMC-nin Neftçala filialı ilə müqavilə bağlamışam. Filial bizə həmişə yaxından kömək göstərir. Bir-iki günə sahələri yaz aratına qoyacağam. Texnika, toxum, gübrə sarıdan heç bir çətinliyimiz yoxdur. Əkinə aprelin 10-dan başlayacağıq. 

Mürsəl Qafarov onu da bildirdi ki, kəndli sənaye mallarından başqa heç nəyə pul xərcləməməlidir. Dükan-bazardan broyler toyuğu və yumurtası, göy-göyərti alan kənd adamlarını möhkəm tənqid etdi. Belələrini tənbəl, özünü işə verməyən adlandırdı. Sonra da 15 baş inək, 60 başdan artıq qoyun-keçi, lazımi qədər toyuq-cücə saxladığını, ətə, südə, yağa, qatığa, yumurtaya pul vermədiyini dedi. 

M.Qafarov ali təhsilli kənd təsərrüfatı mütəxəssisidir. Kəndlərindəki orta məktəbi 1980-ci ildə bitirib, hərbi xidmətə gedib. Qayıdandan sonra Gəncədə Dövlət Kənd Təsərrüfatı Akademiyasına daxil olub və 1989-cu ildə oranı bitirib. Kəndlərindəki kolxozda zoomühəndis işləyib. Kolxoz quruluşu dağılandan sonra pay torpağında əkib-biçinlə məşğul olub. Sonralar əkin sahəsini genişləndirib. Qazandığı naliyyətlərə görə 2022-ci ildə Prezidentin sərəncamı ilə 3-cü dərəcəli "Əmək ordeni" ilə təltif edilib. Halal zəhməti ilə 4 qız, 1 oğul böyüdüb. Qızlarını köçürüb, 7 nəvənin babasıdır. Oğlu Səfər də ali təhsilli mütəxəssisdir, atasının yanında çalışır. Evlənməyə hazırlaşır. 

Mürsəl Qafarov el adamıdır. Xeyirdə, şərdə onu camaatın yanında görmək olar. Xüsusi günlərdə, bayramlarda ehtiyacı olanlara əlindən gələni əsirgəmir. Özü də bunu  elə edər ki, heç kəs bilməsin. 

Bu gün yenə fermerin əli işdən soyumur. Hava işıqlanmamış tarlaya yola düşür, bir də qaş qaralanda evə dönür. Yazın ilıq nəfəsindən sanki güc alır, yorulmaq bilmir.

Seyran CAVADOV, 

 "Azərbaycan"