Efiopioyanın paytaxtı Əddis-Əbəbədə ilin növbəti əsas İqlim Həftəsi işə başlayıb. Tədbirin açılışında çıxış edən COP29 Sədrliyinin nümayəndəsi iqlim gündəliyinin irəlilədilməsi istiqamətində Bakıda qəbul olunmuş tarixi qərarların həyata keçirilməsinin vacibliyini vurğulayıb.
Bu barədə AZƏRTAC-a COP29-un İqlim dəyişmələri üzrə yüksəksəviyyəli çempionu Nigar Arpadarai bildirib.
Nigar Arpadarai qeyd edib ki, dünyanın hazırkı şəraitində – etimadsızlıq, münaqişələr və parçalanmalar fonunda – COP29-un nəticələri xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bakıda qəbul olunmuş qərarlar ədalət prinsipinə əsaslanır, ən həssas və iqlim böhranına cavab imkanları məhdud olan ölkələrin dəstəklənməsinə xidmət edir.
“İqlim fəaliyyəti ilə bağlı öhdəliklərimiz sarsılmaz qalmalıdır və artıq verilmiş vədlər ortaq məqsədlərimizə doğru real irəliləyişə xidmət edən şəkildə yerinə yetirilməlidir. Biz həm kiçik, həm də böyük dövlətlərin aydın və ədalətli qaydalar çərçivəsində necə səmərəli əməkdaşlıq edə biləcəyini nümayiş etdirərək nümunə göstərməliyik.
Dəyişən qlobal mənzərəni – demoqrafik dəyişiklikləri, ticarət gərginliklərini və yeni silahlanma yarışını nəzərə alaraq, eyni zamanda yeni texnologiyaların transformativ gücü ilə də üzləşməliyik. Xüsusilə, süni intellekt inqilabı həm böyük imkanlar, həm də ciddi risklər yaradır. Biz əmin olmalıyıq ki, süni intellekt səlahiyyətləndirmə vasitəsinə çevrilərək bütün ölkələrdə imkanlara geniş çıxış yaratsın, lakin, rəqəmsal imperializmin vasitəsinə çevrilməsin.
Mən qəti inanıram ki, texnoloji inkişaf Yaşıl Gündəliyin canlandırılmasının açarıdır. İnsan potensialı və yeni iqtisadi imkanlar ilə yönləndirilən innovasiya bizim diqqət mərkəzimizdə olmalıdır – yalnız qaydalar və məhdudiyyətlərə güvənməməliyik.
COP prosesinin uğuru yalnız maliyyə və zamanla deyil, həm də bütün tərəflərin ədalətli və dürüst yanaşması ilə mümkündür. Bu baxımdan Bakı Maliyyə Məqsədinin qəbul olunması mühüm mərhələdir. Həmin məqsəd 2035-ci ilə qədər inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün ildə ən azı 300 milyard ABŞ dollarının səfərbər edilməsini, iqlim maliyyəsinin isə ildə 1,3 trilyon dollara çatdırılmasını nəzərdə tutur. Bütün dövlətlər Milli Müəyyən Olunmuş Töhfələrin (NDCs) növbəti mərhələsində ən yüksək iddianı ortaya qoymalıdır. Lakin, bu yeni NDC-lər sadəcə aspirativ sənədlərə çevrilməməlidir. Onlar Paris Sazişinin məqsədlərini irəli aparan konkret və icra edilə bilən hədəfləri müəyyən etməlidir.”, - deyə N.Arpadarai əlavə edib.
Bakıdakı digər qərarlar sırasında 6-cı maddə, gender, adaptasiya və azaltma ilə bağlı razılaşmalar, habelə 2025-ci ildən vəsait bölgüsünə hazır olacaq Zərər və Ziyan Fondunun fəaliyyətə başlaması qeyd edilib.
Nigar Arpadarai vurğulayıb ki, donor ölkələr Bakıda verdikləri vədləri yerinə yetirməli, 2035-ci ilə qədər 300 milyard dolların səfərbər edilməsində öz paylarını necə təmin edəcəklərini açıqlamalıdır. Bundan başqa, yeni Milli Müəyyən Olunmuş Töhfələr (NDCs) konkret və icra ediləbilən hədəfləri əks etdirməli, Paris Sazişinin məqsədlərinə real töhfə verməlidir.
COP29 Sədrliyi İqlim Həftəsi çərçivəsində Afrikanın xüsusi ehtiyaclarına həsr olunmuş yüksəksəviyyəli tədbir də keçirəcək. Sentyabrın 6-da baş tutacaq görüş COP29-un Afrika ölkələrinin çağırışlarına diqqəti artırmaq öhdəliyinə uyğun təşkil ediləcək.
Nigar Arpadarai sonda qeyd edib ki, qəbul edilmiş öhdəliklər icra olunmalı, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə heç kim kənarda qalmamalıdır.
jpg_1763916860.jpg)
jpg_1763620972.jpg)
