15 Noyabr 2023 10:50
2468
Səhiyyə
A- A+
Mövsüm dəyişikliyi orqanizmə təsirsiz ötüşmür

Mövsüm dəyişikliyi orqanizmə təsirsiz ötüşmür

 

Havanın dəyişməsi, günəş işığının azalması və rütubətin artması ilə müşahidə edilən payız aylarında insan orqanizmində bir sıra dəyişikliklər baş verir. Statistikaya görə, xroniki xəstəliklərin kəskinləşməsi də məhz bu mövsümə təsadüf edir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, fəslin dəyişməsi ilə əlaqədar yaranan stress sağlam insanlara da mənfi təsir göstərir.

 

Gün qısalması depressiyaya səbəb olur

 

Səhiyyə Nazirliyi Ailə Planlanması Məsləhətxanasının həkimi Nüşabə Qasımova bildirir ki, payızda yuxusuzluq, baş ağrıları, həzm problemləri və bu kimi digər hallara daha çox rast gəlinir: "Simptomların bəziləri yay və payız arasında keçid nəticəsində yaranır. Bu da orqanizmin yorğunluğuna gətirib çıxarır, bizim təbii qəbul etdiyimiz, lakin ümumi tarazlığımız üçün təsəvvür etdiyimizdən çox təsir göstərən dəyişikliklərə uyğunlaşmağa məcbur oluruq".
N.Qasımova deyir ki, payızın gəlişi ilə günlər qısalır, havanın temperaturu aşağı düşür və yağışlar başlayır. Orqanizmin vəziyyətinə ən çox təsir edən amil də işıq saatlarının getdikcə azalmasıdır. "Bu dəyişiklik əhvalımıza təsir edir və bizi yüngül narahatlıq və melanxoliya vəziyyətlərinə məruz qoyur. Mövsümi affektiv pozğunluq insanların payız və qış aylarında günəş işığına daha az məruz qalması səbəbindən depressiyaya düşdüyü bir vəziyyətdir. Yorğunluq, diqqətin zəifləməsi, ürəkbulanma, psixomotor yavaşlama mövsümi dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq çox yayılmış bir sindromdur. Açıq havada vaxt keçirmək, meditasiya etmək mövsüm dəyişikliyi ilə mübarizə aparmağın ən yaxşı yollarından biridir", - deyə həkim bildirib.

 

Yorğunluq və yuxu pozuntusunun səbəbi vitamin çatışmazlığıdır

 

Payız aylarında insanlarda yorğunluq, səbəbsiz narahatlığın müşahidə edildiyini bildirən həkim bu göstəricilərin tibbi açıqlamasının mövcud olduğunu deyir: "Məhz bu hallar orqanizmdə mövcud olan vitaminlər və mikroelementlərin çatızmazlığı ilə əlaqələndirilir. Qidalanmaya diqqət etməli və rasionda bol vitaminli yeməklərə üstünlük verərək immunitet sistemimizi gücləndirməliyik. Ən önəmlisi mütəxəssis məsləhəti ilə orqanizmlərin virusa qarşı immunitetini formalaşdıran, mərkəzi sinir sistemini də dəstəkləyən vitamin D qəbulu məsləhət görülür".
N.Qasımova bundan əlavə, immunitetin güclənməsində mühüm rol oynayan C vitamininin immun hüceyrələrimizi yad cisimlərdən qorumaq gücünə malik olduğunu, B qrupu vitaminlərinin isə maddələr mübadiləsində aktiv iştirakı ilə yanaşı, ürək-damar sistemini və qan dövranını yaxşılaşdırdığını da bildirir.
"Əhvali-ruhiyyənin yüksəldilməsi və ümumi olaraq orqanizmin yaxşı işləməsi üçün 2 mikroelement vacibdir. Bunlardan biri sink, digəri isə maqneziumdur. Payız aylarında sink mikroelementinin çatışmazlığı nəticəsində immun sistemi hüceyrələri öz fəaliyyətini dayandıra bilər. Belə olduqda bədənin viruslara qarşı müqaviməti nəzərəçarpacaq dərəcədə azalır. Maqnezium isə vitaminlərin ko-faktoru, yəni köməkçi rolunda çıxış edir. Xüsusilə vitamin D-nin sorulmasında, neyromediatorların (neyronlararası bioloji fəal maddələr) mübadiləsində yaxından iştirak edir. Bu mikroelement çatızmazlığı zamanı insanda yorğunluq, zəiflik, yuxu pozğunluğu müşahidə edilir", - deyə həkim bildirib.

 

Açıq havada aktiv fiziki fəaliyyət hər fəsildə tövsiyə edilir

 

Payız mövsümünün allergiyası olan şəxslər üçün narahatlıq yarada biləcəyini bildirən mütəxəssis müxtəlif bitkilərin polenlərinin allergik reaksiyalara səbəb olduğunu qeyd edir: "Bu, asqırma, gözlərdə qaşınma və tıxanıqlıq kimi simptomlara səbəb ola bilər. Belə hallardan yayınmaq və ya təsirlərini minimuma endirmək üçün hava proqnozlarında polen miqdarını daim müşahidə etmək və havada normadan artıq polen olduğu halda açıq hava fəaliyyətlərindən yayınmaq lazımdır. Eyni zamanda otaqda hava saflaşdırıcılarından istifadə, həkim məsləhəti ilə allergiya əleyhinə dərmanlar qəbul etmək və təmizliyə riayət etmək vacibdir".
N.Qasımova qida rasionuna faydalı elementlərin bol olduğu mövsümi meyvə və tərəvəzlərin əlavə edilməsini tövsiyə edir: "Balqabaq, alma, şirin kartof, göbələk, paxlalılar və qoz kimi qidalarda vitamin A, vitamin C, beta-karotin, karbohidrat və faydalı yağlar mövcuddur. Qidalanmaya diqqət etmək və rasionda bol vitaminli yeməklərə üstünlük vermək bizi mövsümi qriplərdən qoruyur, ən əsası isə immunitet sistemimizi gücləndirir".
Havaların kəskin soyuması və temperatur dəyişiklikləri nəticəsində insanların açıq havada keçirdiyi vaxtın nəzərəçarpacaq dərəcədə azaldığını vurğulayan mütəxəssis iqlim şəraitinin getdikcə sərtləşməsinə baxmayaraq, açıq hava fəaliyyətindən imtina etməyin yanlış fikir olduğunu bildirir. Onun sözlərinə görə, təbiətdə gəzintilər, velosiped sürmək, eyni zamanda mövsümi idman növlərindən (buz meydançasında idman, evdə yoqa, qapalı idman zallarından və hovuzlarından yararlanmaq və s.) istifadə həm psixoloji-mental vəziyyəti yaxşılaşdırır, həm də aktivliyi artıraraq motivasiyanı yüksəldir.

Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan" 

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Medianın İnkişafı Agentliyi SOCAR-ın zavodunda baş verən yanğınla əlaqədar jurnalistlərə müraciət edib  

10:42
11 Noyabr

Kuala Lumpur şəhərinin qubernatoru Azərbaycanda səfərdədir

10:39
11 Noyabr

Dünya birjalarında neft ucuzlaşıb

10:38
11 Noyabr

Lixtenşteyn Knyazlığının Baş naziri Azərbaycanda səfərdədir  

10:38
11 Noyabr

COP29 müddətində H1 və H2 ekspress avtobusları Bakı hava limanı istiqamətində fasiləsiz fəaliyyət göstərəcək  

10:37
11 Noyabr

İraq Prezidentinin Azərbaycana səfəri başlayıb

10:36
11 Noyabr

İndoneziya COP29-da xüsusi nümayəndə ilə təmsil olunacaq

10:35
11 Noyabr

CNN: İlon Mask Tramp administrasiyasında vəzifə tutmayacaq  

10:06
11 Noyabr

Monteneqro Prezidenti COP29-da iştirak etmək üçün Azərbaycandadır  

09:48
11 Noyabr

Finlandiya Prezidentinin Azərbaycana səfəri başlayıb  

09:47
11 Noyabr

İtaliya mətbuatı COP29-dan yazır  

09:46
11 Noyabr

Almaniyanın bir sıra media orqanları COP29-a dair məqalə və reportajlar yayımlayıb  

09:45
11 Noyabr

Asiyada Qarşılıqlı Fəaliyyət və Etimad Tədbirləri üzrə Müşavirənin Baş katibi Azərbaycana səfərə gəlib  

09:45
11 Noyabr

Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib

09:27
11 Noyabr

Belçikanın Baş naziri Azərbaycana səfərə gəlib

09:26
11 Noyabr

TDT-nin Baş katibi COP29-da iştirak üçün Azərbaycana gəlib

09:25
11 Noyabr

İtaliyanın Baş naziri COP29-da iştirak edəcək

09:24
11 Noyabr

Bu gün Bakıda COP29 başlayır

09:22
11 Noyabr

COP29 qlobal iqlim konfransı ərəfəsində nümayəndə heyətləri üçün logistik brifinq təşkil edilib

23:46
10 Noyabr

Butan Krallığının Baş naziri Azərbaycana səfərə gəlib

23:12
10 Noyabr

Qana Prezidenti COP29-da iştirak etmək üçün Azərbaycandadır  

22:25
10 Noyabr

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!