Qurumun dırnaqarası missiyasına hərbi elementlər əlavə etmək niyyəti vəziyyəti gərginləşdirmək məqsədi güdür
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini təmin etməsi bəzi dairələrin, konkret olaraq Avropa İttifaqının (Aİ) maraqları ilə üst-üstə düşmədiyi üçün açıq şəkildə ölkəmizə qarşı qərəzli mövqe nümayiş etdirir.
İkinci Qarabağ müharibəsindən dərhal sonra regiona yerləşmək üçün mənfur planlar cızan Aİ bu məqsədlə dırnaqarası mülki müşahidə missiyasını (əslində, kəşfiyyat missiyası) Azərbaycanla Ermənistan sərhədinə yerləşdirib. 2022-ci ilin dekabrından qısa müddətlik zaman ərzində fəaliyyət üçün işə başlayan bu missiya Azərbaycanın razılığı olmadan hazırda varlığını sürdürür.
Fəaliyyət müddətinin başa çatmasına az qalsa da, Aİ və Ermənistan sözügedən missiyanın müddətinin uzadılması istiqamətində aktiv iş aparırlar və bu il yanvarın 27-dən kəşfiyyat missiyasının mandatının daha iki il müddətinə uzadılacağı gözlənilir.
Bununla bağlı mediada yayılan məlumatlara görə, Brüsseldə bu missiyanın təkcə kəşfiyyat funksiyalarının kifayət etmədiyi qənaətinə gəlinib və buna görə də ona hərbi funksionallıq əlavə edilməli olduğu düşünülüb.
Aİ missiyasına lüzum yoxdur
Yanvarda yerli televiziya kanallarına müsahibəsində Prezident İlham Əliyev məhz bu məsələyə xüsusi vurğu etdi ki, əgər həmin vaxt biz bunun iki aylığına və 40 nəfərdən ibarət olacağı barədə razılığa gəldiksə, deməli, bu, belə də olmalı idi: "Mən razılığa gəldikdə, hətta sözdə də olsa, həmişə bu razılaşmalara əməl edirəm. Amma belə bir vəziyyətdə Avropada hesab etdilər ki, onlar həmin razılaşmaları pozmaq hüququna malikdirlər. Sonra heç nə bildirmədən, bizimlə heç bir razılıq olmadan onlar nəinki bu missiyanın müddətini uzatdılar, sayını artırdılar, həm də Avropa İttifaqının üzvü olmayan ölkəni dəvət edərək mahiyyətcə etimadı qırdılar".
Ötən müddətdə də göründü ki, Aİ-nin dırnaqarası mülki missiyasının iş-gücü bölgədə suları bulandırmaqdan, "binokl diplomatiyası" həyata keçirməkdən ibarətdir. Azərbaycan tərəfinin xəbərdarlıqlarına baxmayaraq, Polşa Prezidenti Anjey Duda da ötən ilin sonlarında Ermənistan-Azərbaycan sərhəd bölgəsinə, hələ də Ermənistanın işğalı altında olan Kərki kəndinə yaxın əraziyə səfər edərək, Avropa İttifaqının Ermənistandakı missiyası ilə birgə Azərbaycan əleyhinə təbliğatda iştirak etmişdi. Kanada isə sözügedən missiyaya qoşulan ilk qeyri-Avropa ölkəsi oldu.
Missiyanın qaranlıq məramları
İlk gündən məlum idi ki, "binokl diplomatiyası"nın arxasında xoşagəlməz maraqlar dayanır. Zaman keçdikcə Aİ missiyasının əsl üzü və xidmət etdiyi məramlar ortaya çıxmağa başladı.
Caliber.Az saytının əldə etdiyi məlumata əsasən, missiyanın mandatının genişləndirilməsi yalnız kəşfiyyat xarakterli deyil, tamhüquqlu hərbi nümayəndəliyə çevrilməsinə səbəb ola biləcək yeni elementləri əhatə edəcək. Bu hərbi bölmələrin Ermənistan-Türkiyə və Ermənistan-İran sərhədləri boyunca yerləşdirilməsi planlaşdırılır.
Bildirilir ki, kəşfiyyat missiyasının hərbi komponentlə genişləndirilməsinin məqsədlərindən biri məhz Türkiyə ilə sərhəddən rus sərhədçilərinin çıxarılması və həm bu istiqamətlərin, həm də ümumilikdə sərhədin Aİ-nin nəzarətinə keçməsidir. Bu, son dövrlərdə Ermənistan hakimiyyətinin atdığı addımlarla uyğun gəlir. Missiyanın əsas məqsədi Rusiyanın 102-ci hərbi bazasını çıxarmaqdır. Aydındır ki, Brüsseldə və İrəvanda hesab ediblər ki, Ermənistanı Rusiya hərbi iştirakından tamamilə azad etmək lazımdır.
Missiyanın mövcud kəşfiyyat infrastrukturu (yalnız binokllar deyil, həm də Azərbaycan istiqamətinə baxmaq üçün istifadə olunan kameralar) ilə yanaşı, müvafiq avadanlıqlar və xüsusi texnika, o cümlədən hərbi nəqliyyat vasitələrindən istifadəsi tətbiqi də nəzərdə tutulur. Həmçinin avromissiya üzvlərinə silah daşımağa icazə veriləcək.
Ermənistanın silahlandırılması prosesi Avropa Sülh Fondu vasitəsilə Avropanın hərbi iştirakının artırılması ilə müşayiət olunur. Məlumdur ki, Aİ-nin qurucu üzvlərindən olan Fransa 44 günlük müharibədən dərhal sonra Ermənistanı sürətlə silahlandırmağa başlayıb. Məqsəd bölgədə yenidən münaqişə ocağı alovlandırmaqdır. Əslində, bu məkrli planın Ermənistanı dövlət olaraq məhvə sürüklədiyi də Makron hökumətinin eyninə deyil. Yəni Fransa idarəçiliyində Aİ-nin Cənubi Qafqazdakı qanlı ssenarisi üçün Ermənistan qurban seçilib.
Yuxarıda adıçəkilən müsahibəsində Ermənistanın məqsədyönlü şəkildə silahlandırıldığını deyən Prezident İlham Əliyev söylədi ki, Ermənistana bu silahlar ya pulsuz verilir, ya da ki, kredit şəklində. O kreditlər də müəyyən dövrdən sonra silinir: "Eyni zamanda Avropa İttifaqının dırnaqarası sülh fondundan. Dırnaqarası, çünki sülh fondu, əslində, sülh məqsədləri üçün istifadə olunmalıdır. Onların sülh fondu isə silahlanmaya istiqamətləndirilir. Oradan da birinci ödəmə edildi və bizdə olan məlumata görə, bu, son ödəmə deyil".
Azərbaycan buna göz yummayacaq
2024-cü ildən etibarən Azərbaycanla Ermənistan arasında ikitərəfli diplomatik danışıqların aparılması, normallaşma istiqamətində atılan addımlar, qarşılıqlı anlaşma və sülh şəraitində delimitasiya və demarkasiya prosesinin həyata keçirilməsi bölgədə dayanıqlı sülhə zəmin yaradıb.
Bütün bunlar iki ölkənin sərhədində üçüncü dövlətlərin qüvvələrinin yerləşdirilməsinə heç bir ehtiyac olmadığını faktlarla ortaya qoyur. Ancaq Avropanın "sülh göyərçinləri" Cənubi Qafqazda müharibə istədikləri üçün Aİ missiyasını hərbiləşdirməkdə israr edirlər. Bu isə regionda təhlükəsizliyə təhdiddir.
Yanvarın 7-də verdiyi müsahibədə Prezident İlham Əliyev binokl şousu nümayiş etdirənlərə, yarıhərbi geyim və çəkmələr geyinərək sərhədimizə döyüşçülər kimi gələnlərə qəti şəkildə xəbərdarlıq etdi ki, onların oradan necə sürətlə qaçacağını göstərmək istəmirəm, əgər kimsə təsadüfən Azərbaycan ərazisinə soxularsa, onda sadəcə görəcəklər ki, əllər necə qaşınır: "Ona görə də biz onlara çatdırdıq ki, binokl şousuna son qoysunlar, artıq, necə deyərlər, binoklsuz gəzişirlər".
Onlar bilməlidirlər ki, Azərbaycan mövqeyində qətidir və Aİ missiyasının hərbi elementlərlə zənginləşdirilməsinə, sərhədimizə hərbi amil kimi yerləşməsinə göz yummayacaq.
Yasəmən MUSAYEVA,
"Azərbaycan"
