Kaliforniya Texnoloji İnstitutunun Reaktiv hərəkət laboratoriyasının alimləri bu qənaətə gəliblər ki, Saturn planetinin ən iri peyki olan Titanda Yer kürəsindəki Ölü dənizin analoqu ola bilər. Alimlər öz araşdırmalarının nəticələrini “Icarus” jurnalında dərc ediblər. Bu nəticələrin qısa məzmunu ilə “NewScientist” saytında tanış ola bilərsiniz.
Alimlərin fikrincə, Titandakı dəniz etan və benzol karbohidratlarından ibarət ola bilər. Yer kürəsində olduğu kimi, Saturnun peykində də dənizlər, göllər, çaylar, buludlar və yağıntılar vardır. Lakin onlar sudan deyil, karbohidratlardan ibarətdir. Hətta planetdəki aşağı temperatur da onların maye halda mövcud olmasına imkan verir.
Belə ki, yağıntılar fotokimyəvi reaksiyalar nəticəsində Titan atmosferinin yuxarı təbəqələrində yaranır və benzoldan ibarət buludları xatırladır. Alimlər maraqlı laboratoriya təcrübələri keçiriblər: onlar Selsi şkalası üzrə mənfi 179 dərəcəyə qədər soyudulmuş maye etan ilə dolu borucuğa benzol əlavə ediblər. Benzol etanda çox sürətlə həll olub. Buna görə alimlər belə qənaətə gəliblər ki, Titanın səthində karbohidratlarla dolu göllər və dənizlər çoxdur. Alimlərin fikrincə, benzollu yağıntıların bolluğu yerdəki lil proseslərinin yaranmasına səbəb ola bilər.
2014-cü il avqustun 21-də NASA-nın “Kassini” kosmik aparatı Titana çox yaxın məsafədən keçəcəkdir. Buna görə tədqiqatçılar belə hesab edirlər ki, həmin aparat peykin səthində benzollu lil suxurlarının elementlərini aşkar edə bilər.
Tədqiqatçılar gələcəkdə Titan dənizlərindəki şəraiti imitasiya edən maye etanın tərkibində başqa karbohidratların davranışını modelləşdirməyi nəzərdə tuturlar. Onlar karbon-dioksid, butan və hidrogen-sianid ilə bağlı eksperimentlər keçirməyə hazırlaşırlar. Mütəxəssislər bildirirlər ki, Saturnun peykinin landşaftı yalnız onu formalaşdıran maddələrə görə fərqlənir: yer kürəsində həmin maddə su, Titanda isə karbohidratlardır.
jpg_1736525107.jpg)
