Yoluxucu xəstəliklər hazırda dünyanın ən qlobal problemlərindən birinə çevrilib. Bu xəstəlikləri törədən virus və bakteriyalar orqanizmə hava-damcı, su və qida vasitəsilə, habelə xəstə insanların əşyalarından istifadə etməklə daxil olur.
Hazırda ölkəmizin paytaxt və regionlarında yüksək yoluxduruculuğa malik infeksiyaların yayıldığı müşahidə olunur. Son günlər xəstəxanalara skarlatina ilə bağlı müraciətlərin də sayı artıb. Bu daha çox uşaqlar arasında yayılan infeksion xəstəlikdir. Səpki və yüksək hərarətlə müşayiət olunan xəstəlik zamanında düzgün müdaxilə edilmədiyi təqdirdə ciddi fəsadlara səbəb ola bilər.
Bu xəstəlik "qızıl azar" kimi də tanınır
Mövzu ilə bağlı fikirlərini bildirən həkim-infeksionist Aişə Kərimova deyir ki, son günlər yoluxucu xəstəliklərlə bağlı müraciət edənlərin sayı artıb: "Bunların arasında skarlatina, qızılca və influenza ön plandadır. Bu xəstəliklərdən sonra ağırlaşmaları, pnevmaniyaları çox görürük. Buna görə də xəstəliyin əlamətləri aşkarlanan kimi mütəxəssisə müraciət etmək lazımdır".
A.Kərimova qeyd edir ki, el arasında "qızıl azar" kimi tanınan skarlatina qızılca ilə bir-birilərinə çox bənzəsələr də, onların diferensiyası da önəmli rol oynayır: "Çünki qızılca virus, skarlatina isə bakterial mənşəlidir və müalicə yanaşmaları tamamilə fərqlidir. Skarlatinada antibakterial müalicəyə ehtiyac var. Buna görə də bu ağırlaşmaların qarşısını almaq üçün xəstəliklər arasında kəskin sərhədləri bilmək, diaqnozu dəqiq təyin etmək lazımdır".
Skarlatinanın törədicisinin A qrupu streptokok bakterial infeksiya olduğunu bildirən infeksionist nəticədə bədəndə intoksikasiyanın yarandığını vurğulayır: "Bu fonda dəri səpkiləri, büküklərdə qansızmalar nəticəsində pastiya xətləri yaranır. İlk günlərdə yüksək hərarət və boğaz ağrısı, dildə ağ rəngdə ərp bağlaması kimi əlamətlər müşahidə edilir. Eləcə də limfa düyünlərinin böyüməsi, tez-tez ürəkbulanma xəstəliyin simptomlarından hesab olunur. Səpkilər üzdən başlayaraq bütün bədənə - boğaza, qollara, qarın nahiyəsinə, ayaqlara yayılır".
A.Kərimova deyir ki, skarlatina zamanı səpkilər qızılca səpkilərinə bənzədiyi üçün onları ayırd etmək çətinləşir: "Skarlatinanın tipik simptomu irinli anginadır. Qızılcada ikincili bakterial ağırlaşmalar mövcud olmadıqda çox nadir hallarda angina görülür. Bu iki xəstəlikdə səpkilərin sağalma dövrü də fərqlidir. Qızılcada daha çox piqmentasiya şəklində, ləkələrin solması ilə, skarlatinada isə qabıq bağlayıb soyulmalar şəklində gedir. Hər iki xəstəliyin ortaq cəhəti isə xəstəliyi keçirən şəxslərdə davamlı immunitetin formalaşmasıdır".
Səhv müalicə toksik fəsadlara səbəb olur
İnfeksionist bildirir ki, hava-damcı yolu ilə yayılan xəstəliklərdə diqqət olunmalı ümumi şəxsi gigiyena qaydaları var: "Xəstəliyin əlamətləri aşkarlanan kimi şəxs özünün təcrid etməlidir. İlk olaraq ailə üzvlərini qorumaq üçün təcrid olunmaq lazımdır. Buna görə də ailədə bu xəstəlikləri keçirməyənlər varsa, tibbi maskadan istifadə olunmalıdır. Əllər yaxşı yuyulmalı, asqırma və öskürmə zamanı ağzı əllə və ya salfetlə tutmaq lazımdır. Müalicəsi antibakterial terapiya ilə aparılan skarlatina zamanında düzgün müalicə edilməsə, çox ciddi toksik fəsadlarla nəticələnəcək".
A.Kərimovanın sözlərinə görə, hərarətin yüksək olduğu xəstəliklər zamanı orqanizm susuzlaşdığı üçün bol maye qəbulu mütləqdir. Mövsümə uyğun vitaminli qidaların qəbulu da xəstəliyin müalicəsi və profilaktikası üçün vacib amildir.
Mütəxəssis qeyd edir ki, dəri səpkiləri ilə müşayiət olunan xəstəliklər zamanı ilkin müayinə məsləhətdir. Skarlatina xəstəliyinin müalicəsi antibiotiklər, hərarətsalıcı preparatlar, boğaz məhlulları ilə aparılır. Dərman preparatlarının istifadəsi mütləq şəkildə həkim təyinatı ilə həyata keçirilməlidir.
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"