İlk dəfə iki il öncə İngiltərədə aşkarlanan, daha sonra Avropa ölkərində başlayan meymunçiçəyi virusu çox qısa müddət ərzində dünyanın digər qitələrinə də keçib. Artıq 70-dən çox ölkədə bu virusa rast gəlinib.
Avropa Xəstəliklərin Qarşısının Alınması və Nəzarəti Mərkəzi (ECDC) qitədə meymunçiçəyi virusunun riskinin aşağı səviyyədə olmasına baxmayaraq, ölkələri onunla mübarizəyə hazır olmağa çağırıb.
Azərbaycan Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, respublikamızda bugünədək meymunçiçəyi xəstəliyinə şübhəli hallar qeydə alınmayıb. Ölkəmizin ərazisində, xüsusilə sərhəd-keçid məntəqələrində meymunçiçəyinə şübhəli hallar üzərində epidemioloji nəzarət gücləndirilib.
Epidemiyaya qarşı hazırlıqlı olmaq lazımdır
Avropa Parlamentinin Ətraf Mühit, İctimai Sağlamlıq və Qida Təhlükəsizliyi Komitəsi, Avropa İttifaqı Komissiyasının Səhiyyədə Fövqəladə Hallara Hazırlıq və Cavab Agentliyi, Avropa Xəstəliklərin Qarşısının Alınması və Nəzarəti Mərkəzi və Avropa Dərman Agentliyinin təşkil etdiyi iclasda meymunçiçəyi virusu ilə bağlı mövcud vəziyyət və hazırlıqlar müzakirə edilib.
ECDC-nin direktoru Pamela Rendi-Vaqner bildirib ki, hazırda qitədə epidemiya riski az olsa da, Avropa İttifaqı daxilində "idxal halları"nın sayının artması ehtimalına hazır olmaq lazımdır.
İclasda P.Rendi-Vaqner ECDC-nin Avropa İttifaqına üzv dövlətləri epidemiyaya qarşı hazırlamaqla yanaşı, Afrikada, xüsusilə Konqo Demokratik Respublikasında epidemiyaya nəzarət etməyin və onun digər qitələrə yayılmasının qarşısını almağın vacibliyini də vurğulayıb.
İnsanların meymunçiçəyinin də COVID-19 kimi pandemiyaya səbəb olacağından qorxduğunu söyləyən direktor bildirib ki, bu iki virus fərqli yollarla yayıldığı, fərqli risklərə malik olduğu və virusa qarşı peyvənd olduğu üçün narahatlığa əsas yoxdur: "Bütün əhalini əhatə edən peyvəndlərə ehtiyac yoxdur. Peyvənd barədə virus dövriyyəsi yüksək olan bölgələrə səyahət edən avropalılar, xüsusilə ağır xəstəlikləri olan və yüksək risk yaşayan olan insanlar düşünməlidirlər".
İlk əlamətlər aşkarlandıqda dərhal həkimə müraciət olunmalıdır
Mövzu ilə bağlı qəzetimizə açıqlama verən həkim-infeksionist Aişə Kərimovanın sözlərinə görə, meymunçiçəyi, adətən heyvanlardan insanlara keçən nadir virusmənşəli bir infeksiyadır: "Xəstəlik xüsusilə meymunlar və gəmiricilər vasitəsilə yayılsa da, insandan insana da keçir. Xəstəliyin əlamətləri qızdırma, baş və əzələ ağrıları, yorğunluq, limfa düyünlərinin şişməsi, dəri səpgiləridir. Səpgilər əvvəlcə qızartı, sonra maye ilə dolu qabarlar şəklində görünür və son olaraq qabıq bağlayaraq quruyur. Virusun yayılma tezliyi nisbətən aşağıdır, lakin xəstə ilə uzunmüddətli təmas riski artırır".
A.Kərimova qeyd edib ki, meymunçiçəyi virusuna yoluxmamaq üçün xəstə insanlarla təmasdan çəkinmək, virusa yoluxmuş şəxslərin səpgi və yara izlərinə toxunmamaq, meymun, gəmirici və xəstə heyvanlarla birbaşa təmasdan uzaq olmaq lazımdır: "Bu mümkün olmadıqda isə xəstə insan və ya heyvanlarla təmas zamanı əlcək geyinməli, əllər sabun və su ilə tez-tez yuyulmalı, spirtəsaslı dezinfeksiya vasitəsindən istifadə edilməlidir. Xəstəlik riskinin yüksək olduğu yerlərdə xüsusi geyimlərdən istifadə vacibdir. Virusa yoluxmuş insan və ya heyvanların istifadə etdiyi səthləri mütəmadi olaraq dezinfeksiya etmək lazımdır. Virusun yayılma riskinin yüksək olduğu regionlara səyahət edərkən gigiyena qaydalarına ciddi riayət edilməlidir".
Xəstəliyin ilk əlamətlərini aşkarlayan kimi dərhal həkimə müraciət olunmalıdır. İnfeksionist deyir ki, meymunçiçəyi özünü daha yüngül formada göstərə bilər, lakin hər hansı ağırlaşmaların qarşısını almaq üçün mütəxəssis nəzarəti vacibdir: "Virusun əlamətlərinə rast gələn hər kəs ilk olaraq başqalarını yoluxdurmamaq üçün özünü təcrid etməlidir. Təcrid dövrü xəstəliyin bütün simptomları keçənədək davam etməlidir. Həkimin təyin etdiyi müalicəyə riayət mütləqdir. Meymunçiçəyi üçün xüsusi müalicə yoxdur. Müalicə dövründə simptomları yüngülləşdirən və xəstəliyin ağırlaşmasının qarşısını alan dərmanlardan istifadə olunur".
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"