Qış fəslində soyuq hava, azalan günəş işığı və insanların qapalı mühitlərdə daha çox vaxt keçirməsi orqanizmə təsirsiz ötüşmür. Bu dövrdə immun sistemi zəiflədiyi üçün xəstəliklərə qarşı müqavimət azalır, xroniki xəstəliklər kəskinləşir, müxtəlif qrip və soyuqdəymə kimi xəstəliklərə yoluxma riskləri artır.
Statistikaya görə, respirator virus infeksiyalarının artması da məhz bu mövsümə təsadüf edir. Bəs sağlamlığımızı qorumaq üçün nələrə diqqət etməliyik? Hansı ehtiyat tədbirləri görməliyik?
Balanslı qidalanma əsas şərtlərdən biridir
Mövzu ilə bağlı qəzetimizə açıqlama verən həkim-infeksionist Aişə Kərimovanın sözlərinə görə, qış mövsümündə sağlamlığı qorumaq və xəstəliklərdən uzaq olmaq üçün düzgün qidalanma, gigiyena qaydalarına əməl etmək və sağlam həyat tərzi sürmək vacibdir: "Soyuq havalarda ən çox yayılan xəstəliklər arasında qrip, soyuqdəymə, bronxit və sinüzit kimi tənəffüs yolu virusları, pnevmoniya kimi aşağı tənəffüs yolu və həmçinin bağırsaq infeksiyaları yer alır. Bu xəstəliklərə daha çox həssas qruplara daxil olan yaşlı insanlar, körpələr, hamilə qadınlar, xroniki xəstəlikləri və zəif immuniteti olan şəxslər yoluxur".
Xəstəliklərdən qorunmaqdan ötrü immun sisteminin gücləndirilməsinin vacibliyini vurğulayan həkim-infeksionist bildirib ki, bunun üçün balanslı qidalanma əsas şərtdir: "Vitamin və minerallarla zəngin qidaların, xüsusilə C vitamini mənbəyi olan portağal, limon, kivi, brokkoli və cəfərinin, D vitamini tərkibli balıq, yumurta və süd məhsullarının mütəmadi olaraq qəbul edilməsi tövsiyə olunur. Həmçinin sink və selenium kimi mineralların qəbul edilməsi immun sisteminin güclənməsinə kömək edir. Bu minerallar qoz-fındıq, badam və dəniz məhsullarında da tapılır. İsti şorbalar və bulyonlar bədəni isidir və qida maddələri ilə təmin edir. Bitki çayları, xüsusilə zəncəfil, bal və limonla hazırlanan içkilər həm immuniteti dəstəkləyir, həm də bədənə istilik verir".
Aişə Kərimova deyib ki, digər mövsümlərdə olduğu kimi, qışda da mövsümə uyğun olmayan meyvə və tərəvəzlərlə birlikdə, emal olunmuş və az qida dəyərinə malik məhsullardan uzaq durmaq vacibdir. Kolbasa, sosiska, konservləşdirilmiş məhsullar, çipslər, qazlı içkilər və GMO tərkibli qidalar immun sistemini zəiflədir. Şəkər və trans yağlarla zəngin qidalar da bədənə zərər verir, xəstəliklərə qarşı müqaviməti azaldır.
Açıq havada gəzmək vacibdir
Havaların kəskin soyuması və temperatur dəyişiklikləri nəticəsində insanların açıq havada keçirdiyi vaxtı nəzərəçarpacaq dərəcədə azaltdığını vurğulayan mütəxəssis bunun yanlış olduğunu bildirir. Aişə Kərimovanın sözlərinə görə, açıq havada gəzmək, velosiped sürmək, eyni zamanda mövsümi idman növlərindən istifadə etmək həm psixoloji-mental vəziyyəti yaxşılaşdırır, həm də aktivliyi artıraraq motivasiyanı yüksəldir.
Xəstəliklərdən qorunmaq üçün düzgün geyim seçimi də mühüm əhəmiyyət daşıyır. "Qışda çoxqatlı, istilik saxlayan paltarlar geyinmək, qalın corab və isti ayaqqabılar istifadə etmək lazımdır. Otaq temperaturunu da balansda saxlamaq vacibdir: gündüz 20-22 dərəcə, gecə isə 18-20 dərəcə olmalıdır. Həmçinin ev və ofislərin havalandırılması, təmizliyə riayət edilməsi infeksiyaların yayılmasının qarşısını alır. Gigiyena qaydalarına əməl etmək, əlləri tez-tez yumaq və şəxsi əşyaları paylaşmamaq da profilaktik tədbirlərdəndir. Qış fəslində sağlam qalmaq üçün bu tövsiyələrə əməl etməklə immun sistemini gücləndirmək, xəstəliklərdən qorunmaq və mövsümü sağlam keçirmək mümkündür", - deyə həkim-infeksionist qeyd edib.
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"