Dörd ayda qeyri-neft məhsullarının ixracı 18 faiz artıb

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi (İİTKM) "İxrac icmalı"nın aprel sayını təqdim edib. İcmala əsasən, cari ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycanın qeyri-neft sektoru üzrə ixracının dəyəri ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 14,7 faiz artaraq 771,9 milyon  dollar təşkil edib. 

İlin ilk üç ayında ixrac olunan qiymətli və ya azqiymətli daşlar və metallar ötən ilin müvafiq dövrünə nəzərən 3,4 dəfə, qara metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar 76,8, kimya sənayesi məhsulları 33,4, şəkər 18,8, meyvə-tərəvəz 15,7, alüminium və ondan hazırlanan məmulatlar 10,2, spirtli və spirtsiz içkilər 5,7, çay 5,1, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağları 4,2, pambıq iplik 0,4 faiz artıb. Hesabat dövründə ixrac edilən aqrar məhsulların dəyəri 12,3 faiz artaraq 170,5 milyon, aqrar-sənaye məhsulları üzrə 17,6 faiz artaraq 69,1 milyon dollara bərabər olub. Bütövlükdə aqrar və aqrar-sənaye məhsullarının birgə ixracının dəyəri 13,8 faiz artaraq 239,6 milyon dollar (13,8 faiz çox) təşkil edib. Qeyd olunan dövrdə ixrac edilmiş qeyri-neft sektoruna aid malların siyahısında qızıl birinci, karbamid ikinci, pomidor (tomat) isə üçüncü yerdə qərarlaşıb.

Cari ilin ilk üç ayında Rusiya Federasiyasına 232,9 milyon, Türkiyəyə 134,3 milyon, Gürcüstana 80,6 milyon, İsveçrəyə 69,6 milyon, Ukraynaya 51,1 milyon dollar dəyərində qeyri-neft məhsulları ixrac olunub.

Yanvar-mart ayları üzrə hazırlanmış qeyri-dövlət ixracatçı subyektlərin reytinqində ilk onluqda bu şirkətlər təmsil olunublar: "MKT İstehsalat Kommersiya" MMC, "Azərbaycan İnterneyşnl Mayninq Kompani Limited Şirkəti"nin Azərbaycan Respublikasındakı Nümayəndəliyi, "Baku Steel Company" QSC, "P-Aqro" MMC, "LEPIN LM" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti, "Avrora" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti, "Export Stream" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti, "KHAN-EL" MMC, "Binə Aqro" QSC, "Sahdag Sy" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti.

Qeyri-neft sektoru üzrə ixrac əməliyyatlarında iştirak edən dövlətə məxsus  şirkətlərin siyahısına isə ARDNŞ-nin Marketinq və İqtisadi Əməliyyatlar İdarəsi başçılıq edir. Daha sonra siyahıda "SOCAR Polymer" MMC, "AzerGold" QSC ,"Azəralüminium" MMC, Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin Qaz İxrac İdarəsi, "Azərpambıq Aqrar Sənaye Kompleksi" MMC, "Azərbaycan Hava Yolları" QSC, "Azərenerji" ATSC, Naxçıvan MR Dövlət Energetika Xidməti, "Qaradağ Şüşə Zavodu" ASC təmsil olunurlar.

İlin birinci rübündə Azərbaycan Respublikasının Kosmik Agentliyi ("Azərkosmos") tərəfindən dünyanın 40 ölkəsindən 100-ə yaxın şirkətə 4 milyon dollar dəyərində peyk-telekommunikasiya xidmətləri ixrac edilib. "Azərkosmos"un xidmət ixracından əldə etdiyi gəlir onun ümumi gəlirlərinin 65 faizinə bərabər olub. Mart ayında isə "Azərkosmos" dünyanın 39 ölkəsinə 1,3 milyon dollar dəyərində xidmət ixrac edib.

Birinci rüb ərzində peyk-telekommunikasiya xidmətlərinin ixracının ilk beşliyində 1 milyon dollarla Birləşmiş Krallıq, 890,3 min dollarla Lüksemburq, 213,4 min dollarla Nigeriya, 179 min dollarla Misir və 174 min dollarla Pakistan qərarlaşıb.

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi "İxrac icmalı"nın may sayına dair ilkin göstəriciləri də açıqlayıb. İcmala əsasən, cari ilin yanvar-aprel aylarında  Azərbaycanın qeyri-neft sektoru üzrə ixracının dəyəri ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 18 faiz artaraq 1,1 milyard dollar olub. Cari ilin dörd ayında qeyri-neft-qaz sahəsi üzrə ixrac olunan mallar arasında kimya sənayesi məhsulları ötən ilin müvafiq dövrünə nəzərən 42,5, şəkər 25,8, qara metallar və onlardan hazırlanan məmulatlar 16,7, meyvə-tərəvəz 14,8, alüminium və ondan hazırlanan məmulatlar 9,8, pambıq iplik 5,3 faiz artıb. Bu dövrdə ixrac olunan aqrar məhsulların dəyəri 14 faiz artaraq 232,7 milyon, aqrar-sənaye məhsulları üzrə 7,9 faiz artaraq 90,8 milyon dollara bərabər olub. Bütövlükdə aqrar və aqrar-sənaye məhsullarının birgə ixracının dəyəri 12,2 faiz artaraq 323,57 milyon dollara çatıb.

Rüstəm KAMAL,

"Azərbaycan"