Ağstafada 3500 il əvvələ aid Qafqazda ilk ritual ibadətgah yeri tapılıb
Ağstafa rayonundakı “Tava təpə” abidəsində Azərbaycan-İtaliya Beynəlxalq arxeoloji ekspedisiyası tədqiqat işləri aparır. 3 ildir aparılan arxeoloji tədqiqatlar artıq öz nəticəsini verib. Araşdırmalar zamanı məlum olub ki, son tunc, ilk dəmir dövrünə aid abidədəki ibtidai ritual tikili qalığı olan ibadətgah öz unikallığına görə tək ölkəmizdə deyil, bütövlükdə Qafqazda ilk tapıntı hesab olunur.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Tava təpə” abidəsi Ağstafa rayonunun Aşağı Kəsəmən kəndində, Kür çayından 1,5 km aralıda yerləşir. Son tunc, ilk dəmir dövrünə aid abidə Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinə məxsus tayfaların məskunlaşdığı ərazi olub.
3500 illik yaşı olan “Tava təpə” abidəsində aparılan qazıntı işlərinin nəticəsində məlum olub ki, bura Qafqazda hələlik ilk aşkar edilən ibadətgah yeridir. Eyni zamanda abidə unikal coğrafi yerləşmə mövqeyinə görə də diqqəti cəlb edir. Strateji əhəmiyyətli abidənin Kür çayına yaxın olması bura insanların daha çox gəliş-gedişi üçün səbəblərdən biri olub.
İtaliyadan gələn arxeoloji ekspedisiyanın rəhbəri Nikola Laneri deyir ki, abidə onları unikallığı ilə təəccübləndirib. 3 illik birgə qazıntıların bəhrəsini görməyə başlayan arxeoloqlar builki qazıntılar zamanı maraqlı tapıntı aşkar ediblər. “Buradan unikallığı ilə seçilən tikili tapdıq. Bu hissə həmin dövrün yeməkxanası kimi fəaliyyət göstərib. Lakin ritual xarakterlidir. İnsanlar 3500 il əvvəl bura gəlib, yemək yeyiblər. Bura bir növ yeməkxana kimi fəaliyyət göstərib. Amma bütün Qafqaza xidmət edib. Müxtəlif yerlərdən bura gələn insanlar qidalanıb, daha sonra da ritual həyata keçiriblər. Buradan heyvan sümüklərini də tapdıq. Biz C-14, C-15 analizləri etdik. Hazırda antropatoloqlar və digər mütəxəssislərlə birgə araşdırma aparırıq”- deyə, Kataniya Universitetinin professoru, italiyalı arxeoloqların rəhbəri Nikola Laneri bildirib.
Tədqiqatlarda iştirak edən beynəlxalq arxeoloji ekspedisiyanın tərkibində İtaliyanın Kataniya Universitetindən başqa Florensiya şəhərində yerləşən elmi-tədqiqat mərkəzindən də mütəxəssislər də fəaliyyət göstərir.
Qazıntılar zamanı “Tava təpə”dən ərzaq və çörək istehsalı mərkəzi, quyular, böyük ərzaq ehtiyatlarının saxlanması üçün yerlər, ocaq qurğuları, yüksək temperaturda bişmiş gil və torpaq hissələri, dən üyütmək üçün alətlər, çörəyin üzərinə xüsusi naxışlar vurmaq üçün gil möhürlər aşkar edilib. “Builki tədqiqatlarda aşkar olunan ən vacib nümunələrindən və ərazilərindən biri aşkar olunmuş ibtidai ritual tikili qalığıdır. Yəni, dini ibadətgahdır. Bu öz unikallığına görə Qafqazda hələ ki bu tipdə abidə aşkar olunmayıb. Tapıntı son tunc, ilk dəmir dövrünə aiddir. Yalnız biz bütün abidəni yox, bu dini ritual sahənin yaşayış yerindən bütöv halda yüzlərlə saxsı qab tapılıb. Bu, yaşayış yeri üçün xarakterik deyil. Nadir hallarda saxsı qab bütöv olur. Belə qənaətə gəlirik ki, saxsı qabları bura ritual üçün gətirib, onu bütöv halda burada qoyub gediblər. O baxımdan yalnız bu hissədə yüzlərlə saxsı qab tapılıb. Ümumilikdə tapıntıların sayı mindən çoxdur”- deyə, Azərbaycan-İtaliya Beynəlxalq arxeoloji ekspedisiyanın rəhbəri Bəxtiyar Cəlilov vurğulayıb.
Tədqiqat zamanı ərazidə aşkar olunan saxsı qabların bərpası və restavrasiyası, onların qrafik təsviri həyata keçirilir. Analiz üçün çoxsaylı nümunələr götürülərək İtaliyanın qabaqcıl laboratoriyalarına göndərilib. Həmçinin ağac qalıqları və torpağın polinoloji analizləri aparılır. Əldə edilən nəticələr məqalə şəklində dərc olunacaq.
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Rusiya yeni kosmik stansiya quraşdırmağı planlaşdırır
03 Iyul
Muxtar Babayev: Biz maliyyə planları, büdcələri və hədəfləri ilə dəstəklənən etibarlı keçid yolların...
03 Iyul
ADA Universitetinin nümayəndə heyəti Corc Vaşinqton Universitetində olub
03 Iyul
Belarus Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab Aleksandr Lukaşenkoya
03 Iyul
Misirdə binanın çökməsi nəticəsində 14 nəfər həlak olub
03 Iyul
Vüsal Şıxəliyev: Bu il ESG prinsipləri üzrə güzəşt və imtiyazlar təqdim etməyə çalışırıq...
03 Iyul
Azərbaycan ilə ŞƏT arasında əməkdaşlıq böyük perspektivlər vəd edir
03 Iyul
Faktiki hava: Əksər rayonlarda hava şəraiti əsasən yağmursuz keçib
03 Iyul
“Azeri Light” markalı neft bahalaşıb
03 Iyul
ABŞ Ukraynaya 2,3 milyard dollar dəyərində yeni yardım paketi ayıracaq
03 Iyul
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Prezident İlham Əliyev BMT-nin Baş katibinin müavini və Ətraf Mühit Proqramının icraçı direktorunu q...27 Iyun 2024
Prezident İlham Əliyevə İtaliyanın “Leonardo” şirkətinin istehsalı olan hərbi nəqliyyat təyyarəsi tə...26 Iyun 2024
Azərbaycan beynəlxalq əməkdaşlıq platformasına çevrilir25 Iyun 2024
İlham Əliyevin əməkdaşlıq modeli qlobal platformaya çevrilir21 Iyun 2024
Qurtuluş missiyası15 Iyun 2024
ÇOX OXUNANLAR
Prezident növbədənkənar parlament seçkilərini təyin etdi29 Iyun 2024
Sülh uğrunda müharibə26 Iyun 2024
Davamlı inkişaf, səmərəli islahat, real nəticə25 Iyun 2024
Böyük tarixdən başlanan Zəfər yolu23 Iyun 2024
“Euronews” televiziyasında Prezident İlham Əliyevin müsahibəsi yayımlanıb22 Iyun 2024
Adın nədir - Daşdəmir...21 Iyun 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!