30 Noyabr 2024 09:00
363
İQTİSADİYYAT
A- A+
171 ölkə ilə ticarət, 4,8 milyard dollarlıq müsbət saldo

171 ölkə ilə ticarət, 4,8 milyard dollarlıq müsbət saldo


İqtisadi inkişafda istehsal və ixrac əsas rol oynayan amillərdir. Bu iki amildən birində problem yarananda iqtisadi fəallıq aşağı düşür. Koronavirus pandemiyası dövründə bunu gördük. İstehsal və ixracda yaranan çətinliklər ümumilikdə qlobal iqtisadiyyatda tədarük zəncirinin qırılmasına səbəb oldu. 

Hazırda müxtəlif regionlarda gedən müharibələr, qlobal səviyyədə ölkələr arasında baş verən siyasi çəkişmələr beynəlxalq səviyyədə iqtisadiyyata mənfi təsir göstərir. Beynəlxalq maliyyə qurumlarının açıqladığı statistik göstəricilərə görə, dünya üzrə bir çox iqtisadi indekslər, o cümlədən xarici ticarət dövriyyəsi aşağı düşüb. Belə vəziyyətin nə qədər davam edəcəyi isə məlum deyil. Çünki qütbləşən dünyada siyasi proseslər yaxşıya doğru getmir, əksinə, daha da gərginləşir və əhatə dairəsi genişlənir.

Hər bir dövlət yaranmış belə vəziyyətdən çıxış yolları axtarır. Bunun  üçün ənənəvi tərəfdaşlarla əlaqələri genişləndirir və ya yeni tərəfdaşlar tapmağa çalışır. Sözsüz ki, ölkəmizdə də dünyada baş verən proseslər diqqətlə izlənir və lazımi tədbirlər görülür.  Bunun sayəsində Azərbaycanın xarici ticarətdə elə bir ciddi problemi yoxdur. Etibarlı tərəfdaş kimi ticarət əlaqələrimiz olan bütün ölkələrlə idxal-ixracımız davam edir. Bunu açıqlanan statistik rəqəmlərdən də görmək mümkündür. 

Dövlət Statistika Komitəsindən verilən məlumata görə, cari ilin yanvar-sentyabr aylarında ölkəmizin hüquqi və fiziki şəxsləri dünyanın 171 ölkəsindəki tərəfdaşları ilə ticarət əməliyyatları həyata keçirmişdir. 118 ölkəyə məhsul ixrac, 161 ölkədən idxal edilmişdir. Bu dövrdə gömrük orqanlarında qeydə alınmış, lakin gömrük rəsmiləşdirilməsi tam başa çatdırılmamış ixrac olunan xam neft və təbii qazın statistik qiymətləndirilmiş dəyəri də nəzərə alınmaqla xarici ticarət dövriyyəsinin dəyəri 34 milyard 173,9 milyon, o cümlədən ixracın dəyəri 19 milyard 530,7 milyon, idxalın dəyəri 14 milyard 643,2 milyon dollar təşkil etmiş, nəticədə 4 milyard 887,5 milyon dollarlıq müsbət xarici ticarət saldosu yaranmışdır.

Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatında qeyd edilir ki, 9 ay ərzində xarici ticarət dövriyyəsinin 88 faizi İtaliya, Türkiyə, Rusiya, Çin, İsrail, Almaniya, ABŞ, Avstraliya, Hindistan, Çexiya, Xorvatiya, Birləşmiş Krallıq, Gürcüstan, Yunanıstan, İran, Bolqarıstan, Portuqaliya, Rumıniya, Ukrayna, Belarus, İsveçrə, Türkmənistan, Koreya və Yaponiya ilə aparılmışdır. 

Hesabat dövründə idxalda maşınların, mexanizmlərin, elektrotexniki avadanlıq və aparatların, qiymətli və ya  azqiymətli daşlar, qiymətli metallar, onlardan hazırlanan məmulatların, nəqliyyat vasitələrinin, mineral məhsulların, kimya sənayesi məhsullarının, azqiymətli metallar və onlardan hazırlanan məmulatların, hazır məhsulların, içkilər və tütün məmulatlarının, bitki mənşəli məhsulların, toxuculuq materialları və məmulatlarının, plastik kütlə və ondan hazırlanan məmulatların dəyəri daha çox olmuşdur. Bir çox məhsulun idxalı isə xeyli azalmışdır. Bunun bir səbəbi tələbatın azalması ilə bağlı olsa da, əsas səbəbi həmin məhsulların ölkədə istehsal edilməsidir. Bu isə həm qiymətlərin aşağı düşməsini təmin edir, həm də ölkədən valyuta axınının qarşısını alır. 

İxracın strukturunda isə xam neft, təbii qaz və neft-qaz məhsullarından savayı, meyvə və tərəvəzlərin, plastik kütlə və ondan hazırlanan məmulatların, kimya sənayesi məhsullarının, pambıq lifi və ipliyinin, alüminium və ondan hazırlanan məmulatların, qara metallar və ondan hazırlanan məmulatların, alkoqollu və alkoqolsuz içkilərin, bitki yağlarının payı üstünlük təşkil etmişdir. 9 ayda ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə qeyri-neft-qaz sektoruna aid məhsullardan meyvə, təzə tərəvəzin, tütünün, bitki yağlarının, meyvə və konservlərin, marqarinin, qida üçün yararlı qarışıqların, pambıq lifi və mineral gübrələrin ixracı xeyli artmışdır. Sözsüz, bu, ölkədə qeyri-neft-qaz, o cümlədən aqrar sektorun inkişafı üçün icra edilən islahatların nəticəsində mümkün olmuşdur.


Rüstəm KAMAL,

"Azərbaycan"

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Prokurorluğa qəbulla əlaqədar müsabiqənin ikinсi mərhələsinin nəticələri açıqlanıb  

15:59
02 Dekabr

ANAMA: Ötən ay 4 min 707,4 hektar ərazi mina və partlamamış hərbi sursatdan təmizlənib  

15:57
02 Dekabr

Qvineya-Bisaunun nümayəndə heyəti Şəhidlər xiyabanını ziyarət edib  

15:57
02 Dekabr

“Hürriyyet” qəzeti: Ankaradakı beynəlxalq qurultayda Azərbaycandan 86 mediator iştirak edib  

15:56
02 Dekabr

Turizmin COP-da simvolu olan nar ağacı Braziliyada əkilib  

15:55
02 Dekabr

Türk gənc fəallar COP29-u ətraf mühit sahəsində təcrübənin toplanması üçün mühüm töhfə adlandırıblar

15:54
02 Dekabr

“Politico”: Avropada qeyri-qanuni miqrantların deportasiyası qaydaları dəyişdiriləcək  

15:51
02 Dekabr

Hakan Fidan NATO Xarici İşlər Nazirlərinin Toplantısında iştirak edəcək  

15:51
02 Dekabr

NATO Rusiya ilə sərhədin yaxınlığında böyük təlimlərə başlayır  

15:50
02 Dekabr

İxracdan əldə olunan külli miqdarda pul vəsaitlərini ölkəyə qaytarmamaqda şübhəli bilinən daha bir neçə nəfər ifşa edilib

15:46
02 Dekabr

Britaniya Avropa İttifaqına 10 milyard funt sterlinq ayırıb  

14:38
02 Dekabr

“Kreativ iqtisadiyyat: data modeli, ölçülməsi və əqli mülkiyyət” mövzusunda birgə regional seminar keçirilir YENİLƏNİB

14:38
02 Dekabr

Liderlər Sammitində COP29-un informasiya təhlükəsizliyindən danışılıb  

14:36
02 Dekabr

Cəbrayılda daha 34 ailəyə evlərin açarları təqdim olunub

14:35
02 Dekabr

Gələn il Qvineya-Bisau tələbələrinin Azərbaycanda təhsil alması proqramının icrasına başlanılacaq  

14:34
02 Dekabr

"Təməl dalğıc kursu"nun növbəti buraxılış mərasimi keçirilib  

14:33
02 Dekabr

Qvineya-Bisau XİN-in rəhbəri: Əminik ki, birlikdə irəliyə doğru hərəkət edə bilərik  

14:32
02 Dekabr

İrakli Kobaxidze: Son illərdə Gürcüstanda 3 dəfə inqilaba cəhd olunub  

14:32
02 Dekabr

Azərbaycan və Qvineya-Bisau XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr haqqında Anlaşma Memorandumu imzalanıb  

14:31
02 Dekabr

Ceyhun Bayramov: Qvineya-Bisau Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi dövründə çoxsaylı təşəbbüslərinə dəstək verib  

14:30
02 Dekabr

Sabahın hava proqnozu açıqlanıb  

14:29
02 Dekabr

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!