Qubada "Frutena KOB klaster şirkəti" yaradılıb
Bu gün ölkədə aparılan sənayeləşmə siyasəti paytaxtla yanaşı, regionların da dinamik inkişafında mühüm rol oynayır. Bölgələrdə kiçik və orta sahibkarlığın genişləndirilməsi, yerli ehtiyatlar hesabına sənaye sahələrinin inkişaf etdirilməsi, sahibkarlıq subyektləri, eləcə də özəl sektorla dövlət qurumları arasında əlaqələrin gücləndirilməsi nəticəsiz qalmır.
Qeyd edək ki, aqrar sənaye kompleksi bir-biri ilə əlaqədar olan kənd təsərrüfatı və sənaye müəssisələrinin birliyidir. Kompleks kənd təsərrüfatı məhsullarının yetişdirilməsi, emal edilməsi və saxlanması ilə məşğul olan 10-a qədər iqtisadi sahəni birləşdirir. Həmin sahələr hazır məhsulu istehlakçıya çatdırmaq üçün birgə fəaliyyət göstərirlər. Bu baxımdan qəbul olunan dövlət proqramları, inkişaf konsepsiyaları, strateji yol xəritələri ölkəmizdə davamlı inkişafın əsasında bölgələrdə rəqabət qabiliyyətliliyin, inklüzivliyin daha da artırılmasına təkan verir.
Bu gün demək olar ki, Azərbaycanın bütün bölgələrində sənaye məhəllələri və texnoparklar yaradılır, onların səmərəli fəaliyyəti üçün müasir infrastruktur qurulur. Buna regional sənayedə yüksək sıçrayış da demək olar. Nəticədə bu hesaba regionlarda yeni iş yerləri açılır.
Belə layihələrdən biri bu günlər Quba rayonunda həyata keçirilib. Rayonda KOB klaster şirkəti olan "Frutena KOB klaster şirkəti" MMC yaradılıb və bu şirkət ölkədə bir ilkdir. Bu sənaye obyekti eyni və ya oxşar iqtisadi fəaliyyət sahələrində, müəyyən coğrafi bölgədə yerləşmə əsasında yaranan, işçi qüvvəsini, vahid bazarı və xidmətləri bölüşən, qarşılıqlı iqtisadi münasibətlər quraraq əlaqəli, bir-birini tamamlayan və birgə fəaliyyət göstərən KOB klaster iştirakçılarının məcmusu kimi fəaliyyət göstərəcək.
Klaster şirkəti Quba rayonunun ərazisində alkoqolsuz içkilərin istehsalında istifadə ediləcək təbii meyvə konsentratı istehsal edəcək. 4 hektar ərazidə yerləşəcək zavodun bu il fəaliyyətə başlaması planlaşdırılır. Zavodda illik 4 min ton alma konsentratı istehsal edilməsi nəzərdə tutulur ki, bunun üçün 28-30 min ton alma qəbul olunması proqnozlaşdırılır. KOB klaster şirkətinin fəaliyyəti üçün isə 15 milyon manat investisiya yatırılacağı və layihə çərçivəsində ilkin mərhələdə 30 nəfərin daimi işlə təmin ediləcəyi nəzərdə tutulur.
Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) məlumatına görə, artıq şirkətin 10 iştirakçısı müəyyənləşib. Amma yaxın gələcəkdə iştirakçıların sayının artması gözlənilir. Çünki Quba və ətraf rayonlarda bağbançılıq üzrə fəaliyyət göstərən təsərrüfat sahiblərinin sayı az deyil. Bundan əlavə, qarşıdakı illərdə müəssisənin məhsul qablaşdırmasında istifadə edəcəyi dəmir çəlləklərin və aseptik salafan torbaların idxalından asılılığın azaldılması üçün klaster daxilində yerli istehsalın inkişaf etdirilməsi də planlaşdırılır. KOB klaster şirkətinin fəaliyyətə başlaması üçün KOBİA tərəfindən KOB klasterin yaradılmasının maliyyə-iqtisadi əsaslandırılması və funksional xəritəsinin hazırlanması, KOB klasterin iştirakçılarının tapılması, KOB klasterin qeydiyyata alınması istiqamətində müvafiq dəstək verilib.
Məlumdur ki, Azərbaycanın Vergi Məcəlləsində KOB klaster şirkəti və onun iştirakçısı üçün bir sıra vergi güzəştləri nəzərdə tutulur. Təbii ki, "Frutena KOB klaster şirkəti" MMC də bu güzəştlərdən yararlanacaq. Belə ki, KOB klaster şirkəti müvafiq reyestrə daxil edildiyi tarixdən 7 il müddətinə mənfəət, KOB klasteri fəaliyyətində istifadə olunan torpaqlara görə torpaq və əmlak vergisindən, təsdiqedici sənəd əsasında istehsal, yaxud emal məqsədləri üçün texnikanın, texnoloji avadanlıqların və qurğuların idxalı üçün ƏDV-dən azad olunub. KOB klasterin iştirakçısı olan şəxs isə 7 il müddətində KOB klaster şirkəti ilə bağlanmış müqavilə əsasında təqdim etdiyi mal üzrə əldə etdiyi mənfəət və ya gəlirin kapital xarakterli xərclərinin çəkilməsinə yönəldilən hissəsinin mənfəət və ya gəlir vergisindən azad ediləcək.
Azərbaycanda ilk belə KOB klaster şirkətinin yaradılması onu deməyə əsas verir ki, ölkənin inkişafını regional komponentsiz təsəvvür etmək mümkün deyil. Çünki regionların inkişafı Azərbaycanın sosial-iqtisadi tərəqqisinin təmin edilməsi, bütün vətəndaşlarının həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və qlobal səviyyədə rəqabət qabiliyyətinin artırılması üçün əsas şərtlərdən biri sayılır. Regionların inkişafı həm də ona görə vacibdir ki, onların resurs, sənaye və kadr potensialı bütün ölkənin sosial-iqtisadi yüksəlişi üçün böyük imkanlar yaradır. Məhz bu amilləri diqqət mərkəzində saxlayan Prezident İlham Əliyev fəaliyyətində regionların dinamik inkişafına balanslı yanaşma nümayiş etdirir. Son illər, daha doğrusu, Zəfərdən sonra dövlət başçısının regionlara səfərləri bu prosesi sürətləndirir və sosial-iqtisadi inkişaf konsepsiyasının tənzimlənməsinə səbəb olur. "Frutena KOB klaster şirkəti" MMC də bu konsepsiyadan doğan sənaye sahəsidir.
Züleyxa ƏLİYEVA,
"Azərbaycan"