Ukrayna və Rusiya arasında İstanbulda keçirilən danışıqlar bu suala nə cavab verəcək?
Rusiya nümayəndə heyəti Ukrayna ilə birbaşa danışıqlarda iştirak etmək üçün cümə axşamı İstanbula gəlib. Prezident Vladimir Putin isə ukraynalı həmkarı Volodimir Zelenski ilə təkbətək görüşdən imtina edib.
Nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar yerli vaxtla dünən saat 10:00-da Türkiyə Prezidentinin İstanbuldakı Dolmabaxça ofisində başlamalı idi. Lakin sonradan görüş günün ikinci yarısına təxirə salındı.
Rusiya nümayəndə heyətinə 2022-ci ilin martında İstanbulda keçirilən ilk uğursuz danışıqlarda olduğu kimi, V.Putinin köməkçisi Vladimir Medinski başçılıq edir. İstanbula Medinskidən başqa RF xarici işlər nazirinin müavini Mixail Qaluzin, müdafiə nazirinin müavini Aleksandr Fomin və Rusiya Hərbi Kəşfiyyatının (QRU) rəhbəri İqor Kostyukov gəliblər. Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrovun isə Türkiyəyə səfəri nəzərdə tutulmayıb.
Kreml nümayəndə heyətinin tərkibini elan etməzdən əvvəl V.Zelenski bildirib ki, gələcək hərəkətlərə qərar verməzdən əvvəl yekun siyahını gözləyir. Ukrayna lideri Kiyevin Türkiyədə danışıqların formatı ilə bağlı bir neçə görüş keçirdiyini deyərək əlavə edib: "Mən Rusiyadan kimin gələcəyini gözləyirəm, ondan sonra Ukraynanın hansı addımlar atmalı olduğunu müəyyən edəcəm".
Nəhayət, Rusiya təmsilçilərinin adları bəlli olduqdan sonra Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenskinin təyyarəsi Ankara hava limanına enib. Zelenski Türkiyəyə gəldikdən dərhal sonra aeroportda qısa mətbuat konfransı keçirib. "Prezident Ərdoğanla, bütün geniş türk heyəti ilə görüşlərə başlayacağıq. Amerika tərəfi ilə əlaqə saxlayırıq və düşünürəm ki, onlar da Türkiyədə yüksək səviyyədə olacaqlar. Gəlin rusların səviyyəsinə baxaq, bu, hələ rəsmi olaraq bəlli deyil, amma gördüyümüz kimi, bu, daha çox butafor səviyyəyə bənzəyir. Baxaq, onların qərar qəbul etmək mandatı varmı?" - deyə V.Zelenski bildirib və əlavə edib ki, onun növbəti addımları R.T.Ərdoğanla görüşündən sonra bəlli olacaq. Zelenski həmçinin vurğulayıb ki, "gözlənilən ədalətli sülhə doğru hər hansı qərar qəbul etmək" üçün Ukraynadan "ən yüksəksəviyyəli" nümayəndə heyəti, o cümlədən Xarici İşlər Nazirliyinin, Prezident Ofisinin, hərbçilərin və bütün kəşfiyyat növlərinin nümayəndələri gəliblər.
Dünən günortadan sonra Volodimir Zelenski Ankaradakı prezident kompleksində prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanla görüşdükdən sonra Ukraynanın Ankaradakı səfirliyinə gələrək mətbuat konfransı keçirib. O, Ankaradakı görüşü "yaxşı və məhsuldar" adlandırıb.
Ukrayna lideri qeyd edib ki, Ərdoğanla görüşdə "əsas diqqət sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsi olub".
İstanbulda keçiriləcək Rusiya-Ukrayna danışıqlarını dəyərləndirən V.Zelenski Rusiyanın Türkiyəyə yüksəksəviyyəli nümayəndə heyəti göndərmədiyini təəssüflə qeyd edib.
Ukraynanın müdafiə naziri Rustem Umerovun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini İstanbula göndərmək qərarına gəldiyini açıqlayan Prezident əlavə edib: "ABŞ Prezidenti Trampa və Türkiyə Prezidenti Ərdoğana hörmət olaraq İstanbula nümayəndə heyəti göndərmək qərarına gəldik".
V. Zelenski bu qərarı atəşkəsi təmin etmək və müharibəyə son qoymaq üçün verdiyini də bildirib. Prezident Ərdoğanla görüşdə Zelenski Ukrayna nümayəndə heyətinin mayın 16-da Türkiyə və ABŞ nümayəndə heyətləri ilə gözlənilən danışıqları müzakirə etdiklərini deyib: "Amerika, Türkiyə və Ukrayna qrupları görüş keçirəcək".
Zelenski vurğulayıb ki, ilk növbədə qeyd-şərtsiz atəşkəs təmin edilməlidir: "Hesab edirəm ki, bütün tərəflər danışıqlara hazır olduqlarını nümayiş etdirməlidirlər. Fikrimcə, ilk addım qeyd-şərtsiz atəşkəs olmalıdır".
İstanbuldakı danışıqlarda atəşkəsin təmin edilməsi üçün ilk addımın atılmasının lazım olduğunu qeyd edən Zelenski bildirib: "Prosesə başlamasaq, müharibə uzun illər uzana bilər".
Son məlumata görə, Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar mayın 16-da İstanbulda başlayacaq.
Rizvan CƏFƏROV,
"Azərbaycan"
