Moskva bu yolla məsuliyyətdən yayınmaq istəyir
Azərbaycan müstəqil dövlətdir. Konstitusiyamızda çox aydın şəkildə qeyd edilib ki Azərbaycan Respublikası başqa dövlətlərlə münasibətlərini dövlətlərin suveren bərabərliyi, zor işlətməmək və zor işlətməklə hədələməmək, dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığı, mübahisələri dinc yolla nizama salmaq, başqa dövlətlərin daxili işlərinə qarışmamaq prinsipləri əsasında qurur.
Heç kimə sirr deyil ki, respublikamızda və ümumilkdə regionda marağı olan dövlətlərin xüsusi xidmət orqanları əsl niyyətlərinin şübhə doğurmaması üçün müxtəlif adlarla fəaliyyət göstərməyə üstünlük verirlər. Leqal fəaliyyət üçün bundan yaxşı forma tapmaq hələ ki, mümkün olmayıb. Xatırladaq ki, qonşu İran dövlətinin də zamanında Bakıda xeyriyyəçilik adı ilə fəaliyyət göstərən bir təşkilatı var idi...
"Rossotrudniçestvo"nun Azərbaycandakı nümayəndəliyi olan Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzi - "Rus Evi"nin fəaliyyəti barədə şübhələrin yaranmasını da təsadüfi hesab etmək olmaz.
Fevralın 6-da Azərbaycan XİN-in rəsmi nümayəndəsi Ayxan Hacızadə USAID-in və "Rossotrudniçestvo"nun Azərbaycanda fəaliyyətinin dayandırılması haqqında məlumatları şərh edərkən bildirib ki, "Rossotrudniçestvo"nun Azərbaycandakı nümayəndəliyi olan Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzi - "Rus Evi"nin hüquqi şəxs qismində qeydiyyatının mövcud olmadığı və təşkilatın Azərbaycan qanunvericiliyini ciddi şəkildə pozduğu barədə Rusiya tərəfinə məlumat verildikdən sonra - 3 fevral 2025-ci il tarixdə "Rus Evi"nin fəaliyyətinə xitam verilməsi barədə Rusiya tərəfinə nota göndərilib.
"Rossotrudniçestvo"nun rəhbəri Yevgeni Primakov Rusiya KİV-inə bunun həqiqətən də belə olduğunu təsdiq edib. Onun sözlərinə görə, RF XİN də, RF-nin Bakıdakı səfirliyi də, "Rossotrudniçestvo"nun Bakıdakı nümayəndəliyi də qeydiyyatda köməklik göstərilməsi xahişi ilə dəfələrlə Ədliyyə Nazirliyinə və Azərbaycan XİN-ə müraciət edib. Lakin bütün bu çağırışlar cavabsız qalıb.
Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov baş verən hadisələri jurnalistlərə şərh edərkən fikrini belə izah edib: "Biz buna təəssüf edirik. Hesab edirik ki, bu həll edilə bilən anlaşılmazlıqdır".
Düşünmək olardı ki, Rusiya tərəfi "Rossotrudniçestvo"nun Azərbaycandakı nümayəndəliyi olan Rusiya İnformasiya-Mədəniyyət Mərkəzi - "Rus Evi"nin qeyri qanuni fəaliyyəti ilə bağlı qanunsuzluqları tezliklə aradan qaldıracaq. Hadisələrin gedişi göstərir ki, Rusiya tərəfi bu və ya digər məsələlərdə qeyri-səmimi olmaqla yanaşı, hələ də keçmiş ənənəvi təhdid, şantaj, təhqir üsullarından istifadə etməyə üstünlük verir.
Bu ölkənin hakim Dövlət Dumasında təmsil olunan "Yedinaya Rossiya" partiyasından olan deputat Nikolay Valuyev Rusiyadakı Azərbaycan diaspor təşkilatlarının qapadılması, biznesin məhdudlaşdırılması, bu ölkə ərazisində qeyri-qanuni yaşayan azərbaycanlıların çıxarılması, qanuni yaşayanların isə hərbi uçota götürülməsi və cəbhəyə göndərilməsi kimi iddialarla çıxış edib. Bunlar hələ azmış kimi, Nikolay Valuyev azərbaycanlılar da daxil olmaqla Mərkəzi Asiya və Qafqazdan olan gəlmələri öz əxlaq tərzinə tam uyğun olaraq "şobla-vobla" adlandırıb.
Biz zamanında Kremlin təlxəyi Vladimir Jrinovskinin də belə sərsəmləmələrini çox eşitmişik.
Xatırladaq ki, Valuyevə veriləsi cavabı çox gözləməli olmadıq. Milli Məclisin deputatı Azər Badamov mətbuata açıqlamasında məsələyə münasibət bildirərkən qeyd edib ki, bu ifadə əslində Valuyevin elə özünü xarakterizə edir. Üstəlik, "şobla"nın orta statistik nümayəndəsini bədii şəkildə təsvir etməyə çalışsaq, bu sözə elə ən çox Nikolay Valuyevin portreti uyğun gəlir: "Bu məxluqun antropoloji tipinə baxmaq kifayətdir ki, bu nadir eksponat tam inkişaf etməyərək Neandertalla Homo saphiens arasında bir yerdə ilişib qalıb. Valuyev kimi şəxslərin Dövlət Dumasının deputatı vəzifəsinə təyin edilməsi parlamentarizm prinsipinə təhqirdir".
Məsələ aydındır: Rusiya 2024-cü il dekabrın 25-də Bakı-Qroznı (Rusiya Federasiyası) reysini yerinə yetirən "Azərbaycan Hava Yolları" Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə məxsus "Embraer 190" tipli sərnişin təyyarəsi Rusiya Federasiyasının hava məkanında kənar fiziki və texniki müdaxiləyə məruz qalması, fikrimizi daha açıq ifadə etsək, Rusiya Federasiyası hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən raketlə vurulması nəticəsində idarəetməni itirərək Qazaxıstan Respublikasının Aktau şəhərində çoxsaylı insan tələfatına səbəb olan qəzada günahlarını etiraf edib Azərbaycandan üzr istəmək, təzminat ödəmək əvəzinə, ölkəmizə qarşı "ağır artilleriya"sından istifadə edir. İstər Valuyevin, istərsə də Dövlət Dumasının digər ideoloji texnoloqlarının danışdıqlarını təhlil edəndə belə nəticəyə gəlmək olar ki, Azərbaycana hücum etmək göstərişi verilib.
Dumada çıxış edən digər deputat Yevgeni Popov təklif edib ki, əgər "Rossotrudniçestvo"nun fəaliyyəti dayandırılarsa, Azərbaycanın Rusiyada iki şirkətinin də fəaliyyətinə baxmaq lazımdır.
Ukraynanın Donetsk vilayətində separatçılıq işlərində qazandığı uğurlara görə, Rusiyanın Dövlət Dumasının deputatı mandatını hədiyyə alan Andrey Pinçuk adlı birisi isə özünün terrorçu mahiyyətini ortalığa qoyaraq, "Crocus" şirkətinin və "Sadovod" ticarət kompleksinin az qala müsadirə edilməsi təklifini irəli sürüb. Ölkəmizə qarşı hər zaman nifrət dolu açıqlamaları ilə tanınan ictimai fəal Sergey Mantsayev isə daha irəli gedərək. "Rus Evi"nin bağlanmasına cavab olaraq bütün Azərbaycan vətəndaşlarının deportasiyasını təklif edərək deyib: "Birincisi, Rusiya vətəndaşı olmayan bütün azərbaycanlıları ölkədən çıxarmaq lazımdır. İkincisi, bütün diaspor üzvləri həbs olunmalı və "Novaya Zemlya"ya göndərilməlidir. Üçüncüsü isə, biz Azərbaycan hakimiyyəti ilə daha möhkəm işləməliyik", - deyə o bildirib.
Qroznı səmasında sərnişin təyyarəsini vuranlar da eynilə belə təfəkkürə malik qüvvələrdir. İnsanların olduğu təyyarə vurulur, vətəndaşlara qarşı qəddar hərəkətlərə yol verilir və uşaq, qadın bilmədən öldürülür. Bütün dünyanın açıqca gördüyü və bildiyi bir faktı etiraf edib üzr istəmək əvəzinə, heç nə olmamış kimi yalan, saxta məlumatlarla həqiqəti ort-basdır etməyə çalışanlardan bundan artıq nə isə gözləmək olmaz.
Rusiya təbliğatçılarının Azərbaycana qarşı istifadə etmək istədikləri iqtisadi faktorlara gəldikdə isə qeyd etmək lazımdır ki, 2024-cü ildə Azərbaycanla Rusiya arasında ticarət dövriyyəsi 4,8 milyard dollar təşkil edib ki, bu da Azərbaycanın ümumi ticarət dövriyyəsinin cəmi 10 faizini təşkil edir. İki ölkə arasındakı ticarət dövriyyəsinin 75 faizini isə Rusiyanın Azərbaycana ixracı təşkil edir. Ölkəmizi iqtisadi faktorlarla təhdid etmək əvəzinə, hər bir tərəfdən faktiki olaraq blokadaya alınmış, iqtisadi sanksiyalarla üzləşmiş Rusiyanın aqibətini düşünmək daha yaxşı olardı.
Elşən QƏNİYEV,
"Azərbaycan"