Azərbaycan hər zaman zəngin təbii ehtiyatlarına və strateji coğrafi mövqeyinə görə dünyanın diqqət mərkəzində olub. Bu maraq müxtəlif dövrlərdə fərqli xarakter daşıyıb. Belə ki, müstəqilliyin ilk illərində ölkədəki ictimai-siyasi qeyri-sabitlik xarici ölkələr və investorlar üçün ciddi tərəddüdlər yaradırdı. Yatırımların təhlükəsizliyi təmin olunmadığından iqtisadi əməkdaşlıq imkanları məhdud idi.
Milli Məclisin deputatı Kamran Bayramov qəzetimizə açıqlamasında bildirib ki, 1993-cü ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin xalqın israrlı çağırışı ilə yenidən hakimiyyətə qayıdışı vəziyyəti köklü şəkildə dəyişdi. Qısa müddət ərzində ölkədə sabitlik və əlverişli biznes mühiti yaradıldı. Bu da Azərbaycana maraq göstərən ölkələrin və investorların sayının artmasına səbəb oldu. Nəticədə Azərbaycan böyük sərmayələrin cəlb edildiyi mühüm iqtisadi məkana çevrildi. Hazırda ölkəmizin uğurlu enerji siyasəti Azərbaycanın hüdudlarından kənara çıxıb. Regional çərçivədə başlayan əməkdaşlıq illər keçdikcə coğrafiyasını genişləndirərək beynəlxalq miqyas alıb. Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyini möhkəmləndirməsi əməkdaşlıq əlaqələrinin genişlənməsində öz sözünü deyir. Bu gün ölkəmizdə dünya səviyyəli tədbirlərin keçirilməsi ənənə halını alıb.
Azərbaycanın uzun illərdir Beynəlxalq Neft və Qaz Sərgisinə evsahibliyi etdiyini diqqətə çatdıran K.Bayramov qeyd edib ki, Bakı Enerji Həftəsi isə öz növbəsində enerji sektorundakı aktual məsələlərin müzakirə edildiyi və enerji sənayesində əhəmiyyətli tərəflərin bir araya gəldiyi mötəbər platformadır: "Bu tədbir dünya miqyasında enerji təhlükəsizliyi, enerji istehsalı və digər əhəmiyyətli məsələləri müzakirə etmək üçün beynəlxalq nümayəndələri və təşkilatları bir yerə toplayır. Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində keçirilən növbəti tədbirlərdə isə energetika sahəsində mövcud vəziyyəti, yeni imkanları və perspektivləri müzakirə etmək üçün 39 ölkədən 267 şirkətin nümayəndəsi iştirak edir. Forum çərçivəsində keçirilən tədbirlər, layihələr və konfranslar bu sahədə yeni əməkdaşlıqların qurulması, təcrübə mübadiləsi və qarşıdakı dövr üçün inkişaf istiqamətlərinin müəyyən edilməsinə kömək edir. İyunun 2-də Prezident İlham Əliyev "Bakı-Ekspo" Mərkəzində Bakı Enerji Həftəsi çərçivəsində keçirilən 30-cu Yubiley Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisi "Caspian Oil and Gas", 13-cü Xəzər Beynəlxalq Energetika və "Yaşıl Enerji" Sərgisi "Caspian Power" və 30-cu Yubiley "Baku Energy Forum"unun rəsmi açılış mərasimində iştirak edərək bildirib ki, biz insan kapitalına və təhsilə ciddi maliyyə vəsaitləri yatırdıq. Savadlılıq səviyyəsi 100 faizə bərabərdir. Azərbaycan regionda yeni mühit formalaşdırıb: "Açıq dənizə çıxışı olmayan ölkə olduğumuza baxmayaraq, biz Avrasiyanın vacib nəqliyyat qovşaqlarının birinə çevrilmişik. Çünki biz infrastruktur layihələrinə çox böyük sərmayə yatırdıq. Bununla yanaşı, bizim enerji layihələrimiz sayəsində Avrasiyanın enerji xəritəsi yenidən tərtib edilib. Biz tərəfdaşlarımızla birlikdə Xəzər dənizini Qara dəniz və Aralıq dənizi ilə birləşdirən strateji boru kəmərlərini inşa etmişik. Əlbəttə, bunların tacı Azərbaycanın dəniz yataqlarından İtaliyanın sahilinə qədər uzanan 3600 kilometrlik "Cənub qaz dəhlizi"dir. Əlbəttə, bir çox digər ölkənin enerji təhlükəsizliyinə sərmayə yatırımı Azərbaycanın geosiyasi əhəmiyyətini artırır. Biz anlayırıq ki, bundan sonra da enerji, neft və qaz bir çox ölkənin enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində əhəmiyyətli rol oynayacaqdır".
Deputat vurğulayıb ki, uğurla həyata keçirilən enerji siyasəti ölkəmizin etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyini daha da gücləndirib. Bu bir reallıqdır ki, Azərbaycan Avropa üçün etibarlı tərəfdaşdır. Ölkəmizin Avropa İttifaqı, həmçinin quruma üzv olan dövlətlərlə enerji sahəsində əməkdaşlığı yüksələn xətlə inkişaf edir.
Prezident İlham Əliyev Bakı Enerji Həftəsinin iştirakçılarına müraciətində mühüm məqamlara toxunub. Dövlət başçısı xatırladıb ki, ötənilki forumda çıxışı zamanı iştirakçılara Azərbaycanın səkkiz ölkəyə təbii qaz ixrac etdiyini bildirib. Bu gün isə həmin ölkələrin sayı 12-yə çatıb və bu, hələ də son deyil. Azərbaycan ixrac coğrafiyasının genişləndirilməsi üçün bəzi ölkələrlə danışıqlar və sərmayə qoyuluşu mərhələsindədir. Boru kəməri ilə müəyyən coğrafiyanın qazla təmin edilməsi baxımından Azərbaycan bu gün qlobal səviyyədə aparıcı dövlətə çevrilib: "Bütün bunlar müsbət dinamikadır və biz enerji sahəmizin inkişafının təkcə Azərbaycanın potensialına deyil, həmçinin qonşuluğumuza da töhfə verdiyini görürük. Beləliklə, enerji resursları düzgün idarə edilirsə, investorlar, tranzit ölkələr və istehsalçılar arasında əməkdaşlıq məhz bu səviyyədədirsə, o zaman uğur əldə edilir. Hər kəs üçün uğurlu vəziyyət yaranır və biz hər zaman istehsalçılar, tranzit ölkələr və istehlakçılar arasında maraqların balansına diqqət yetirmişik. Çünki, zənnimcə, bu amil gələcək enerji əməkdaşlığı baxımından olduqca vacibdir".
K.Bayramov əlavə edib ki, Azərbaycan neft-qaz sahəsində bütün xarici tərəfdaşlarla əməkdaşlıqda və enerji resurslarının ixracında uğurlu nümunə yaradıb. Hazırda Azərbaycan "yaşıl enerji" ixracına dair layihələr həyata keçirməklə özünün neft-qaz tarixindəki uğurunu təkrarlayır və bu dəfə dünyaya təmiz, dayanıqlı gələcəyin enerji modelini təqdim edir. Göründüyü kimi, Azərbaycanın "yaşıl enerji" sahəsindəki təşəbbüsləri və layihələri ölkənin enerji sektorunda yeni dövrün başlandığını göstərir.
Əsmər QARDAŞXANOVA,
"Azərbaycan"