“Qaz təchizatı haqqında” yeni qanun layihəsi qazın topdan və pərakəndə satış qaydalarını dəqiqləşdirir

“Qaz təchizatı haqqında” yeni qanun layihəsi qazın topdan və pərakəndə satış qaydalarını dəqiqləşdirir

“Qaz təchizatı haqqında” yeni qanun layihəsində qazın topdansatışı və pərakəndə satışı ilə bağlı hüquqi və institusional çərçivənin yenidən tənzimlənməsi nəzərdə tutulur.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu, Milli Məclisin Təbii ehtiyatlar, energetika və ekologiya komitəsinin bugünkü iclasında müzakirəyə çıxarılan “Qaz təchizatı haqqında” yeni qanun layihəsində öz əksini tapıb.

Qanun layihəsinə əsasən, qazın topdansatışı yalnız lisenziyalaşdırılmış topdan satıcılar tərəfindən həyata keçiriləcək. Bu satış forması topdan satıcı ilə pərakəndə satıcı və ya iri istehlakçılar arasında bağlanmış müqavilələrə əsaslanacaq. Pərakəndə satış isə birbaşa pərakəndə satıcılarla istehlakçılar arasında imzalanan müqavilələr vasitəsilə gerçəkləşdiriləcək.

Qaz satıcılarının yalnız qaz təchizatı sahəsində fəaliyyət göstərmələri ilə bağlı müddəa da qanun layihəsində əksini tapıb. Belə ki, layihədə qeyd olunan istisnalar xaricində qaz satıcılarının bu sektordan kənar fəaliyyətlə məşğul olmalarına yol verilməyəcək. Sözügedən məhdudiyyət 2027-ci il yanvarın 1-dən qüvvəyə minəcək.

Topdan satıcıların əsas vəzifələri aşağıdakılardır:

- Mövcud normativ hüquqi sənədlərə və icazə şərtlərinə əməl olunmasını təmin etmək;

- Qaz satışına dair şərtləri öz rəsmi internet səhifəsində ictimaiyyətə açıqlamaq;

- Hesabat və statistik məlumatları aidiyyəti dövlət qurumlarına və sistem operatorlarına təqdim etmək;

- Müqavilə öhdəliklərinin pozulması nəticəsində yaranan zərərin əvəzini ödəmək;

- Qazın idxalını reallaşdırmaq.

Pərakəndə satıcılara qoyulan öhdəliklər isə bunlardır:

- Qanunvericiliklə müəyyən edilmiş tələblərə və normativ aktlara riayət etmək;

- Fəaliyyət sahəsi və qaz satışının əsas şərtləri barədə məlumatları internet üzərindən yaymaq;

- İstehlakçılara hər ay qazın dəyəri və tariflər barədə məlumatları təqdim etmək;

- İstehlakçıların hüquq və vəzifələrinə dair məlumatlandırma işini yerinə yetirmək;

- Hesabatların və məlumatların müvafiq dövlət orqanlarına təqdim olunması;

- Müqavilə ilə nəzərdə tutulmadığı hallarda qaz dəyəri barədə istehlakçılara hesab göndərmək;

- Keyfiyyət və miqdara dair öhdəliklərin pozulması halında dəyən zərərin əvəzini ödəmək.

Həm topdan, həm də pərakəndə satıcıların hüquqları da qanun layihəsində təsbit olunub. Belə ki, topdan satıcılar qaz nəqli və paylanması sahəsində xidmət göstərən operatorlardan tələb olunan xidmətləri almaq və satış müqavilələrinə uyğun olaraq qazın ödənişinin təmin olunmasını istəmək hüququna malikdirlər. Pərakəndə satıcılar isə sistem operatorlarından xidmət göstərilməsini tələb edə və istehlakçılardan istifadə olunan qazın dəyərinin ödənilməsini gözləyə bilərlər. Əlavə olaraq, istehlakçı ödənişi təqdim edilən hesabdan bir ay ərzində etməzsə, pərakəndə satıcı qazpaylayıcı operatora müraciət ünvanlayaraq qazın verilməsinin dayandırılmasını tələb edə bilər.

Qanun layihəsində qazın pərakəndə satışının xüsusi qaydalar əsasında tənzimlənməsi də nəzərdə tutulub. Bu qaydalar qazdan istifadə mexanizmini və tərəflər arasındakı münasibətləri daha şəffaf və səmərəli şəkildə tənzimləməyə xidmət edəcək.