Ötən ilin əlamətdar hadisələrindən biri də Qazax rayonunun dörd kəndinin Ermənistanın işğalından azad edilməsi oldu. Bu da Azərbaycan dövlətinin doğru və qətiyyətli siyasəti sayəsində reallaşdı. Prezident İlham Əliyevin yanvarın 7-də yerli televiziya kanallarına müsahibəsində diqqətə çatdırdığı kimi, Ermənistan Azərbaycan ərazilərinin bir santimetrini belə azad etmək istəmirdi. Ancaq Azərbaycan dövlətinin ardıcıl həyata keçirdiyi uğurlu siyasət, qurduğu güclü, şücaətli ordu işğalçı Ermənistanı geri çəkilməyə, qəsb etdiyi ərazilərimizi tərk etməyə vadar etdi.
"Düşünürəm ki, Ermənistanı könüllü surətdə, belə desək, könüllü-məcburi şəkildə bu kəndləri qaytarmağa vadar edən bir neçə amil var. Birincisi, Vətən müharibəsi və onun nəticələridir. İkincisi, antiterror əməliyyatı. Zənnimcə, o, erməni rəhbərliyinin onlarla birlikdə Azərbaycana qarşı duracağı ilə bağlı bütün illüziyaları artıq yox etməli idi", - dövlət başçısı yerli televiziya kanallarına müsahibəsində dedi.
Artıq işğalçı ölkənin nə "böyük Ermənistan" xülyası, nə də "yenilməz Ermənistan ordusu" mifi var. 2020-ci ilin payızında 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı Azərbaycan Ordusu əsl gücün, qəhrəmanlığın, məğlubedilməzliyin nümunəsini nümayiş etdirdi. Ermənistanın müstəqilliyimizi yeni bərpa etdiyimiz, ağır sınaqlarla üzləşdiyimiz vaxtlarda - 1990-cı illərdə xarici havadarlarından hər cür yardımlar alaraq ələ keçirdiyi və otuz ilə yaxın işğal altında saxladığı kəndlərimiz, qəsəbələrimiz, rayonlarımız, şəhərlərimiz Vətən müharibəsində bir-bir Ermənistan silahlı qüvvələrindən azad edildi. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda arzu etdiyimiz kimi, Azərbaycan bayrağı dalğalandı. Müzəffər Azərbaycan Ordusu yenə də təxribat və terror əməllərini Qarabağda qalaraq davam etdirməyə səy göstərən Ermənistan silahlı qüvvələrinin tör-töküntülərinə və separatçılara son zərbəni isə 2023-cü ilin sentyabrında həyata keçirdiyi lokal xarakterli antiterror əməliyyatları zamanı vurdu. Düşmən məğlubiyyətə uğrayaraq təslim bayrağını qaldırdı. Beləliklə, Azərbaycan öz suverenliyini tam bərpa etdi.
Dörd ildir ki, Azərbaycan işğalçı Ermənistanın otuz il ərzində xarabalığa çevirdiyi Qarabağı və Şərqi Zəngəzuru dirçəltmək, həmin ərazilərin sakinləri olan keçmiş məcburi köçkünlərin geri qayıtmalarına şərait yaratmaq üçün Böyük qayıdış proqramı həyata keçirir. Azərbaycan dövləti öz gücü ilə Qarabağ və Şərqi Zəndəzuru yenidən qurur. Aparılan tikinti-bərpa, quruculuq işləri külli miqdarda vəsait və işçi qüvvəsi tələb edir.
Bu gün də Azərbaycan xalqının və dövlətinin ən böyük məqsədi, niyyəti sülhün bərqərar olmasıdır. Təəssüf ki, Ermənistan rəhbərliyi bunun əksini nümayiş etdirir. Açıq-aşkar silahlanmaqla niyyətinin sülh olmadığını göstərir. Ermənistan bəzi ölkələr, bir sıra qüvvələr tərəfindən cidd-cəhdlə silahlandırılır. Şübhəsiz ki, bu, regionun təhlükəsizliyi üçün ciddi təhdid yaradır. Prezident İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına müsahibəsində nəzərə çatdırdı ki, Ermənistanda gedən silahlanma prosesi, əlbəttə ki, Cənubi Qafqaz üçün yeni təhdid amilidir. Müsahibə zamanı dövlət başçısına ünvanlanan suallardan biri də bu oldu: "Bu proses bizim Böyük qayıdışımıza mane olmayacaq ki? Ləngiməyəcəyik ki?" Prezident İlham Əliyev bildirdi ki, əlbəttə, müəyyən dərəcədə mane olur: "Çünki böyük vəsait hərbi və təhlükəsizlik məsələlərinə ayrılır. Əgər Ermənistanın silahlanma siyasəti olmasaydı, mən deyə bilərəm ki, 8,4 yox, bəlkə də hərbi və təhlükəsizlik məsələləri üçün 4 milyard manat kifayət edərdi, əgər biz yenə də potensial təhlükə ilə üz-üzə qalmasaydıq. Ona görə əlbəttə ki, bu vəsaitin bir hissəsi gedəcəkdi Qarabağın bərpasına, bir hissəsi gedəcəkdi digər bölgələrin inkişafına, bir hissəsi gedəcəkdi sosial proqramlara". Dövlət başçısı diqqətə çatdırdı ki, amma buna baxmayaraq, Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun bərpası bizim üçün hərbi məsələlərlə bərabər ən vacib prioritetlərdən biridir: "Bu il ən azı 4 milyard manat ayrılacaq. Amma mən hesab edirəm ki, biz daha çox vəsaiti səfərbər edə bilərik. Biz üç il ərzində 10 yaşayış məntəqəsinə keçmiş köçkünləri qaytara bilmişik və artıq mətbuatda da bu gedib. On mindən çox köçkün artıq evlərlə təmin edilib və orada yaşayır. Bütövlükdə 30 minə yaxın insan orada yaşayır, müxtəlif vəzifələrdə çalışırlar, inşaatda, dövlət işlərində və digər sahələrdə".
Prezident İlham Əliyev açıqladı ki, bu il üçün bizim planlarımızda daha 20-yə yaxın yaşayış məntəqəsinə keçmiş köçkünləri qaytarmaqdır. Bildirdi ki, o şəhər və kəndlərin adları artıq seçilib, layihələr icra edilir. Bir çox kənddə, şəhərdə indi inşaat işləri getdiyini və bu ilin sonuna qədər 30-a yaxın yaşayış məntəqəsində keçmiş köçkünlərin məskunlaşacaqlarını deyən dövlət başçısı onu da qeyd etdi ki, biz əsas infrastruktur layihələrini yəqin ki, bir-iki ilə başa çatdıracağıq: "Ən çox vəsait bu layihələrə gedir. Çünki 60 kilometrdən çox tunellər, körpülər, elektrik stansiyaları, su anbarları inşa edilir. Biz artıq orada 30-dan çox su-elektrik stansiyasını işə salmışıq, dəmir yolları çəkmişik. Yəni bütün bunlar əsas maliyyə yükü götürür. Təqribən 2-3 ildən sonra əsas infrastruktur layihələri başa çatacaq və ondan sonra yaşayış fondunun yaranmasına istiqamətləndiriləcək məbləğ daha böyük olacaq. Amma yenə də əgər biz dünya tarixinə nəzər salsaq görərik ki, işğaldan və dağıntıdan əziyyət çəkmiş heç bir ölkə öz ərazilərini bu templə və bu keyfiyyətlə bərpa etməyib. Yəni biz burada da həm peşəkarlıq, həm də çox ciddi yanaşma göstəririk. Burada sadəcə olaraq, söhbət maliyyə resurslarından getmir, yəni resurslar ola bilər, amma gərək sənin insan potensialın olsun. Yəni biz son illər ərzində kadr hazırlığına da böyük investisiyalar qoymuşuq, texniki imkanlarımız da genişdir".
Zöhrə FƏRƏCOVA,
"Azərbaycan"