Aprelin 23-də daha bir qayıdış karvanı Füzuli şəhərinə yola salınıb. Bu mərhələdə şəhərə 150 nəfər (39 ailə) köçürülüb. Beləliklə, yenidən qurulan Füzuli şəhərində artıq 744 ailənin, yəni 2839 nəfərin daimi məskunlaşması təmin edilib.
Füzuli şəhərində əhalinin yüksək həyat səviyyəsini təmin etmək məqsədilə müasir tələblərə cavab verəcək yaşayış məhəllələri salınır, həyətyanı torpaq sahələri olan fərdi evlər inşa edilir, idman kompleksi, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və istehsalat müəssisələri yaradılır.
2040-cı ilədək ilk şəhərsalma layihəsinin icra edildiyi Füzuli şəhərinin inzibati ərazisinin 1943 hektara, əhalisinin 50 min nəfərə çatdırılması nəzərdə tutulur. Böyük Qayıdış Proqramının birinci mərhələsinin sonunda, yəni 2026-cı ilin sonunda 22 min nəfər Füzuli rayonunda, bütövlükdə isə Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda 140 min nəfər yaşayacaq.
Otuz il öncə məcburi köçkün düşən insanlarımızla birlikdə işğaldan azad edilmiş ərazilərimizə o torpaqları görməyən gənc nəslin də qayıtmaq istəyi olduqca müsbət haldır. Bu, vətəndaşların doğma diyara bağlılığı ilə birlikdə dövlətə, ən əsası, dövlət başçısına göstərdiyi inamın, etimadın təzahürüdür.
Keçmiş məcburi köçkünlərin torpaqlarına qayıdışı həyata keçirilərkən məşğulluq məsələlərinə də böyük diqqət yetirilir. Şəhər və kəndlərə uyğun müvafiq məşğulluq imkanları yaradılır. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda həyatın qaynaması üçün bu istiqamətdə proqram icra edilir.
Bu gün Füzulinin həm mərkəzində, həm kəndlərində həyata keçirilən layihələr dünya miqyasında şəhərsalma prinsiplərinin qaydalarına əsaslanır. Füzulinin kəndlərində də bərpa-quruculuq işləri sürətlə davam etdirilir. Prezidentin səfərləri çərçivəsində yeni təməlqoyma mərasimləri keçirilir.
2021-ci ildə təməli qoyulan Füzulinin Dövlətyarlı kəndi "ağıllı kənd" konsepsiyası əsasında qurulub. Bu, ikinci belə nümunədir. Qayıdışın ilk ünvanı olan Ağalıda da bu konsepsiyadan istifadə edilib. Lakin "ağıllı idarəetmə" sisteminin tətbiq ediləcəyi Füzulinin kəndinin daha böyük olacağı gözlənilir. Ağıllı turizm həllərinin tətbiqi vasitəsilə kənd turizm infrastrukturunun formalaşdırılması və hotel infrastrukturunun yaradılması nəzərdə tutulub.
Ötən ilin oktyabr ayında Prezident İlham Əliyevin Füzuli rayonuna səfəri zamanı Cuvarlı və Qoçəhmədli kəndlərinin təməli qoyuldu. Cuvarlıya 1697 nəfərin, Qoçəhmədliyə isə 1364 nəfərin köçürülməsi nəzərdə tutulub. Kəndlər tarixi ənənələri qorumaqla müasir üslubda layihələndirilib. Enerjiyə qənaət etmək məqsədilə alternativ enerjidən istifadə və istiliktutumlu evlərin inşası nəzərdə tutulub. Bu kəndlərdə həmçinin çoxfunksiyalı inzibati binaların, Bayraq meydanının, kafe-restoranların, mərasim evlərinin, çörək sexlərinin, apteklərin, idman klublarının, ailə sağlamlıq mərkəzlərinin, məktəblərin, uşaq bağçalarının, istirahət və yaşıllıq zonaların, klub-icma mərkəzlərinin, kitabxanaların, bazarların, qonaq evlərinin tikilməsi planlaşdırılıb.
Qeyd etmək lazımdır ki, bu günədək düşmən tapdağından qurtulan ərazilərimizə 1626 ailə - 6392 nəfər olmaqla, 175 ailə (871 nəfər) Zəngilan rayonunun Ağalı kəndinə, 20 ailə (90 nəfər) Tərtər rayonunun Talış kəndinə, 472 ailə (1773 nəfər) Laçın şəhərinə, 744 ailə (2839 nəfər) Füzuli şəhərinə, 215 ailə (819 nəfər) Laçın rayonunun Zabux kəndinə qayıdıb. Dövlətimizin gücü, düzgün iqtisadi strategiyası sayəsində düşməndən azad edilən ərazilərimizin sürətli bərpası, keçmiş məcburi köçkünlərin bu torpaqlarda tam məskunlaşması tezliklə başa çatacaq.
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"