Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri təkcə ikitərəfli əlaqələrin növbəti diplomatik addımı deyil, həm də Cənubi Qafqaz-Mərkəzi Avropa xəttində formalaşan yeni strateji arxitekturanın konturlarıdır. Səfər çərçivəsində səsləndirilən mesajlar göstərdi ki, Bakı və Bratislava münasibətləri artıq ənənəvi siyasi dialoq çərçivəsini aşaraq enerji təhlükəsizliyi, müdafiə sənayesi, rəqəmsal transformasiya və logistika kimi strateji sahələrdə real əməkdaşlıq mərhələsinə keçir.
Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Müşfiq Məmmədli bildirib.
Avropanın enerji təhlükəsizliyində Azərbaycanın artan rolundan danışan deputat bildirib ki, Slovakiyanın enerji təchizatı modelində şaxələndirmə prioritet olaraq qalır. Ölkənin bu istiqamətdə etibarlı tərəfdaş kimi Azərbaycanı seçməsi təsadüfi deyil. Azərbaycan qazının artıq Slovakiyaya çatdırılması və tələb olunduğu təqdirdə həcmlərin artırıla bilməsi Bakının Avropanın enerji təhlükəsizliyində oynadığı rolunun daha da gücləndiyini göstərir. Azərbaycanın yeni yataqlarının istismara verilməsi, həmçinin mövcud marşrutların genişləndirilməsi Avropanın səkkiz Avropa İttifaqı ölkəsi də daxil olmaqla, 14 dövlətə qaz tədarükünün sabitliyini təmin edir. Bu, həm enerji diplomatiyasının uğuru, həm də Azərbaycanın qitənin enerji xəritəsində öz mövqeyini möhkəmləndirməsi deməkdir.
Müşfiq Məmmədlinin sözlərinə görə, səfərin vurğulanan aspektlərindən biri də nəqliyyat və logistika əməkdaşlığının genişləndirilməsi idi. Son illərdə Azərbaycanda icra olunan infrastruktur layihələri Orta Dəhlizin əsas hissəsinin məhz Azərbaycan ərazisindən keçməsini təmin edib. Şərq ilə Qərbi, Mərkəzi Asiya ilə Avropanı birləşdirən ən təhlükəsiz və proqnozlaşdırılan marşrut olaraq Azərbaycan tranzit infrastrukturunu real iqtisadi üstünlüyə çevirib. Slovakiyanın bu sistemə inteqrasiya marağı isə onun yeni logistika imkanlarına çıxışını genişləndirir. Bu, həm yükdaşıma həcmləri, həm də iqtisadi şaxələndirmə baxımından önəmli amildir.
“Slovakiya müdafiə sənayesi sahəsində Mərkəzi Avropanın mühüm istehsal mərkəzlərindən biridir. Azərbaycan isə son illərdə bu sahədə öz sənaye bazasını genişləndirir və yüksək texnoloji məhsulların istehsalında beynəlxalq tərəfdaşlığı prioritet sayır. Azərbaycan ilə Slovakiyanın bu istiqamətdə əməkdaşlığı yalnız hərbi texnologiyaların mübadiləsi deyil, həm də birgə istehsal, texnologiya transferi və üçüncü bazarlara çıxış üçün imkanlar yaradır. Bu əməkdaşlıq müdafiə sahəsini təhlükəsizlikdən daha çox sənaye modernizasiyası və innovasiyalar kontekstində dəyərləndirir”, - deyə deputat vurğulayıb.
O qeyd edib ki, dünya siyasətində enerji qədər əhəmiyyətli olan digər istiqamət rəqəmsallaşma və süni intellekt texnologiyalarıdır. Azərbaycanın bu sferaya daxil olması Slovakiya kimi çevik texnoloji potensiala malik ölkələrlə əməkdaşlığı xüsusilə vacib edir. Birgə data mərkəzləri, rəqəmsal platformalar və süni intellekt layihələri iqtisadi səmərənin artırılması ilə yanaşı, iki ölkəni regional rəqabət mühitində daha güclü mövqeyə çıxara bilər.
Yeni geosiyasi kontekstdə Azərbaycan-Slovakiya həmrəyliyinin vacib olduğunu diqqətə çatdıran Müşfiq Məmmədli əlavə edib: “Avropa İttifaqında mərkəzdənqaçma meyillərinin güclənməsi, milli maraqların daha qabarıq şəkildə önə çıxması fonunda Slovakiya, Macarıstan və bir sıra digər dövlətlər öz milli prioritetlərini qətiyyətlə müdafiə edir. Azərbaycan da xarici siyasətini məhz bu prinsiplərə – suverenlik, müstəqil qərarvermə və praqmatik əməkdaşlığa əsaslandırır. Bu mənada Bratislava-Bakı xətti yalnız iqtisadi deyil, həm də ideoloji yaxınlığı əks etdirir. Slovakiyanın Azərbaycanı Cənubi Qafqazın etibarlı tərəfdaşı kimi qəbul etməsi və Prezident İlham Əliyevin səfərini “ən yüksək səviyyədə qarşılıqlı marağı təmin edən siyasi hadisə” adlandırması bu reallığın təsdiqidir.
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri göstərdi ki, Azərbaycan-Slovakiya münasibətləri artıq yeni strateji mərhələyə qədəm qoyub. Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfə verən bu əməkdaşlıq, həmçinin Orta Dəhliz üzrə logistika xəttini gücləndirir, müdafiə sənayesində innovativ tərəfdaşlıq formalaşdırır, rəqəmsal transformasiya sahəsində yeni sinerji yaradır, regionda sülh və sabitlik üçün əlavə imkanlar açır. Artan siyasi iradə, geniş iqtisadi potensial və iki ölkənin tamamlayıcı üstünlükləri rəsmi Bakının Bratislava ilə əməkdaşlığının gələcək illərdə daha da dərinləşəcəyini göstərir”.