Avropada millətçilər önə çıxır

Avstriyada İkinci Dünya müharibəsindən sonra bir ilk baş verib

Avstriyada İkinci Dünya müharibəsindən sonra ilk dəfə parlament seçkilərində ifrat sağçılar qalib gəlir. İlkin məlumatlara görə, millətçi Azadlıq Partiyası 29,2 faiz səs toplayaraq birinci yeri tutub. Sonrakı yerdə 26,5 faiz səslə kansler Karl Nehammerin hakim Avstriya Xalq Partiyası gəlir. Mərkəz solçu Sosial Demokratlar 21 faiz səslə üçüncü olub. İstefa verən hökumət Nehammerin partiyası ilə Yaşıllar arasında koalisiyada idi. O, parlamentin aşağı palatasında çoxluğunu itirib.

Vyanada tərəfdarları qarşısında çıxış edən Azadlıq Partiyasının lideri Herbert Kikl deyib ki, "bu, birlikdə yazdığımız bir tarix parçasıdır. Biz yeni eranın qapısını açdıq. İndi, həqiqətən də, Avstriya tarixinin bu yeni səhifəsini birlikdə yazacağıq. Bu nəticəyə necə sevindiyimi sözlə ifadə edə bilmərəm. Əldə etdiyimiz uğur mənim ən çəsarətli arzularımdan da artıqdır" .

Eyni zamanda Avstriyanın yeni lideri olmaq üçün Kikl koalisiya tərəfdaşı tapmalı və parlament çoxluğunu qazanmalıdır. Bu isə asan olmaya bilər. Azadlıq Partiyasının rəhbəri bildirib ki, o, digər partiyalarla danışıqlara hazırdır, lakin hələlik nə Karl Nehammerin mühafizəkarları, nə də Andreas Bablerin sosial demokratları millətçilərlə işləməyə hazırdılar.

Seçkilərin nəticələrindən sonra açıqlama verən kansler məğlubiyyətin "acı" olduğunu, lakin Kiklin partiyasına qarşı mövqeyinin dəyişmədiyini vurğulayıb.

Karl Nehammer bildirib ki, Herbert Kikl sui-qəsd nəzəriyyələrinə inanır, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatını növbəti dünya hökuməti olmaqda günahlandırır və Davosdakı görüşü dünya hökmranlığına hazırlıq adlandırır. Belə adamla dövləti ağılla, məsuliyyətlə idarə etmək mümkün deyil.

Analitiklər deyirlər ki, ifrat sağçıların populyarlığı yüksək inflyasiya, Ukraynadakı müharibə və COVID-19 pandemiyasından narazılıq, habelə miqrasiya ilə bağlı narahatlıqlar səbəbindən artıb. Azadlıq Partiyası "Qala Avstriya" adlı seçki platformasında dəvət olunmamış əcnəbilərin qovulmasına, sərt sərhəd nəzarəti vasitəsilə daha "homogen" millətin yaradılmasına və fövqəladə qanun əsasında sığınacaq hüququnun dayandırılmasına çağırır. Ötən cümə axşamı günü debatlar zamanı Kikl immiqrasiyanı "nəhəng təhlükəsizlik problemi" adlandırıb, çünki "biz ölkəyə islamlaşmanı gətiririk", - deyib.

Bu, bütün siyasi spektrdə geniş çaşqınlığa səbəb olub, opponentlər isə bu cür siyasəti ksenofob, irqçi və islamofob adlandırıblar. 

Azadlıq Partiyası həmçinin Rusiyaya qarşı sanksiyalara son qoymağa çağırır, Qərbin Ukraynaya hərbi yardımını tənqid edir və Almaniyanın başlatdığı raketdən müdafiə layihəsi olan "Avropa Səma Qalxanı" təşəbbüsündən çıxmaq istəyir.

Herbert Kikl Brüsseldə "elita" adlandırılan təbəqəni də tənqid edir və Avropa İttifaqından bəzi səlahiyyətlərin Avstriyaya qaytarılmasını istəyir.

Azadlıq Partiyasının qələbəsi Vyanada parlament binası qarşısında etirazlara səbəb olub, nümayişçilər əllərində "Kikl nasistdir" şüarları yazılmış plakatlar tutublar.

Yekun nəticələr az sayda poçtla göndərilən bülletenlər hesablandıqdan sonra həftənin sonunda açıqlanacaq.

Monten İnstitutunun Avropa proqramının direktoru Corcina Rayt hesab edir ki, Avropada ifrat sağçıların dirçəlişinin əhalinin siyasi əsas cərəyandan - meynstrimdən narazılığı ilə çox əlaqəsi var. 

Son illər Avropanın bir sıra ölkəsində millətçilərin dirçəlməsi səbəbini şərh edən ekspertin fikrincə, bir çox avropalı seçicilər sağçı partiyaların səmimiyyətini bəyənirlər və Avropa cəmiyyətinin üç əsas problemini - milli kimlik, iqtisadiyyat və sosial ədalət məsələlərini hələ də həll edə bilməyən ənənəvi siyasətçilərin davranışından qıcıqlanırlar.

Rizvan CƏFƏROV,

"Azərbaycan"