16 May 2025 19:46
444
DÜNYA
A- A+
Üzərində “Türk-Xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə tapılıb

Üzərində “Türk-Xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə tapılıb


Özbəkistan paytaxtı Daşkənd yaxınlığında aparılan qazıntılar zamanı üzərində “Türk-xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə aşkarlanıb. Bu kəşf Türk Xaqanlığının ilk dövrləri və türk etnoniminin ilk yazılı qeydi haqqında formalaşmış təsəvvürləri kökündən dəyişdirə bilər.

Özbəkistan Elmlər Akademiyasının Milli Arxeologiya Mərkəzinin aparıcı eksperti, professor Qaybulla Babayarov soqd qrafikası ilə yazılmış yazını “twrk x'γ'n” – “Türk-Xaqan” kimi deşifrə edib. “Əvvəllər belə hesab olunurdu ki, “Türk-xaqan” ifadəsinin ilk xatırlanması VIII əsrin əvvəllərinə aid Orxon yazılarına aiddir. Bu sikkə tarixi sərhədi 6-cı əsrin sonu – 7-ci əsrin əvvəlinə, yəni eramızın 580-610-cu illərinə qədər geri itələyir. Beləliklə, “türk” adının tarixi təxminən 1400-1500 il əvvələ gedib çıxır” ”, - deyə professor Babayarov qeyd edib.

Professor eyni zamanda sikkənin mənşəyinin nəhəng Türk İmperatorluğunun yaradılmasında əsas fiqur olan İstemi Xaqanın nəsli ilə bağlı ola biləcəyini də ehtimal edir. İstemi xaqan Orta Asiyanın mərkəzində strateji əhəmiyyətli bölgə olan Fərqanə bölgəsini idarə edirdi. Sikkənin ikonoqrafiyası və hazırlanma texnologiyası, yəni diametri, çəkisi, texniki parametrləri və metal tərkibi Qərbi Türk Xaqanlığının Yabquluk hakimiyyəti dövrünə (VI əsrin sonu – VII əsrin əvvəlləri) uyğun gəlir. Bu xüsusiyyətləri onu Yabqu xaqan dövründə (7-ci əsrin əvvəlləri – 630-cu illər) və Qərbi türklərin xaqanlığının sonrakı dövründə (630-740-cı illər) buraxılmış sikkələrdən fərqləndirir.


Ülkər XASPOLADOVA,

“Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

Böyük Britaniya Yaxın Şərqə hərbi təyyarələr yerləşdirir

22:29
15 İyun

Ukraynaya daha 1200 nəfər həlak olmuş vətəndaşın cənazəsi qaytarılıb  

21:39
15 İyun

Bəzi yerlərdə leysan, yüksək dağlıq ərazilərdə sulu qar yağacaq - XƏBƏRDARLIQ

21:33
15 İyun

Fahrettin Altun: Azərbaycanın Milli Qurtuluş Gününü və Şuşa Bəyannaməsinin dördüncü ildönümünü ən səmimi duyğularımla təbrik edirəm  

21:19
15 İyun

AZAL Türkiyənin Çukurova Beynəlxalq Hava Limanına ilk reysini həyata keçirib

21:06
15 İyun

Gəncənin MDB-nin idman paytaxtı seçilməsi ilə bağlı sertifikat şəhər rəhbərliyinə təqdim edilib  

20:50
15 İyun

Bolqarıstandan olan deputat: Şuşada olmaqdan böyük şərəf duyuram  

20:48
15 İyun

Rəcəb Tayyib Ərdoğan Azərbaycanı təbrik edib  

20:26
15 İyun

Azərbaycan Ordusunda Milli Qurtuluş Günü münasibətilə silsilə tədbirlər keçirilib  

20:13
15 İyun

İranda 2 nəfər casus ələ keçirilib

19:47
15 İyun

Roma Papası dünyada sülh üçün çağırış edib  

19:35
15 İyun

Şamil Ayrım: Yeni dünya nizamının qurulduğu bir vaxtda Azərbaycan diplomatik, hərbi qələbələrə imza atıb  

19:26
15 İyun

Qırğızıstanın İrandakı səfirliyinin daha bir neçə əməkdaşı Azərbaycan ərazisinə daxil olub

18:41
15 İyun

İran İsrailə 50 ballistik raket atıb

18:40
15 İyun

Andrey Buqrov: Dünyanın hərtərəfli etimada, ədalətə ehtiyacı var

18:38
15 İyun

İran hökumət nümayəndəsi: Biz heç vaxt müharibə istəməmişik

17:53
15 İyun

Lu Mey: Dünya yeni bir qeyri-sabitlik və transformasiya mərhələsinə daxil olub

17:34
15 İyun

Bahar Muradova: Ədalət ümumbəşəri dəyərdir və o, coğrafiyaya, məqsədlərə, maraqlara görə dəyişməməlidir

16:57
15 İyun

Bahar Muradova: Bizim ortaq bir amalımız var - ədalətli, sabit və dəyərlərə əsaslanan dünya nizamı

16:39
15 İyun

Qazaxa ilk dəfə sürətli qatarlarla sərnişindaşımaya başlanılıb

16:28
15 İyun

Türkiyə və Rusiyanın XİN başçıları bölgədəki son hadisələri müzakirə ediblər

16:13
15 İyun

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!