16 May 2025 19:46
701
DÜNYA
A- A+
Üzərində “Türk-Xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə tapılıb

Üzərində “Türk-Xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə tapılıb


Özbəkistan paytaxtı Daşkənd yaxınlığında aparılan qazıntılar zamanı üzərində “Türk-xaqan” yazısı olan VI əsrə aid sikkə aşkarlanıb. Bu kəşf Türk Xaqanlığının ilk dövrləri və türk etnoniminin ilk yazılı qeydi haqqında formalaşmış təsəvvürləri kökündən dəyişdirə bilər.

Özbəkistan Elmlər Akademiyasının Milli Arxeologiya Mərkəzinin aparıcı eksperti, professor Qaybulla Babayarov soqd qrafikası ilə yazılmış yazını “twrk x'γ'n” – “Türk-Xaqan” kimi deşifrə edib. “Əvvəllər belə hesab olunurdu ki, “Türk-xaqan” ifadəsinin ilk xatırlanması VIII əsrin əvvəllərinə aid Orxon yazılarına aiddir. Bu sikkə tarixi sərhədi 6-cı əsrin sonu – 7-ci əsrin əvvəlinə, yəni eramızın 580-610-cu illərinə qədər geri itələyir. Beləliklə, “türk” adının tarixi təxminən 1400-1500 il əvvələ gedib çıxır” ”, - deyə professor Babayarov qeyd edib.

Professor eyni zamanda sikkənin mənşəyinin nəhəng Türk İmperatorluğunun yaradılmasında əsas fiqur olan İstemi Xaqanın nəsli ilə bağlı ola biləcəyini də ehtimal edir. İstemi xaqan Orta Asiyanın mərkəzində strateji əhəmiyyətli bölgə olan Fərqanə bölgəsini idarə edirdi. Sikkənin ikonoqrafiyası və hazırlanma texnologiyası, yəni diametri, çəkisi, texniki parametrləri və metal tərkibi Qərbi Türk Xaqanlığının Yabquluk hakimiyyəti dövrünə (VI əsrin sonu – VII əsrin əvvəlləri) uyğun gəlir. Bu xüsusiyyətləri onu Yabqu xaqan dövründə (7-ci əsrin əvvəlləri – 630-cu illər) və Qərbi türklərin xaqanlığının sonrakı dövründə (630-740-cı illər) buraxılmış sikkələrdən fərqləndirir.


Ülkər XASPOLADOVA,

“Azərbaycan”

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

11 min qar kürəsinin hekayəsi  

18:00
18 Dekabr

Dövlət Statistika Komitəsinin sədri BMT-nin Azərbaycandakı Rezident Əlaqələndiricisi ilə görüşüb  

17:58
18 Dekabr

Ombudsman Səbinə Əliyeva vətəndaşların müraciətlərini dinləyib  

17:21
18 Dekabr

Azalan pul köçürmələri manatın stabilliyinə necə təsir göstərə bilər?

17:07
18 Dekabr

Rusiyada təsisçiləri Azərbaycandan olan şirkətlərin sayı artıb  

16:55
18 Dekabr

Füzulidə Özbəkistan Mədəniyyət Günlərinin bağlanış mərasimi keçirilir  

16:52
18 Dekabr

Baş prokurorun rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti beynəlxalq tədbirdə iştirak edir  

16:34
18 Dekabr

Xankəndidə səyyar oftalmoloji aksiya davam edir - YENİLƏNİB 

16:25
18 Dekabr

Volodimir Zelenski prezident seçkilərinin onlayn keçirilməsi ideyasını dəstəkləyir  

16:01
18 Dekabr

17-ci Azərbaycan-Türkiyə Yüksək Səviyyəli Hərbi Dialoq İclası davam edir  

15:54
18 Dekabr

AQTA sədri Saatlıda vətəndaşların müraciətlərini dinləyib

15:53
18 Dekabr

Polşa “Patriot” zenit-raket sistemlərini döyüş hazırlığı səviyyəsinə gətirib  

15:49
18 Dekabr

Tullantı suları üzrə 3 yeni dövlət standartı qəbul edilib  

15:48
18 Dekabr

ABŞ hərbçiləri Sakit okeanda narkotik yüklü daha bir gəmini vurub  

15:38
18 Dekabr

bp-nin 116 illik tarixində baş icraçı direktor vəzifəsinə ilk dəfə qadın təyin olunub  

15:36
18 Dekabr

Bu ilin on ayında Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında ticarət dövriyyəsi 385 milyon dolları keçib  

15:35
18 Dekabr

Ursula Fon der Lyayen: Ukraynanın dayanıqlı sülh üçün qarşıdakı iki ildə etibarlı maliyyə təminatına ehtiyacı var  

15:34
18 Dekabr

Bu gün Azərbaycandan Ermənistana neft məhsullarının ilk partiyası yola salınır  

15:27
18 Dekabr

İşğaldan azad olunmuş ərazilərdəki sakinlər sosial müdafiə tədbirləri ilə bağlı maarifləndirilib  

15:21
18 Dekabr

BDYPİ sürücülərə və piyadalara müraciət edib  

15:13
18 Dekabr

Macarıstan və Çexiya Rusiya aktivləri hesabına Ukraynaya maliyyə yardımı ayrılmasına etiraz edib  

15:12
18 Dekabr

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

TƏQVİM / ARXİV

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!