Gündən-günə inkişaf edən Azərbaycan dünya ölkələri və beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrini daha da sıx şəkildə qurmağa, qarşılıqlı əməkdaşlığa çalışır. Çünki qarşılıqlı əməkdaşlıq və dostluq şəraitində yaşamaq bütün ölkələrə böyük uğurlar gətirir.
Demək olar ki, bu gün ölkəmiz dünyanın aparıcı və inkişaf etmiş dövlətləri ilə, həmçinin bir çox nüfuzlu beynəlxalq iqtisadi və siyasi təşkilatla əməkdaşlıq edir. Bu isə Azərbaycanın həm iqtisadi gücünü, həm də siyasi nüfuzunu beynəlxalq aləmdə gündən-günə artırır. Daim artan nüfuz və iqtisadi güc isə ölkəmizi dünyada və regionda söz sahibinə çevirir.
19 dekabr 2024-cü il də Azərbaycanın tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Həmin gün ölkəmiz daha bir diplomatik uğura imza atdı. Misirin paytaxtı Qahirə şəhərində keçirilən səkkiz ölkənin İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının (D-8) XI Sammitində Azərbaycan Respublikası yekdilliklə təşkilatın üzvü seçildi. Bu barədə qərar, D-8 təşkilatının sıralarının ilk dəfə genişləndirilməsi kimi tarixə yazıldı. Sevincini yaşadığımız bu gün ölkəmizin müstəqillik tarixində beynəlxalq münasibətlər sahəsində çox əlamətdar bir hadisə kimi yadda qalacaq. Azərbaycanın D-8 təşklatına üzv olması ölkəmizin dünyada daim artan nüfuzunun daha bir göstəricisi oldu. Azərbaycanın belə nüfuzlu bir beynəlxalq təşkilata üzv qəbul edilməsi Prezident İlham Əliyevin növbəti diplomatik qələbəsidir. COP29 kimi dünya əhəmiyyətli mötəbər bir beynəlxalq tədbirə uğurla, yüksək səviyyədə evsahibliyi etdikdən sonra Azərbaycanın D-8-ə üzv qəbul edilməsi dövlət başçımızın uzaqgörən və uğurlu xarici siyasətinin nəticəsidir.
1997-ci ildən indiyə qədər beynəlxalq iqtisadi əməkdaşlıq sahəsində vacib bir platforma olan D-8 "İslam Səkkizliyi" kimi tanınır. Təşkilata üzv olan ölkələr üç qitəni əhatə edir və ümumi daxili məhsulları (ÜDM) 4 trilyon ABŞ dollarını keçir. Üzv ölkələrin ticarət dövriyyəsi də xeyli yüksəkdir. Demək olar ki, 130 milyard dolları aşır. Təşkilata üzv olan ölkələrin əhalisinin sayı isə dünya müsəlmanlarının 60 faizini təşkil edir. Azərbaycanın belə bir nüfuzlu təşkilata üzv qəbul olunması, ölkəmizin iqtisadi potensialını artırmaqla yanaşı, həm də onun dünyada çox etibarlı tərəfdaş olduğunu göstərir.
Prezident İlham Əliyev 2017-ci ildə İstanbulda keçirilən İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının IX Zirvə görüşündə ilk dəfə fəxri qonaq kimi iştirak etmişdi. Həmin tarixdən başlayaraq Azərbaycan təşkilata inteqrasiyası istiqamətində davamlı işlər görmüş, zəruri addımlar atmışdır. Ötən illər ərzində təşkilata üzv olan dövlətlərlə sıx dostluq, qardaşlıq və qarşılıqlı əməkdaşlıq münasibətləri qurulmuş və getdikcə möhkəmləndirilmişdir. Bu istiqamətdə atılan uğurlu addımlar nəticəsində Azərbaycan özünü əməkdaşlığa sadiq bir ölkə kimi göstərmiş, beynəlxalq münasibətlərə hazır olduğunu əməli işi ilə təsdiq etmişdir.
Ölkəmizin bu təşkilata üzv seçilməsi təkcə iqtisadi sahədə deyil, həm də təhlükəsizlik, sabitlik və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın inkişafı baxımından da çox faydalıdır. Azərbaycanın D-8-ə üzvlüyünə qəbul olunması təşkilatın fəaliyyətinə yeni bir təkan verəcək, inkişafına müsbət təsir göstərəcək. Tarixə nəzər yetirəndə görürük ki, Azərbaycan təkcə bu gün deyil, elə əsrlər boyu Şərq ilə Qərb arasında etibarlı körpü rolunu oynayıb. İnanırıq ki, geosiyasi mövqeyi, güclü iqtisadi potensialı və dinamik inkişafda olan nəqliyyat infrastrukturu ilə Azərbaycan D-8 çərçivəsində üzv ölkələr arasında əməkdaşlığın daha da dərinləşməsinə və genişlənməsinə mühüm töhfələr verəcək. getdikcə beynəlxalq aləmdə nüfuzunu dahada artıracaq.
Təşkilata üzvlüklə bağlı Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin yaydığı bəyanatda bildirilib ki, ədaləti və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərini özünün prioritet məqsədi kimi qarşıya qoyan rəsmi Bakı D-8-in təməl prinsiplərinin qorunmasına, təşkilat çərçivəsində əməkdaşlığın daha da dərinləşməsində mühüm rol oynayacaq: "Bu çərçivədə həmçinin geniş regionumuzda təhlükəsizliyin, sabitliyin, rifahın və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın formalaşması, eləcə də iqtisadi və ticarət, nəqliyyat, kommunikasiya və bir sıra digər vacib istiqamətlərdə əlaqələrin inkişaf etdirilməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Tarix boyu Şərq ilə Qərb arasında körpü rolu oynamış, islam dünyasının əsas mədəni, dini və sivilizasiya mərkəzlərindən biri olan Azərbaycanın D-8 üzvlüyü eyni zamanda islam həmrəyliyinin möhkəmlənməsində, islam dəyərlərinin dünyada təbliğində və islamofobiya ilə mübarizə sahəsində böyük töhfə olacaq".
D-8 28 ildir ki, fəaliyyət göstərir. Təşkilatın təməli Türkiyənin təşəbbüsü ilə 1996-cı il oktyabrın 22-də İstanbulda Banqladeş, İndoneziya, İran, Malayziya, Misir, Nigeriya və Pakistanın əməkdaşlığı ilə təşkil edilən İnkişaf Əməkdaşlıq Konfransında qoyulub. 1997-ci il iyunun 15-də İstanbulda 8 ölkənin dövlət və hökumət başçılarının sammitində təşkilat rəsmən elan olunub. 28 il əvvəl yaradılan təşkilat bu günə qədər genişlənməyib. Yəni arxada qalan bu illər ərzində təşkilata yeni üzvlər qəbul olunmayıb. Necə deyərlər, həmişə olduğu kimi, Azərbaycan bu dəfə də ilkə imza atıb. İlk dəfə olaraq Azərbaycanın timsalında D-8-in tərkibi genişlənib. Bu, rəsmi Bakının regionda və beynəlxalq müstəvidə yaratdığı yeni geosiyasi reallıqların təzahürü olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycanın qüdrətli və etibarlı tərəfdaş kimi qəbul edilməsinin nəticəsidir. Təşkilatın katibliyi Türkiyənin İstanbul şəhərində yerləşir. D-8 2020-2030-cu illər üçün qəbul edilmiş "Yol xəritəsi" əsasında fəaliyyətini davam etdirir. Təbiidir ki, ölkəmizin bu təşkilata üzv qəbul olunması D-8-in "Yol xəritəsi"ni daha da genişləndirəcək və tərəfdaş dövlətlərə böyük uğurlar qazandıracaq.
Vahid MƏHƏRRƏMOV,
"Azərbaycan"
