Aqrar Subsidiya Şurası tərəfindən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 27 iyun tarixli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının subsidiyalaşdırılması Qaydası”nın 2.4.1-ci yarımbəndinə müvafiq olaraq əkin subsidiyasının əldə edilməsi üçün aqrar sığorta predmetinə aid bitkilərdən sığortalanması tələb olunan bitkilərin siyahısı və onların əkin sahələrinin minimum ölçüsünə dair bir sıra qərarlar qəbul edilib.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr və informasiya təminatı şöbəsindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, yeni qərarlara aşağıdakıkar daxildir:
• Birillik bitkilər üzrə əsas əkin subsidiyası və təkrar əkin subsidiyalarının ödənilməsi üçün ayrı ayrılıqda cəmi əkin sahəsi 10 hektar və ya daha artıq olan arpa, buğda, çəltik və qarğıdalı əkinləri;
• Çoxillik bitkilər üzrə Şuranın 2024-cü il 29 avqust tarixli Qərarının 2.14.1-ci yarımbəndi ilə müəyyən edilmiş əkin əmsalı üzrə üzüm, 2.15.1-ci yarımbəndi ilə müəyyən edilmiş əkin əmsalı üzrə çay, 2.16.1.1-2.16.1.6-cı yarımbəndləri ilə müəyyən edilmiş əkin əmsalları üzrə fındıq, nar, zeytun, limon, kinkan, narıngi, portağal, şaftalı (nektarin) və ərik, habelə 2.16.1.8–2.16.1.13-cü abzasları ilə müəyyən edilmiş əkin əmsalları üzrə armud, alma, gilas, xurma(xirnik), badam və qoz əkinləri, bu bağların salınması üçün müəyyən edilən minimum hektarlara müvafiq olaraq sığortalanmalıdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında aqrar sahə üzrə subsidiyaların verilməsi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 27 iyun tarixli 759 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının subsidiyalaşdırılması Qaydası”nın 2.4-cü bəndinə müvafiq olaraq Aqrar Subsidiya Şurası tərəfindən müəyyən edilən əmsallara uyğun olaraq ödəniləcək.
• 2025-ci ildə Naxçıvan iqtisadi rayonunda əkin əmsalları və əkin subsidiyasının məbləği kənd təsərrüfatı bitkiləri üzrə aşağıdakı kimi müəyən edilib:
|
Bitki növləri
|
Əkin əmsalı
|
Əkin subsidiyası (manat/ha)
|
2.1.
|
Çəltik:
|
|
|
2.1.1.
|
əsas əkinlər
|
1.9
|
380
|
2.1.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.2.
|
Qarğıdalı:
|
|
|
2.2.1.
|
əsas əkinlər:
|
|
|
2.2.1.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.45
|
290
|
2.2.1.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.15
|
230
|
2.2.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.3.
|
Darı:
|
|
|
2.3.1.
|
əsas əkinlər:
|
|
|
2.3.1.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.45
|
290
|
2.3.1.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.15
|
230
|
2.3.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.4.
|
Sorqo:
|
|
|
2.4.1.
|
əsas əkinlər:
|
|
|
2.4.1.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.1
|
220
|
2.4.1.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
0.8
|
160
|
2.4.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.5.
|
Digər dənli və dənli paxlalılar
(buğda, arpa, çovdar, vələmir, qarabaşaq, noxud, lobya, mərci və s.):
|
|
|
2.5.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.45
|
290
|
2.5.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.15
|
230
|
2.6.
|
Yer fındığı:
|
|
|
2.6.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.4
|
280
|
2.6.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.1
|
220
|
2.7.
|
Zəfəran
|
2.2
|
440
|
2.8.
|
Günəbaxan:
|
|
|
2.8.1.
|
əsas əkinlər:
|
|
|
2.8.1.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
0.9
|
180
|
2.8.1.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
0.6
|
120
|
2.8.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.9.
|
Kartof:
|
|
|
2.9.1.
|
əsas əkinlər:
|
|
|
2.9.1.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.8
|
360
|
2.9.1.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.5
|
300
|
2.9.2.
|
təkrar əkinlər
|
0.6
|
120
|
2.10.
|
Tərəvəz:
|
|
|
2.10.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.55
|
310
|
2.10.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
1.25
|
250
|
2.11.
|
Bostan bitkiləri:
|
|
|
2.11.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
1.4
|
280
|
2.11.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
1.1
|
220
|
2.12.
|
Yonca:
|
|
|
2.12.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
0.8
|
160
|
2.12.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
0.5
|
100
|
2.13.
|
Digər bitkilər (pambıq, tütün, şəkər
çuğunduru və soya istisna olmaqla):
|
|
|
2.13.1.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin
sahələri
|
0.95
|
190
|
2.13.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin
sahələri
|
0.65
|
130
|
2.14.
|
Üzüm:
|
|
|
2.14.1.
|
2024-cü il
sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək salınan bağlar
|
73.5
|
14700
|
2.14.2.
|
2.14.1-ci yarımbənddə müəyyən edilmiş bağlar istisna
olmaqla 2021-ci il sentyabrın 1-dən salınan bağlar
|
3.5
|
700
|
2.14.3.
|
2021-ci il sentyabrın 1-dən əvvəl salınmış bağlar
|
1.25
|
250
|
2.15.
|
Meyvə:
|
|
|
2.15.1.
|
İntensiv meyvə bağları:
|
|
|
2.15.1.1.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan fındıq bağları
|
40.25
|
8050
|
2.15.1.2.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan şaftalı (nektarin) və ərik bağları
|
122.5
|
24500
|
2.15.1.3.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan püstə bağları
|
31.5
|
6300
|
2.15.1.4.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan armud bağları
|
126
|
25200
|
2.15.1.5.
|
2024-cü il
sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək salınan alma bağları
|
161
|
32200
|
2.15.1.6.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan xurma (xirnik) bağları
|
35
|
7000
|
2.15.1.7.
|
2024-cü il
sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək salınan badam bağları
|
36.75
|
7350
|
2.15.1.8.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan qoz bağları
|
28
|
5600
|
2.15.1.9.
|
2.15.1.1-2.15.1.8-ci abzaslarda müəyyən edilmiş
bağlar istisna olmaqla 2021-ci ilin sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan bağlar
|
4
|
800
|
2.15.1.10.
|
2021-ci il sentyabrın 1-dən əvvəl salınmış bağlar
|
1.55
|
310
|
2.15.2.
|
Digər meyvə bağları:
|
|
|
2.15.2.1.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan şabalıd bağları
|
4
|
800
|
2.15.2.2.
|
2.15.2.1-ci abzasda müəyyən edilmiş şabalıd bağları
istisna olmaqla damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş meyvə bağları
|
1.55
|
310
|
2.15.2.3.
|
2.15.2.1-2.15.2.2-ci abzaslarda müəyyən edilmiş
bağlar istisna olmaqla digər meyvə bağları
|
1.25
|
250
|
2.16.
|
Giləmeyvə:
|
|
|
2.16.1.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan və damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş kivi bağları
|
48
|
9600
|
2.16.2.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək
salınan və damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş moruq bağları
|
16
|
3200
|
2.16.3
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın
31-dək salınan və damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş qarağat
bağları
|
16
|
3200
|
2.16.4
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın
31-dək salınan və damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş böyürtkən
bağları
|
16
|
3200
|
2.16.5.
|
2.16.1-ci yarımbənddə müəyyən edilmiş kivi bağları
istisna olmaqla 2022-ci ildən salınmış və damcı suvarma sistemi ilə təmin
olunmuş kivi bağları
|
3.3
|
660
|
2.16.6.
|
2.16.1.-2.16.5-ci yarımbəndlərdə müəyyən edilmiş
bağlar istisna olmaqla digər giləmeyvə sahələri:
|
|
|
2.16.6.1.
|
müasir suvarma
sistemləri ilə təmin olunmuş sahələr
|
1.55
|
310
|
2.16.6.2.
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış
sahələr
|
1.25
|
250
|
2.17.
|
2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il
mayın 31-dək salınan tarlaqoruyucu zolaqlar üçün istifadə edilən bitkilər
|
5
|
1000
|
Aqrar Subsidiya Şurasının qərarına əsasən, 2024-cü il sentyabrın 1-dən 2025-ci il mayın 31-dək:
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən, hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində torpağın elektrik keçiriciliyi göstəricisi 2,0 dS/m-dən az olan torpaqlarda çəyirdəksiz süfrə üzüm sortlarından olan tinglərin bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə əkilən, sahəsi azı 2 hektar olan və 1 hektara minimum 1600 ədəd sertifikatlı (calaqaltı və calaqüstü sortunu təsdiq edən) tingin əkildiyi, bağın salındığı 1-ci ildə “V” və ya çardaq şəkilli dirək sistemi (şpaler) qurulmuş, “Aqrar sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa müvafiq olaraq sığortalanan üzüm bağlarının hər hektarına görə 14700 manat;
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində elektrik keçiriciliyi göstəricisi 2,0 dS/m-dən az olan bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan, cəmi sahəsi ən azı 3 hektar olan və 1 hektara minimum 2500 ədəd sertifikatlı (calaqaltı və calaqüstü sortunu təsdiq edən) tingin əkildiyi, bağın salındığı 1-ci ildə dirək sistemi (şpaler) qurulmuş hiper-intensiv şaftalı (nektarin) bağlarının hər hektarına görə 24500 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 900 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində elektrik keçiriciliyi göstəricisi 2,0 dS/m-dən az olan bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan, cəmi sahəsi ən azı 3 hektar olan və 1 hektara minimum 2500 ədəd sertifikatlı (calaqaltı və calaqüstü sortunu təsdiq edən) tingin əkildiyi, bağın salındığı 1-ci ildə dirək sistemi (şpaler) qurulmuş hiper-intensiv ərik bağlarının hər hektarına görə 24500 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində torpağın elektrik keçiriciliyi göstəricisi 3,0 dS/m-dən az olan torpaqlarda 1 hektara minimum 400 ədəd tingin əkildiyi intensiv püstə bağlarının hər hektarına görə 6300 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 900 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə dirək sistemi (şpaler) ilə salınan, sahəsi azı 3 hektar olan və 1 hektara minimum 2770 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi hiper-intensiv armud bağlarının hər hektarına görə 25200 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800-1100 metr aralığındakı hündürlükdəki ərazilərdə yerləşən bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə dirək sistemi (şpaler) ilə salınan, sahəsi azı 2 hektar olan və 1 hektara minimum 4000 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi hiper-intensiv alma bağlarının hər hektarına görə 32200 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində elektrik keçiriciliyi göstəricisi 2,0 dS/m-dən az olan bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan, sahəsi azı 3 hektar olan və 1 hektara minimum 650 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi intensiv xurma (xirnik) bağlarının hər hektarına görə 7000 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 800 metrdən yuxarı olmayan ərazilərdə yerləşən hər hektarından azı 2 nöqtədə (nümunə koordinatlar qeyd edilməklə) 2 qatdan (0-30 sm, 30-60 sm) götürülmüş torpaq nümunələrində torpağın elektrik keçiriciliyi göstəricisi 2,0 dS/m-dən az olan bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan, sahəsi azı 1 hektar olan və 1 hektara minimum 650 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi intensiv badam bağlarının hər hektarına görə 7350 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 700-1100 metr aralığındakı hündürlükdəki ərazilərdə yerləşən bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan, sahəsi ən azı 5 hektar olan və 1 hektara minimum 350 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi intensiv qoz bağlarının hər hektarına görə 5600 manat əkin subsidiyası veriləcəkdir.
• Naxçıvan iqtisadi rayonunda dəniz səviyyəsindən 700-1100 metr aralığındakı hündürlükdəki ərazilərdə yerləşən bir torpaq sahəsində (parseldə) və ya bir neçə torpaq sahəsindən (parseldən) ibarət vahid ərazidə salınan və sahəsi azı 5 hektar olan və 1 hektara minimum 1000 ədəd sertifikatlı tingin əkildiyi (ocağın olduğu) intensiv fındıq bağlarının hər hektarına görə 8050 manat;
• Qeyd edilən bağlara (püstə bağları istisna olmaqla) görə əkin subsidiyasının alınması üçün bu bağların “Aqrar sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa müvafiq sığorta edilməsi tələb olunur.
• Bağın salınmasına görə əkin subsidiyasının alınması üçün bağların salınmasında istifadə edilən tinglər fitosanitar cəhətdən reqlamentdə qeyd olunmuş zərərli orqanizmlərdən azad olmalıdır.
Aqrar Subsidiya Şurasının qərarına əsasən, Naxçıvan Muxtar Respublikasında verilən məhsul subsidiyası siyahısı genişlənir:
• 2025-ci ildə məhsul subsidiyası 5 bitki (tütün, şəkər çuğunduru, soya, qarğıdalı və günəbaxan) üzrə aşağıdakı əmsallara uyğun olaraq veriləcəkdir:
Bitki növləri
|
Məhsul əmsalı
|
Məhsul subsidiyası (manat/ton)
|
Tütün:
|
|
|
Virciniya sortu, yaş
|
|
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin sahələri
|
0,18
|
36
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
0,17
|
34
|
digərləri:
|
|
|
Quru
|
|
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin sahələri
|
1,1
|
220
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
1,0
|
200
|
Yaş
|
|
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin sahələri
|
0,11
|
22
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
0,1
|
20
|
Şəkər çuğunduru:
|
|
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin sahələri
|
0,11
|
22
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
0,095
|
19
|
Soya:
|
|
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmuş əkin sahələri
|
0,6
|
120
|
müasir suvarma sistemləri ilə təmin olunmamış əkin sahələri
|
0,5
|
100
|
Qarğıdalı
|
0,25
|
50
|
Günəbaxan
|
0,25
|
50
|
Aqrar Subsidiya Şurası tərəfindən 2025-ci ildə bitkiçilik məhsullarına subsidiya verilməsi üzrə şərtlərdə və əmsallarda bir sıra dəyişikliklərin edilməsi ilə bağlı qərar qəbul edilib.
• Qaragilə (mavigilə) bitkisi üzrə əkin subsidiyası Şirvan-Salyan, Dağlıq Şirvan, Abşeron-Xızı və Lənkəran-Astara iqtisadi rayonları ilə yanaşı Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda əkilən bitkilərə də veriləcək. Şuranın Qərarına müvafiq oaraq torf və perlit qarışığında dibçəklərdə əkilən Qaragilə (mavigilə) bağlarına 15000 manat məbləğində əkin subsidiyası verilməsi ilə yanaşı turşuluq (PH) səviyyəsi 6.5-dən artıq olmayan torpaqlarda 1 hektara minimum 3400 ədəd tingin əkildiyi damcı suvarma sistemi ilə təmin olunmuş qaragilə (mavigilə) bağlarına 7500 manat məbləğində əkin subsidiyası veriləcək.
• Şuranın 2024-cü il 29 avqust tarixli Qərarının 2.14.1-ci yarımbəndi ilə müəyyən üzüm, 2.15.1-ci yarımbəndi ilə müəyyən edilmiş çay, habelə 2.16.1.1-2.16.1.13-cü yarımbəndləri ilə müəyyən edilmiş intensiv meyvə bağları üzrə əkin əmsalları 15 hektar və ya daha artıq sahədə əkildikdə bu bəndlərlə müəyyən edilmiş əkin subsidiyasının alınması üçün fermerlər tərəfindən həmin bağlarda iqlim stansiyası qurulması tələb olunur. Müvafiq şərt və Şuranın 2024-cü il 29 avqust tarixli Qərarının 2.14.1-ci yarımbəndi ilə müəyyən edilən əkin əmsalı üzrə üzüm bağlarının salınması şərtləri 2025-ci il 1 yanvar tarixindən sonra salınan bağlara şamil ediləcək.
• Şuranın 2025-cü il üzrə bitkilər və regionlara görə əkin, məhsul və toxum əmsallarının, toxum və ting kvotalarının və əkin ehtiyaclarının müəyyən edilməsinə dair 2024-cü il 29 avqust tarixli Qərarının 31.3-cü bəndi ilə müəyyən şəkər çuğunduru üçün məhsul əmsalı müasir suvarma sistemi ilə təmin olunmuş əkin sahələri üzrə 19 manatdan 22 manata, müasir suvarma sistemi ilə təmin olunmamış əkin sahələri üzrə 18 manatdan 19 manata qədər artırılıb.