Yola salmağa hazırlaşdığımız 2024-cü il Azərbaycanda bir çox yeni sənaye müəssisələrinin, sosial infrastrukturların, xidmət obyektlərinin yaranma tarixi kimi də   yadda qalacaq. Başqa sözlə, bu il sosial-iqtisadi həyatın elə bir sahəsi olmadı ki, orada mühüm yeniliklər baş verməsin. Əlbəttə, turizm sektoru da istisna təşkil etmədi.

Bu il iyunun 13-də Prezident İlham Əliyev Abşeron rayonu ərazisində Palçıq Vulkanları Turizm Kompleksinin açılışında iştirak etdi. Palçıq vulkanları təbiətin maraqlı hadisəsidir. Odur ki, belə bir kompleksin yaradılması təqdirəlayiq haldır.

Palçıq vulkanları dünyanın bir çox yerlərində mövcuddur. Azərbaycan isə  palçıq vulkanlarının nadir və klassik inkişaf regionu kimi tanınır. Belə ki, Yer kürəsində məlum olan 2 mindən artıq palçıq vulkanının 350-dən çoxu Azərbaycanın şərqində və Xəzər akvatoriyasında yerləşir. Palçıq vulkanları əsasən Abşeron yarımadası, Bakı ətrafındakı adalar qrupu, Şamaxı, Qobustan və cənub-şərqi Şirvanda yayılıb.     

Sözügedən Palçıq Vulkanları Turizm Kompleksi də Bakıdan 59 kilometr cənub-qərbdə, Qobustan qəsəbəsindən təxminən 17 kilometr şimal-qərbdə, Şamaxı istiqamətinə gedən əsas yolun üstündə dəniz səviyyəsindən 235 metr hündürlükdə yerləşən ərazidə yaradılıb. Bura "Qılınc" palçıq vulkanlarının ərazisi kimi tanınır. Ərazinin turizm imkanları qiymətləndirildikdən sonra burada turizm kompleksinin yaradılması qərara alınıb. Beləliklə, "Regionların 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı" çərçivəsində növbəti turizm infrastrukturunun yaradılması layihəsi uğurla icra olunub. Kompleksin təməli 2021-ci il aprelin 22-də Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə qoyulub.

Kompleks 12 hektar ərazidə tikilib. Burada inzibati bina inşa olunub. Yaradılan yeni turizm infrastrukturu yerli əhali, xüsusilə ətraf ərazilərdə məskunlaşmış insanlar üçün onlarla yeni iş yerinin açılmasına imkan verib. 

Belə bir kompleksin açılması Azərbaycanda turizm sektorunun  böyük potensiala malik olduğunu bir daha göstərir. Həm də turizmin əksər növlərinin inkişafı üçün imkan var. Dövlətin qeyri-neft sektorunun bu sahəsinə də xüsusi diqqət ayırması, nəticədə uğurlara nail olunması turizmin getdikcə daha çox inkişaf edəcəyindən xəbər verir. 

Bəs konkret olaraq Palçıq Vulkanları Turizm Kompleksinə gələn ziyarətçilər, qonaqlar nə görəcəklər? Burada onlar üçün İnformasiya Mərkəzi fəaliyyət göstərir. Mərkəz sərgi zalından və emalatxanadan ibarətdir. Mərkəzdə palçıq vulkanlarının xüsusiyyətləri, təbii və müalicəvi özəllikləri haqqında məlumat əldə etmək, palçıq vulkanının maketi ilə tanış olmaq mümkündür. Burada, eləcə də ölkəmizin hər yerindən toplanmış 80-ə yaxın nadir mineral nümayiş etdirilir. Sərgidə mineral nümunələrinin adı, kimyəvi tərkibi və götürüldüyü yatağa dair məlumatlar da yer alır. Emalatxanada isə dulusçuluq və neftlə rəsmlərin çəkilməsi üzrə master-klaslar təşkil edilir.

Kompleksdə "Qılınc" palçıq vulkanını yaxından izləmək olar. Bu vulkanlar bir sırada düzülmüş 8 sopkadan (təpə) ibarətdir. Sopka brekçiyası (iri qrunt süxurları) böyük bir sahəni əhatə edərək şimal-şərqə qədər uzanan iki zolaq əmələ gətirib. 20 hektar sahəyə yayılan brekçiyanın uzunluğu 300-500 metrdir. Bu zolaqların eni isə bəzi yerlərdə 50 metrə çatır. Ümumilikdə ölkəmizdəki vulkanların 60 faizi aktiv sayılsa da, elmi mənbələrdə "Qılınc" vulkanının güclü püskürmələri barədə məlumata rast gəlinmir.

Kompleksdə  Təbiət tarixi sərgi zalı da eksponatlarının zənginliyi ilə böyük maraq doğurur. Burada Azərbaycan və dünya faunasına aid vəhşi və ev heyvanlarının skeletləri, ölkəmizin təbiətinə aid olan həşəratlar, suda-quruda yaşayanlar və sürünənlər sərgilənir. Nümayiş etdirilən bütün heyvan skeletləri və canlılar orijinal eksponatlardır. Bu eksponatlar bioetika normalarına uyğun olaraq hazırlanıb və bioloji ölümdən sonra Azərbaycan mütəxəssisləri tərəfindən onilliklər ərzində müxtəlif yerlərdən toplanmış heyvan skeletlərindən ibarətdir.  Bu sərgiyə baxanlar  ölkəmizin  faunasının  nə qədər zəngin olduğunu görürlər. O da təqdirəlayiq haldır ki, uşaqların və məktəblilərin ətraf aləmə maraqlarını artırmaq və onlarda heyvan skeletləri barədə təəssürat yaratmaq məqsədilə divarlarda müxtəlif heyvanların şəkilləri və illüstrasiyaları sərgilənir. Burada eləcə də  milli parklarımızda dövlət mühafizəsinə götürülmüş bir sıra heyvanların, o cümlədən bəbir, bezoar keçisi, ceyran, Xəzər suitisinin arealları haqqında məlumat verilir.

110 nəfərlik restoran, turistlərin vulkanları izləməsi üçün piyada yolu, müşahidə nöqtəsi və meydança... Bütün bunlar turistlərin rahatlığı üçün yaradılıb.

Bütün bu deyilənlər də təsdiq edir ki, Palçıq Vulkanları Turizm Kompleksi  adının  2024-cü ilin  ən önəmli  yadigarları sırasına  yazılmasına layiqdir.

Flora SADIQLI,

"Azərbaycan"