Qitələri birləşdirən Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun istifadəyə verilməsindən 7 il keçir
Orta dəhlizin vacib seqmenti hesab olunan Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmir yolunun açılışından 7 il keçir. BTQ tarixi, strateji əhəmiyyətli layihədir. Bu dəmir yolu Avropanı Asiya ilə birləşdirən ən qısa və etibarlı yoldur.
BTQ-nin uzunluğu təxminən 850 kilometrdir ki, onun da böyük hissəsi - 504 kilometri ölkəmizin ərazisindən keçir. Dəmir yolu xəttinin 263 kilometri Gürcüstan, 79 kilometri isə Türkiyə ərazisindədir.
Bu xəttin istifadəyə verilməsi ilə qarşıya yol boyunca yerləşən ölkələr arasındakı ticarət dövriyyəsinin və qarşılıqlı sərmayə qoyuluşunun artırılması, ondan istifadə edən ölkələrin əməkdaşlığının dərinləşməsi məqsədi qoyulurdu. Yolun ölkələrimizin geosiyasi əhəmiyyətini artıracağı, əlavə imkanlar yaradacağı, sabitliyə və təhlükəsizliyə xidmət göstərəcəyi hədəflənirdi.
Dəmir yolunun açılış mərasimində Prezident İlham Əliyev demişdir: "Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu Avrasiyanın nəqliyyat xəritəsinin önəmli hissəsinə çevrilir. Biznesin inkişafı, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq üçün Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun çox böyük əhəmiyyəti var. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun tikintisi ilə bağlı anlaşma Gürcüstanda imzalanmışdır, ondan sonra Türkiyədə təməlqoyma mərasimi keçirilmişdir və nəhayət, bu gün biz Azərbaycanda, burada, Ələtdə bu yolun açılışını qeyd edirik. Bu yolun tikintisi Azərbaycan-Gürcüstan-Türkiyə arasındakı dostluğun, qardaşlığın nəticəsidir. Üç ölkə bütün sahələrdə uğurla əməkdaşlıq edirlər, bir-birini dəstəkləyirlər, ölkələrimiz, xalqlarımız üçün önəmli olan, dünya üçün önəmli olan layihələri icra edirlər. Bakı-Tbilisi-Qars bu layihələrin arasında öz layiqli yerini tutmuş bir layihədir... Təbii ki, əgər biz əvvəlki dövrlərdə enerji, neft-qaz sahəsində bu nəhəng, böyük miqyaslı layihələri icra etməsəydik, bu gün Bakı-Tbilisi-Qars haqqında ancaq danışa bilərdik".
Dövlətimizin başçısı onu da qeyd edib ki, bir çoxları, xüsusilə bəzi xarici dairələr Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun tikintisinə inanmırdılar. Hesab edirdilər ki, bunun reallaşması mümkün deyil. Bunun reallaşması üçün lazım olan texniki imkanlar və maliyyə vəsaiti imkan verməyəcək ki, layihə gerçəkləşdirilsin: "Ancaq üç ölkə göstərdi və sübut etdi ki, bu, mümkündür. Bizim güclü iradəmiz, qarşılıqlı dəstək, bir-birimizə inam olan yerdə bütün işləri görmək mümkündür. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun tikintisi bunun əyani misalıdır. Əminəm ki, regional əməkdaşlığa ən böyük töhfə verən ölkələr - Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə bundan sonra da daim bir yerdə olacaqlar, bir-birini dəstəkləyəcəklər. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsi kimi nəhəng layihələr bizim birliyimizi, dostluğumuzu daha da möhkəmləndirir".
BTQ Asiya və Avropanın dəmir yol şəbəkələrinin birləşdirilməsini təmin edir. Bu, təkcə üç ölkə arasında deyil, həm də Asiya ilə Avropa arasında ən qısa yoldur. BTQ yüklərin daşınmasına sərf edilən vaxtı iki dəfədən çox qısaltmağa imkan verir. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu Mərkəzi Asiya ölkələrinin - Türkmənistan, Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan, Tacikistan və Əfqanıstanın Avropa və dünya bazarlarına çıxışını asanlaşdırır.
BTQ dəmir yolu Çinin elan etdiyi, Azərbaycan da daxil olmaqla bir sıra ölkələrin dəstəklədiyi "Bir kəmər, bir yol" iqtisadi inkişaf strategiyasının tərkib hissəsinə çevrilib. Bu strategiya iki mühüm inkişaf istiqamətini - 60-dan çox ölkəni əhatə edən İpək yolu iqtisadi kəməri və dəniz İpək yolunu özündə əks etdirir.
BTQ dəmir yolu xətti Çin və Mərkəzi Asiya ölkələrindən quru yolla daşınan yüklərin ən qısa müddətdə Avropaya çatdırılmasında böyük əhəmiyyət daşıdığını artıq təsdiqləyib. Asiyadan gələn yüklərin Azərbaycan üzərindən biraşırımlı əməliyyatla Avropaya daha sürətli çatdırılması BTQ-nin regional nəqliyyat şəbəkəsindəki əhəmiyyətini daha da önə çıxarıb. Odur ki, artmaqda olan yük tələbatını qarşılamaq üçün 2023-cü ildən başlayaraq layihə çərçivəsində kompleks təmir-genişləndirmə işlərinə başlanılmışdı və onlar artıq tamamlanıb. Dəmir yolu xəttinin modernləşdirilməsinin əsas məqsədi Orta dəhlizin rəqabətqabiliyyətini artırmaq və yüklərin əhəmiyyətli hissəsinin BTQ-yə cəlb edilməsi idi.
Vurğulayaq ki, BTQ-nin modernləşdirilməsi Prezident İlham Əliyevin tapşırığı və nəzarəti ilə həyata keçirilib. Beləliklə, modernləşdirilmiş Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti Şərqlə Qərbi yenidən birləşdirib.
Genişləndirilmədən sonra dəmir yolu ilə yüklərin daşınmasına bu il mayın 20-də start verilib. Abşeron Logistika Mərkəzindən yola çıxan 20 konteynerdən ibarət yük qatarı Gürcüstan istiqamətində hərəkətə başlayıb.
Bir sözlə, modernləşdirilmiş BTQ xətti Çin və Mərkəzi Asiyadan, bütövlükdə isə Asiyadan Qərb istiqamətinə və əks istiqamətə göndərilən yüklərin böyük hissəsinin Orta dəhlizlə Azərbaycan üzərindən daşınmasına imkan verir. Yüklərin həcmi getdikcə artır. Gələcəkdə sərnişindaşıma qaydaya düşəndən sonra bu xətt həm də insanların gediş-gəlişi üçün rahatlıq yaradacaq, turizmin sürətli inkişafına kömək edəcək.
Flora SADIQLI,
"Azərbaycan"
