Beynəlxalq elmi tədqiqatlar Antarktidada baş verən sürətli iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı ciddi təhdidlərin olduğunu üzə çıxarıb.
AZƏRTAC “Spiegel” qəzetinə istinadla xəbər verir ki, bu barədə “Nature” elmi jurnalında dərc edilən araşdırmada qeyd olunub.
Məqalədə qitədə buzlaqların sürətlə əriməsi, dəniz səviyyəsinin qalxması və ekosistemdə dərin dəyişikliklərin artıq müşahidə olunduğu vurğulanır. Avstraliyalı alim Nerilie Abram və onun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu bu prosesi “rejim dəyişikliyi” adlandırır. Alimlərin qənaətincə, bu dəyişikliklər qlobal iqlim sisteminə zəncirvari təsir göstərərək qlobal çevrilmə reaksiyalarını işə sala bilər. Ən riskli bölgələrdən biri Qərbi Antarktida buzlağıdır. Onun tam çöküşü dəniz səviyyəsinin 3 metrdən çox artmasına səbəb ola və sahilyanı şəhərləri təhlükə altına sala bilər.
Tədqiqatda bildirilir ki, Antarktida ətrafında okean sirkulyasiyasının zəifləməsi müşahidə olunur. Bu proses dünya okeanlarında istilik, oksigen və qida maddələrinin yayılmasına mənfi təsir göstərir və okeanın karbon qazını udma qabiliyyətini azaldır.
İqlim dəyişiklikləri heyvanların da yaşayış mühitinə təsir göstərməkdədir. Xüsusilə imperator pinqvinləri üçün təhlükə artır. Son illərdə bu növün bir çox koloniyasında buzların vaxtından əvvəl əriməsi səbəbindən ciddi nəsil artımı problemləri yaşanıb. Belə ki, 2016-cı ildən bəri bölgədəki, təxminən, 66 koloniyanın 30-da buzların tez əriməsi səbəbindən ya qismən, ya da tam şəkildə nəsil artımı baş tutmayıb. Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, bu proses davam edərsə, 2100-cü ilədək imperator pinqvinləri nəsli kəsilmə təhlükəsi ilə üzləşə bilər. Bu problem artıq qitənin müxtəlif bölgələrində qeydə alınır və pinqvinlər üçün təhlükəsiz ərazilər demək olar ki, qalmayıb.
Məqalədə vurğulanır ki, bu dəyişikliklərin qarşısını almaq üçün qlobal miqyasda təcili tədbirlər görülməlidir. Əks təqdirdə, iqlim sistemində qarşısıalınmaz dəyişikliklər baş verə bilər. Həmçinin qeyd olunur ki, Avropa dünyanın ilk iqlim neytral qitəsinə çevrilməyə çalışsa da, bu yolda ciddi çətinliklərlə üzləşir.
jpg_1765830577.jpg)
jpg_1765830356.jpg)
