2023-cü ildə dövlət büdcəsi xərclərinin 16 faizi müdafiə və təhlükəsizlik məsələlərinə, 9 faizi işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpasına yönəldiləcək

2023-cü ildə işğaldan azad olunmuş ərazilərin yenidən qurulması və bərpası xərclərinin 3 milyard manat məbləğində olacağı proqnozlaşdırılır. Bu xərclərin növbəti ildə dövlət büdcəsi xərclərində xüsusi çəkisi 9 faiz və ÜDM-də xüsusi çəkisi isə 2,8 faiz təşkil edəcək. 

Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun bərpasına 3 milyard manat ayrılacaq

İşğaldan azad olunmuş şəhər və rayonlarımızın bərpası, "ağıllı şəhər" və "ağıllı kənd" konsepsiyaları əsasında yaşayış və qeyri-yaşayış komplekslərinin inşası, əhalinin dayanıqlı məskunlaşması məqsədilə həmin ərazilərdə nəqliyyat, sosial və biznes infrastrukturlarının yaradılması hazırda dövlət siyasətinin prioritetləri sırasında yer alır. Bunu 2021-ci və 2022-ci illərdə dövlət büdcəsindən bu məsqədlə ayrılan vəsaitlərin həcmi də təsdiq edir.
2021-ci ildə bu məqsədlə dövlət büdcəsindən 2,2 milyard manat vəsait ayrılmışdı. 2022-ci ilin dövlət büdcəsində də bu həcmdə vəsait nəzərdə tutulmuşdu. Lakin məlum olduğu kimi, bir neçə ay öncə dövlət büdcəsinin gəlir və xərcləri artırıldı. Artan büdcə gəlirlərinin 470 milyon manatı işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpasına yönəldildi. Beləliklə, son iki ildə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə bərpa və yenidənqurma işlərinin aparılmasına ümumilikdə 4 milyard 870 milyon manat vəsait ayrılıb. 
Ən vacibi odur ki, Azərbaycan dövləti Qarabağ və Şərqi Zəngəzuru öz gücü, öz maliyyəsi hesabına bərpa edir. Bu baxımdan 2021-2022-ci illərdə bir sıra layihələrin icrasının başa çatdırılması, o cümlədən Şuşaya gedən Zəfər yolunun salınması, Füzuli Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi, Zəngilanda Ağalı kəndinin bərpası,  azad olunmuş bütün ərazilərdə ən müasir texnologiyalara və idarəetməyə əsaslanan yarımstansiyaların inşası, dağ çayları üzərində elektrik stansiyalarının tikilməsi Azərbaycanın iqtisadi gücünün ifadəsidir.  
Bütün bunlar azad olunmuş ərazilərin yenidənqurulması ilə bağlı güclü siyasi iradənin olmasının göstəricisidir. Prezident İlham Əliyevin işğaldan azad olunmuş rayonlarımıza mütəmadi səfərləri də göstərir ki, dövlət başçısı bu məsələni xüsusi diqqət və nəzarətində saxlayır.
Növbəti il işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpası və yenidənqurulması ilə bağlı layihələrin maliyyələşdirilməsinə özəl investisiyaların cəlb olunması məqsədilə əlverişli və etibarlı investisiya mühitinin yaradılması sahəsində görüləcək işlər də dəstəklənəcək. Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarında infrastrukturun yenidən qurulması, digər abadlıq-quruculuq işlərinin həyata keçirilməsi sayəsində bölgənin Azərbaycan iqtisadiyyatına reinteqrasiyası təmin olunacaq ki, bu da öz növbəsində iqtisadiyyatın bir çox sektorlarının inkişafı üçün yeni imkanlar yaradacaq.

Müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri 4,6 faiz artırılacaq

Qarşıdakı illərdə ölkə sərhədlərinin toxunulmazlığının və davamlı mühafizəsinin təmin edilməsi, silahlı qüvvələrin döyüş hazırlığının və peşəkarlığının yüksəldilməsi, ordunun maddi-texniki təchizatının müasirləşdirilməsi, hərbçilərin sosial təminatının və xidmət şəraitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində kompleks tədbir və layihələrin icrası xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Növbəti ilin dövlət büdcəsinin tərtibi zamanı ölkənin müdafiə qabiliyyətinin daha da gücləndirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılıb. Müdafiə qabiliyyətinin və milli təhlükəsizliyin daha da gücləndirilməsi, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə hərbi infrastrukturların tikintisi xərc siyasətinin vacib istiqamətlərindən birini təşkil edəcək.
Müdafiə və milli təhlükəsizlik məqsədilə ayrılacaq vəsaitin konkret həcminə gəldikdə isə gələn il dövlət büdcəsində bu istiqamətdə xərclər üçün 5 milyard 320,1 milyon manat proqnozlaşdırılır ki, bu da 2022-ci illə müqayisədə 235,3 milyon manat və ya 4,6 faiz çoxdur. Gələn ilə müdafiə və milli təhlükəsizlik üçün ayrılması proqnozlaşdırılan büdcə vəsaiti ümumi büdcə xərclərinin 16 faizini təşkil edəcək. Xatırladaq ki, 2022-ci il üçün müdafiə və milli təhlükəsizlik məqsədilə ayrılması nəzərdə tutulan vəsait 5 milyard 84,8 milyon manatdır.
Açıqlanan rəqəmlər göstərir ki, 2023-cü ildə də dövlət büdcəsi dövlətimizin qarşıya qoyduğu məqsədlərin, o cümlədən azad edilmiş ərazilərimizin bərpası və respublikamızın müdaifə qabiliyyətinin daha da gücləndirilməsi kimi prioritet vəzifələrin uğurla yerinə yetirilməsini təmin edəcək.

Rəşad CƏFƏRLİ,
"Azərbaycan"