Bütün sahələrdə dərin böhran yaşayan Ermənistanda ictimai-siyasi vəziyyət gərgin olaraq qalır. Ölkədə tərəflər bir-birilərini təhdid edirlər. Artıq Ermənistanın müxtəlif şəhərlərində etirazlar keçirilir. Siyasi çəkişmələrdən yorulan əhali isə problemlərinin həllini istəyir. Ölkədə əhalinin 60 faizi işsizdir. Bu ilin ilk 6 ayında işsizliyin səviyyəsi ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə orta hesabla 24 faiz artıb.
"4rd.am" saytı yazır ki, hazırda Ermənistanda rəsmi qeydiyyata alınan işsizlərin sayı 74 min nəfərdən çoxdur. Milli Statistika Xidmətinin ölkədə yoxsulluğun mənzərəsi və iş bazarının problemləri üzrə beşillik araşdırmalarının nəticələrinə görə, hər 100 işsizdən 40-ı gəncdir. Ümumi işsizlər arasında 20-29 yaşlı insanlar üstünlük təşkil edirlər. Ermənistanda yeni iş yerlərinin yaradılması da mümkün deyil. Çünki ölkə iqtisadiyyatı tamamilə iflasa uğrayıb. Vəziyyət o həddə çatıb ki, hətta mövsümi iş tapmaq çox çətindir.
Bütün bunların fonunda Ermənistanda keçirilən son bələdiyyə seçkiləri ölkənin daxili siyasi mənzərəsində mühüm dəyişikliklərin baş verdiyini göstərir. Gümrü və Parkar şəhərlərində hakim "Vətəndaş müqaviləsi" partiyasının məğlubiyyəti, həm də müxalifətin revanşist təmayüllü qüvvələrinin önə çıxması Ermənistanın siyasi gələcəyi üçün də riskli tendensiyaların yarandığını nümayiş etdirir.
Erməni siyasi analitiklərinin fikrincə, bu seçkilər 2026-cı ildə keçiriləcək parlament seçkiləri üçün "sınaq" rolu oynayır. Yerli seçkilərdə uduzan baş nazir Nikol Paşinyanın komandası artıq parlament çoxluğunu qorumaqda ciddi çətinliklərlə üzləşir. Ekspertlər bildirirlər ki, Paşinyanın seçki resursları və ictimai dəstəyi sürətlə tükənir.
Rəy sorğuları da bu gedişatı təsdiqləyir. 2021-ci il parlament seçkiləri ərəfəsində "Vətəndaş müqaviləsi" partiyasının reytinqi 25 faiz təşkil edirdisə, 2025-ci ilin əvvəlinə bu rəqəm cəmi 11 faizə düşüb.
Seçkilərin nəticələri ilə diqqət çəkən daha bir məqam isə müxalifət daxilində revanşist ideologiyaların yüksəlişidir. Gümrüdə müxalifətdən ən çox səs toplamış Kommunist partiyasının nümayəndəsi Vardan Qukasyan "dənizdən-dənizə böyük Ermənistan" ideologiyasının açıq tərəfdarıdır. Bu isə regionda sabitlik və dayanıqlı sülhə əsaslı təhdid kimi qiymətləndirilir.
Üstəlik, Gümrü və Parkarda seçkilərdə qalib gəlmiş blokların əksəriyyəti keçmiş prezidentlər Robert Koçaryan və Serj Sarkisyana bağlı olan qüvvələrdir. Belə qüvvələrin parlamentdə təmsil olunması isə Ermənistanın sülh kursundan uzaqlaşması ilə nəticələnə bilər.
Bütün bunların fonunda sosial-iqtisadi sahədə gərginlik getdikcə daha da dərinləşir. Ölkədə çörək istehsalı 60 faizə qədər azalıb. Orta aylıq əməkhaqqı olduqca aşağı səviyyədədir. Paşinyan iqtidarının milli valyutanın - dramın məzənnəsini saxlamaq üçün göstərdiyi cəhdlər heç bir nəticə vermir. Çünki normal iqtisadiyyatı olmayan ölkədə inflyasiyanın həcmi gün keçdikcə bir qədər də artır. Hətta milli valyutanın məzənnəsini saxlamaq məqsədilə Ermənistan Mərkəzi Bankının indiyədək ayırdığı vəsaitlərin belə problemin yoluna qoyulmasında heç bir təsiri olmayıb. Ölkənin xarici borcu artıq ümumi daxili məhsulun 60-70 faizini üstələyir.
Sosial-iqtisadi sahədə dərin böhran yaşayan Ermənistanda yoxsulluq həddi gündən-günə yüksəlir. Əhalinin işsizlikdən sonra üzləşdiyi ən böyük problem mənzil şəraiti ilə bağlıdır. Ekspertlər bunu inşaat sektorunda illərdir hökm sürən durğunluqla əlaqələndirirlər. Bildirilir ki, Ermənistanda əksər ailələr uşaqlarını ağır şəraitdə böyüdürlər. Ailə üzvlərinin çoxu işsizdir. Onların ümidi yalnız aldıqları cüzi pensiyayadır. Belə ağır şəraitdə yaşayan uşaqlar sağlam olmurlar. Uşaqlar normal geyimlər ala bilmədikləri üçün məktəbdən də uzaqlaşırlar. Ailələrin aylıq gəliri 40 min dramı keçmir. Bu məbləğ hətta bir nəfərin yaşaması üçün belə kifayət deyil. Əhalinin 43 faizi ya evsizdir, ya da şəraitsiz mənzillərdə yaşayır. Hökumət isə bu problemlərin həllində acizdir. Ermənistanda tikinti sektorunda illərdir durğunluq hökm sürür. Ölkədə sement istehsalı da dayandırılıb.
Bunlar bir daha Ermənistanda bütün sahələrdə vəziyyətin qeyri-qənaətbəxş olduğunun, ölkə hakimiyyətinin hər keçən gün daha çıxılmaz vəziyyətə düşdüyünün göstəricisidir. Hadisələrin bu səpkidə inkişafı yaxın gələcəkdə Ermənistanda hakimiyyət böhranının yaşanacağından xəbər verir.
Elçin CƏFƏROV,
"Azərbaycan"
