Azərbaycan xalqı tarix boyunca müstəqillik uğrunda mübarizə
aparmış və hər zaman dövlətçilik əzmini qorumuşdur. Dövlət Suverenliyi Günü
xalqımızın iradəsini, qəhrəmanlıq salnaməsini və milli birliyini nümayiş etdirir.
Bu əlamətdar gün ölkəmizin suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün sarsılmaz
olduğunu göstərir.
1990-cı illərin əvvəlindən Ermənistan Azərbaycana qarşı
genişmiqyaslı hərbi təcavüz həyata keçirmişdir. Nəticədə torpaqlarımızın 20
faizi – Qarabağ və ətraf rayonlar uzun illər işğal altında qalmışdır. Bu dövrdə
yüz minlərlə soydaşımız doğma yurd-yuvasından didərgin düşmüş, şəhər və kəndlərimiz
dağıdılmış, tarixi-mədəni irsimizə ciddi zərər dəymişdir. Qonşu dövlətin
işğalçı siyasəti yalnız ərazi itkisinə səbəb olmayıb, həm də milli kimliyimizə,
dövlətçiliyimizə və xalqımıza qarşı davamlı və təhlükəli təhdid yaratmışdır.
Beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə, eləcə də BMT Təhlükəsizlik
Şurasının 822, 853, 874 və 884 saylı qətnamələrinə baxmayaraq, qonşu dövlətin
işğalçı siyasəti uzun illər ərzində davam etmişdir. Bu qanunsuz hərbi fəaliyyətlər
nəticəsində yaranmış təhlükə Azərbaycan xalqının ərazi bütövlüyünü, hüquq və
azadlıqlarını qorumaq istiqamətində ciddi çağırışlara çevrilmişdir. Həmin dövr
xalqımızın iradəsinin, dövlətçiliyə bağlılığının və ümummilli mübarizəsinin ön
plana çıxdığı bir mərhələ olmuşdur. Çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycan dövlət
müstəqilliyini möhkəmləndirmiş, tarixi ədalətin bərpası uğrunda davamlı səylər
və ölkəmizin suverenliyinin təmin olunması istiqamətində atılan hər addım
xalqımızın birlik və əzmini nümayiş etdirmişdir. Bütün bunlar ölkəmiz üçün yalnız
ərazi və hüquqi müstəvidə deyil, eyni zamanda milli kimliyin qorunması və dövlətçilik
ənənələrinin davam etdirilməsi baxımından mühüm dönəm hesab olunur.
Azərbaycanın müasir tarixində İkinci Qarabağ müharibəsi
xalqımızın dövlətçilik və suverenlik uğrunda apardığı mübarizənin parlaq təcəssümünə
çevrildi. 2020-ci il sentyabrın 27-də Ermənistanın hərbi təxribatlarına cavab
olaraq şanlı ordumuz əks-hücum əməliyyatına başladı. 44 gün davam edən Vətən
müharibəsi Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin gücünü, ordumuzun döyüş qabiliyyətini
və xalqımızın iradəsini bütün dünyaya nümayiş etdirdi. Müharibənin nəticəsi
olaraq işğal altındakı torpaqlarımızın böyük hissəsi azad edildi.
Müharibədən sonra Azərbaycan qarşısına çıxan təhlükələri də
qətiyyətlə aradan qaldırdı. Erməni separatçılarının fəaliyyəti və Laçın dəhlizi
üzərindən silah daşınması təhlükəsi dövlətin suverenliyinə birbaşa təhdid
yaradırdı. 2023-cü il aprelin 23-də Laçın–Xankəndi yolunda yaradılan nəzarət-buraxılış
məntəqəsi Azərbaycan dövlətinin bütün sərhədlərində nəzarətin təmin olunmasına
xidmət etdi. Həmin il sentyabrın 19-20-də həyata keçirilən antiterror tədbirləri
nəticəsində qondarma rejim özünü buraxdı və ölkəmizin bütün ərazilərində dövlət
suverenliyi təmin olundu. Bu əməliyyat milli iradənin qələbəsi, dövlətçiliyin
möhkəmləndirilməsi və tarixi ədalətin bərpası baxımından mühüm əhəmiyyət
daşıyır.
Prezident İlham Əliyevin 2024-cü il 19 sentyabr tarixli Sərəncamı
ilə hər il 20 sentyabr ölkəmizdə Dövlət Suverenliyi Günü kimi qeyd olunur. Həmin
qərar Azərbaycan tarixində dərin mənaya malikdir, dövlət müstəqilliyinin
qorunması və möhkəmləndirilməsi sahəsində yeni mərhələnin başlanğıcını nümayiş
etdirir. Bu amillər xalqın uzun illər boyunca apardığı mübarizənin dövlət səviyyəsində
rəsmi təntənəsi kimi dəyərləndirilir. Azərbaycan bu gün dünyada müstəqil siyasət
yürüdən, milli maraqlarını hər şeydən üstün tutan, heç bir güc mərkəzinə tabe
olmayan suveren dövlət kimi tanınır. Həmçinin, 20 sentyabr tarixinin Dövlət
Suverenliyi Günü elan olunması ölkəmizin suverenliyinin daha da möhkəmləndirilməsinə
töhfə verir. Çünki həmin addım Azərbaycanın dövlətçilik ənənələrinin sabit və
dayanıqlı olduğunu göstərir, beynəlxalq ictimaiyyətə açıq mesaj verir: xalqımız
öz müstəqilliyini daim qoruyacaq və gələcək nəsillərə əmanət edəcək. Bu amillər
dövlətimizin beynəlxalq hüquqa əsaslanan prinsiplərə sadiqliyini, suverenlik və
ərazi bütövlüyü məsələlərində güzəştə getməyəcəyini bir daha göstərir. Ötən il
sentyabrın 20-də Qarabağ Universitetinin müəllim və tələbə heyəti ilə görüşündə
çıxış edən dövlətmizin başçısı bildirib ki, düz bir il bundan əvvəl qəhrəman Azərbaycan
Ordusu dövlət suverenliyini tam bərpa etmişdir: “Bir gündən az davam edən
antiterror əməliyyatı nəticəsində separatçıların kökü kəsildi, Azərbaycan öz
dövlət suverenliyini tam təmin etdi, beynəlxalq hüquq zəfər çaldı və Azərbaycan
öz gücünü bir daha göstərdi”.
Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə 2025-ci ilin
ölkəmizdə “Konstitusiya və Suverenlik İli” elan olunması isə bu nailiyyətlərin
hüquqi və siyasi təməlini bir daha vurğulayır. Konstitusiya dövlətin hüquqi əsaslarını
müəyyən edir, suverenlik isə bu əsasların həyata keçirilməsini təmin edir.
Artıq Azərbaycan dövləti tam suverenliyə malikdir, ərazi bütövlüyü təmin
edilmiş və daxili sabitlik möhkəmlənmişdir. Bu faktorlar yalnız tarixi ədalətin
bərpası deyil, həm də gələcək nəsillər üçün dövlətçilik nümunəsi, milli birlik
və həmrəyliyin növbəti təzahürüdür.
Beləliklə, Vətən müharibəsi, sonrakı tədbirlər və dövlət
suverenliyinin bərpası ölkəmizin müasir tarixində dönüş nöqtəsi kimi qiymətləndirilir.
Tarixi uğurlar dövlətçiliyə bağlılığın və xalqımızın əbədi qəhrəmanlıq ənənələrinin
parlaq ifadəsidir. Hər bir azərbaycanlı üçün bu amillər həm vətənpərvərlik, həm
də milli qürur mənbəyidir.
Mahir SÜLEYMANLI,
Milli Məclisin deputatı
