Hazırda məğlub İrəvan böyük problemlərlə üzləşib. Bunun bir səbəbi də son dövrlərdə dünya iqtisadiyyatında yaranan qeyri-müəyyənlik və çətinliklərin digər ölkələrlə müqayisədə Ermənistana daha çox dağıdıcı təsir göstərməsidir. Bu vəziyyətdə sadə vətəndaşların rifah halı daha da pisləşir, ölkədə müşahidə olunan sosial narazılıq artır. 

İndi bu ölkədə insanlar gələcəklərinə nikbin yanaşmır və əvvəlki kimi Ermənistanı tərk etməyə çalışırlar. Yerdə qalanların durumu isə olduqca acınacaqlıdır. Onlar böyük səfalət içində yaşayır, gündəlik ərzaq almağa pul tapmaqda belə çətinlik çəkirlər. 

Göründüyü kimi, Ermənistan iqtisadiyyatına xarici təsir azaldıqca, əvvəlki dövrün yüksək iqtisadi artımlarının boşluğu və ölkə iqtisadiyyatının acınacaqlı vəziyyəti üzə çıxır.  İlin əvvəlindən ötən iki ayda Ermənistanda sənaye məhsulları istehsalının azalması təxminən 20 faizə çatıb. Yanvarda əvvəlki illə müqayisədə azalma 10,4, fevralda isə təxminən 27 faiz olub.

Bu, ilk növbədə Paşinyan hakimiyyətinin göstəriciləri saxtalaşdırmasının nəticəsidir. Keçən il Ermənistanda olmayan yerdən sənayedə yüksək artımlar qeyd edirdilər. Rus qızılını gətirib Ermənistan istehsalı adı altında öz sənaye məhsulu kimi digər ölkələrə ixrac edirdilər. Bunun sayəsində mövcud olmayan istehsalat hesabına sənayedə yüksək artımlar qeydə alınır və böyük nailiyyət kimi təqdim edilirdi. Paşinyan hakimiyyəti bir köpük şişirdirdi, o isə gözlənildiyi kimi, qısa müddətdən sonra partladı. Bu partlayışın nəticələrini sənaye sektorunun builki göstəricilərində görürük. 

Ermənistanın digər sənaye müəssisələri ilə müqayisədə daha yüksək ixrac qabiliyyəti olan dağ-mədən və metallurgiya sənayesində də problemlər mövcuddur. Dünya əlvan metal və metal bazarında qiymətlərin enməsi Ermənistanın qızıl və mis ixracından əldə etdiyi gömrük gəlirlərinin xeyli azalmasına səbəb olub. Bu sahədə fəaliyyət göstərən şirkətlərin çoxu bağlanıb.

Keçən il mütəxəssislər sənaye sektorundakı saxta artımlar barədə danışanda Ermənistan hakimiyyəti özünü müdafiə edərək yeni istehsal gücləri işə salındığını, mövcud istehsalatların həcminin artdığını və yüksək artımların bunun hesabına baş verdiyini deyirdi. Bu il sənayedə ikiqat azalmalar sübut etdi ki, Paşinyan hakimiyyəti heç nə yaratmayıb, heç bir güc artırmayıb. Sadəcə illüziya yaradıb, həm sənaye, həm iqtisadiyyat, həm də xarici ticarət göstəricilərini şişirdərək, rus qızılını Ermənistandan keçirərək erməni məhsulu adı altında ixrac edib.

Cari ilin ilk iki ayında Ermənistandan ixrac 60 faiz azalıb. Ölkədən cəmi 413 milyard dramlıq mal ixrac olunub. Bunların bir hissəsi hələ də yenidən ixracdır ki, bəzi məhsullar, xüsusilə elektronika və texnika şəklində Ermənistan vasitəsilə Rusiya bazarına daxil olmaqda davam edir. Əgər bu da olmasaydı, ixracın düşməsi daha böyük miqyasa çatardı.

Ermənistan iqtisadiyyatının ümidi yalnız tikinti, xidmətlər və daxili ticarətə qalıb. Halbuki daxili ticarətin artım tempi də zəifləyib. Keçən ilin yanvar-fevral aylarında ticarətin artımı 24 faizi keçirdisə, bu il artım tempi 3 dəfə azalaraq cəmi 7,8 faiz təşkil edib.  Bütün bunlar isə Ermənistanı qarşıdakı dövrdə daha ciddi problemlərin gözləməsi deməkdir.

Elçin CƏFƏROV,

"Azərbaycan"