Azərbaycan-Tacikistan münasibətlərində yeni tarixi yüksəliş dövrü başlayır
Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmonun Azərbaycana dövlət səfəri iki dost ölkə arasındakı hərtərəfli münasibətlərin daha da inkişafına mühüm töhfə verəcək. Əlbəttə ki, dövlət səfərinin xüsusi statusu var və bu, Prezident İlham Əliyevin söylədiyi kimi, münasibətlərin bugünkü yüksək səviyyəsinin təzahürüdür.
Bu səfər çərçivəsində dövlət başçılarının keçirdikləri görüşlərdə müzakirə edilən məsələlər, qəbul edilən qərarlar, verilən tapşırıqlar onu deməyə əsas verir ki, artıq ölkələrarası münasibətlərdə yeni yüksəliş dövrü başlayır.
Ümumiyyətlə, Azərbaycanın Mərkəzi Asiya dövlətləri arasında Tacikistanla münasibətləri xüsusi əhəmiyyətə malikdir. İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci il mayın 29-da qurulub. 2007-ci ildə Azərbaycanın Tacikistanda, bir il sonra isə Tacikistanın Azərbaycanda səfirliyi fəaliyyətə başlayıb.
Ölkələrimiz arasında əlaqələrin inkişafında Prezident İlham Əliyevin və Tacikistan Prezidenti Emoməli Rəhmonun şəxsi dostluq münasibətləri mühüm rol oynayır. Səmimi dostluq münasibətləri dövlət başçılarının qarşılıqlı səfərlərinin intensivliyində və məhsuldarlığında da özünü göstərir. Prezident İlham Əliyevin Tacikistana indiyədək altı dəfə səfər etməsi bunu təsdiqləyən reallıqdır.
İki ölkə arasında münasibətlər parlamentlər səviyyəsində də uğurla davam etdirilir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisində Azərbaycan-Tacikistan parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir. Tacikistan Respublikasının Ali Məclisinin hər iki palatasında Azərbaycan Milli Məclisi ilə parlamentlərarası dostluq və əməkdaşlıq qrupu mövcuddur.
Ölkələrimizi tarixi dostluq əlaqələri, siyasi, humanitar və digər sahələrdə münasibətlər də birləşdirir. Azərbaycan və tacik xalqları arasında tarixi, mədəni və dini bağlılıqlar iki ölkə arasındakı əlaqələrin əsasını təşkil edir. İki ölkə arasında ümumilikdə 70-dən çox sənəd, o cümlədən 2007-ci il martın 15-də "Azərbaycan Respublikası və Tacikistan Respublikası arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında Müqavilə" imzalanıb.
İki ölkə arasında elm və təhsil sahəsində münasibətlər də mühüm yer tutur. 2014-cü ildə Prezident İlham Əliyevə Tacikistan Milli Universitetinin fəxri doktoru diplomu təqdim olunub. 2018-ci il avqustun 11-də Azərbaycanda rəsmi səfərdə olan Tacikistan Respublikasının Prezidenti Emoməli Rəhmona ADA Universitetinin fəxri doktoru diplomu təqdim edilib.
Azərbaycanın nəqliyyat-logistika imkanlarının genişlənməsi, Zəngəzur dəhlizinin reallaşdırılması məsələsi ölkəmizi Şərqlə Qərb arasında mühüm nəqliyyat qovşağına çevirib. Təsadüfi deyil ki, bu gün Mərkəzi Asiya ölkələrindən, bir qədər də uzağa getsək, Çindən Avropaya gedən ən qısa və təhlükəsiz tranzit daşımalar məhz ölkəmizin ərazisindən həyata keçirilir ki, bu da Azərbaycana marağı getdikcə artırır.
Prezidentlərin görüşündə də Orta dəhliz və onun bir hissəsi olan Trans-Xəzər Nəqliyyat Dəhlizini Tacikistandan yükgöndərənlər üçün daha cəlbedici etmək məqsədilə logistika əlaqələrinə dair məsələlər ətraflı nəzərdən keçirildi. İlham Əliyev diqqətə çatdırdı ki, Azərbaycan öz ərazisində bütün iri nəqliyyat və logistika layihələrini praktiki olaraq başa çatdırıb və bu gün müxtəlif istiqamətlərdə - şərqdən qərbə və əks-istiqamətdə, şimaldan cənuba və əks istiqamətdə böyük həcmdə yükləri qəbul etməyə hazırdır.
Səfər çərçivəsində ən mühüm hadisə isə iki dost ölkə arasında "Azərbaycan Respublikası ilə Tacikistan Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə"nin imzalanması oldu. Prezidentlər bu sənədi tarixi hadisə adlandıraraq əhəmiyyətini çox yüksək dəyərləndirdilər.
Prezident İlham Əliyev: "Bu gün dövlətlərarası münasibətlərimiz ən yüksək səviyyəyə çatıb. Münasibətlərimizin xarakterini, ruhunu, həmçinin xalqlarımızın iradəsini əks etdirən Strateji Tərəfdaşlıq Bəyannaməsini imzaladıq. Bəyannamə qarşılıqlı fəaliyyətin demək olar bütün sahələrini əhatə edir. Bu sənəddə qarşılıqlı dəstək və konkret nəticələrə diqqət ifadə olunub".
Prezident Emoməli Rəhmon: "Bu gün biz dövlətlərarası münasibətlərimizin səviyyəsini strateji tərəfdaşlığa yüksəldən tarixi qərar qəbul etmişik. Bu qərar şübhəsiz ki, əməkdaşlığımızın tarixində yeni səhifə açır. Öz növbəmdə müntəzəm siyasi dialoqun bütün səviyyələrdə aparılmasının vacibliyini vurğulamaq istərdim".
Emoməli Rəhmon həmçinin vurğuladı ki, Tacikistanda Azərbaycan Prezidentinin ikitərəfli münasibətlərin inkişafına şəxsi töhfəsi yüksək qiymətləndirilir.
Beləliklə, bu səfər zamanı imzalanan müqavilələr ölkələrimiz arasında münasibətlərin qarşıdakı dövr üçün əsas istiqamətlərini səciyyələndirir. Əlbəttə ki, münasibətlərin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlməsində İlham Əliyevin və Emoməli Rəhmonun şəxsi dostluq münasibətləri mühüm rol oynayır.
Prezident Emoməli Rəhmonun budəfəki dövlət səfəri ölkələrimiz arasında münasibətlərin inkişafında mühüm rol oynayacaq. İki ölkənin rəhbərlərinin iştirakı ilə keçirilən görüşlərdə sənaye kooperasiyasının, humanitar sahədə əməkdaşlıq üzrə iqtisadi xarakterli bir çox layihənin reallaşdırılmasına dair hökumət üzvlərinə konkret tapşırıqlar verilib. İlin sonunda Tacikistan Prezidenti yenidən ölkəmizə səfər edəcək. Çünki Prezident İlham Əliyev dost və həmkarını noyabrda Azərbaycanda keçiriləcək COP29 sammitinə dəvət edib. Təbii ki, səfər çərçivəsində dövlət başçıları verilən tapşırıqların yerinə yetirilməsinin vəziyyətini də nəzərdən keçirəcəklər.
Bir sözlə, əminliklə deyə bilərik ki, bu səfər zamanı əldə edilən razılaşmalar, xüsusən də strateji tərəfdaşlıq Bəyannaməsi Azərbaycan-Tacikistan münasibətlərinin möhkəm təməlinə çevriləcək.
Rəşad BAXŞƏLİYEV,
"Azərbaycan"
