Azərbaycan-NATO əməkdaşlığı qarşılıqlı maraqlara xidmət edir

Keçmiş SSRİ süquta uğradıqdan, respublikamız müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan dünyada mövcud olan müxtəlif inkişaf modelləri sırasında Qərb dəyərlərini seçərək siyasi-hərbi təhlükəsizliyinə təminatı gücləndirmək, beynəlxalq birliyin tamhüquqlu üzvünə çevrilmək üçün aparıcı beynəlxalq təşkilatlar, o cümlədən NATO ilə əməkdaşlığa üstünlük verdi. Azərbaycanla NATO arasındakı əlaqələr 1992-1993-cü illərdə başlasa da, əməkdaşlığın beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində rəsmi nizama salınmasının bünövrəsi 4 may 1994-cü ildə qoyulmuşdur.
Xalqın təkidli tələbi ilə ölkə rəhbərliyinə qayıdan Ulu Öndər Heydər Əliyev Şimali Atlantika Alyansı ilə əlaqələrin dərinləşdirilməsini özünün xarici siyasət kursunun mühüm istiqamətlərindən biri kimi müəyyənləşdirdi. Alyansın beynəlxalq təhlükəsizliyini nizama salan münasibətlər sistemindəki yerini və nüfuzunu nəzərə alan Heydər Əliyev Azərbaycanın NATO-nun "Sülh Naminə Tərəfdaşlıq" Proqramına qoşulması üçün 1994-cü il mayın 4-də Brüsseldə NATO-nun Çərçivə Sazişini imzalamaqla müasir beynəlxalq hüquqi müstəvidə Azərbaycan-NATO münasibətlərinin əsasını qoydu.
Həmin Çərçivə Sazişinin 1-ci bəndində qeyd olunur: "NATO-nun üzvü olan ölkələrin dövlət və hökumət başçılarının 1994-cü il yanvarın 10-11-də öz görüşlərində etdikləri dəvətə əlavə olaraq, bu sənədi imzalamış və Avratlantika regionunda siyasi-hərbi əlaqələri dərinləşdirmək və təhlükəsizliyin daha da möhkəmləndirilməsinə kömək etmək əzmində olduğunu bildirmiş Şimali Atlantika İttifaqının üzvü olan dövlətlər və digər dövlətlər bununla Şimali Atlantika Əməkdaşlığı Şurası əsasında bu "Sülh Naminə Tərəfdaşlığ"ı təsis edirlər".
Azərbaycan dünyanın yüksək nüfuzlu siyasi-hərbi təşkilatı olan NATO ilə əməkdaşlığı bu gün də uğurla davam etdirir. Bu əməkdaşlıq qarşılıqlı etimad üzərində qurulub.
Ötən illər ərzində Azərbaycan Ordusu NATO-nun müvafiq proqramlarına əsasən təhlil, təhsil, təlim, sülhyaratma missiyalarında uğurla iştirak etmişdir. Ölkəmiz NATO-nun müvafiq tərəfdaşlıq mexanizmlərindən fəal şəkildə istifadə edir və mühüm sənədlərdə öz əksini tapmış məqsəd və prinsiplərin yerinə yetirilməsində ön sıralarda gedir. Azərbaycan hərbçilərinin NATO qüvvələrinin tərkibində Kosovoda, Əfqanıstanda sülhyaratma əməliyyatlarında yaxından iştirak etmişdir. Bu cür qarşılıqlı əməkdaşlıq hər iki tərəfə uğur gətirir.
May ayında Azərbaycan-NATO əlaqələrinin 30 ili tamam olur. Ötən müddət ərzində bu əlaqələr inkişaf edərək genişlənib. Azərbaycan-NATO tərəfdaşlığının ölkəmiz üçün faydalı olduğunu İkinci Qarabağ müharibəsində gördük. Belə ki, ötən illər ərzində hərbi alyansın SNT layihəsi çərçivəsində Azərbaycan Ordusunda aparılan islahatlar müdafiə imkanlarımızı xeyli genişləndirmiş, silahlı qüvvələrimizi müasirləşdirmiş, peşəkarlıq səviyyəsini daha da artırmışdır. Azərbaycan Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının fəal tərəfdaşı kimi qurumun strateji layihələrində bu gün də yaxından iştirak edir. 
Xəbər verildiyi kimi, bu günlər NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq ölkəmizə səfər etmişdir. Səfər çərçivəsində Baş katib Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə görüşmüşdür. Dostluq və qarşılıqlı əməkdaşlıq şəraitində keçən təkbətək görüşdən sonra mətbuata bəyanatında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev hərbçilərimizin Kosovoda və Əfqanıstanda sülhməramlı əməliyyatlarda yaxından iştirak etdiyini xüsusi vurğulamışdır: "Bu, bizim üçün böyük təcrübə olub. 2021-ci ilin sonlarında Əfqanıstanı tərk edən sonuncu müttəfiq qüvvələr bizim hərbi qulluqçularımız olublar. Bu isə bir daha əməkdaşlığımıza güclü sadiqliyimizi nümayiş etdirir". 
NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberqin Qafqaz turnesinə məhz Bakıdan başlaması siyasətçilərin diqqətini cəlb edib. Bu, bir daha sübut edir ki, Azərbaycan bölgədə əsas söz sahibidir. Y.Stoltenberq Bakıda mətbuata verdiyi bəyanatında Azərbaycanın NATO müttəfiqləri ilə əlaqələrinin inkişaf etdirdiyini alqışlamış, ölkəmizin NATO-nun əsas müttəfiqlərinin enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynadığını bildirmişdir. 
Azərbaycan-Ermənistan  arasında aparılan sülh danışıqlarına da toxunan NATO-nun Baş katibi uzun illər çəkən münaqişədən sonra Azərbaycanın hazırda davamlı sülhə nail olmaq imkanı qazandığını demişdir: "Sizin Ermənistanla sülh sazişinə heç vaxt olmadığı qədər yaxın olmağınızla bağlı sözlərinizi yüksək qiymətləndirirəm. Mən Ermənistanla dayanıqlı sülh sazişinə nail olmaq üçün həmin fürsətdən istifadə etməyinizdə Sizi dəstəkləyirəm".
Yens Stoltenberq Bakıda verdiyi açıqlamasında Azərbaycan sülhməramlılarının Kosovoda, xüsusən Əfqanıstandakı fəaliyyətini xüsusi olaraq vurğulaması təsadüfi deyil. Çünki Türkiyə və Azərbaycan hərbçiləri Əfqanıstan hərbi aeroportunda NATO kontingentinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasında böyük rol oynayıb, üzərlərinə düşən tapşırığı bacarıqla yerinə yetiriblər, ölkəmizi sülhyaratma əməliyyatlarında layiqincə təmsil ediblər. 30 il əvvəl başlayan NATO-Azərbaycan əməkdaşlığı bu gün də uğurla davam edir. 

Vahid MƏHƏRRƏMOV,
"Azərbaycan"