02 Dekabr 2023 12:54
1160
Elm və texnika
A- A+

Astronomlar böyük ulduz kütləsi olan planet kəşf ediblər

 

Süd Yolu qalaktikamızın ən çox yayılmış ulduz növü “qırmızı cırtdan” adlanır və o, Günəşimizdən çox kiçik, daha az işıqlıdır. Bu ulduzlar, sadəcə olaraq, Yerdən daha nəhəng planetlərlə müqayisədə kifayət qədər böyük deyillər.

Lakin “qırmızı cırtdan”a çox yaxın orbitdə fırlanan böyük kütləli ulduzu olan planetin kəşfi astronomların bu geniş yayılmış ulduz növünü əhatə edən planetar əmələgəlmə nəzəriyyəsi üzərində yenidən düşünməsinə səbəb olub. Bu planetin öz ulduzu ilə kütlə nisbəti Yer və Günəşin kütləsindən 100 dəfədən çox böyükdür.

AZƏRTAC "Science" jurnalına istinadla xəbər verir ki, LHS 3154 adlanan ulduz planetimizə nisbətən yaxındır və Yerdən təxminən 50 işıq ili uzaqdadır. İşıq ili işığın bir ildə qət etdiyi məsafədir və 9,5 trilyon kilometrə bərabərdir. Lakin Günəş bu ulduzdan təxminən min dəfə daha parlaqdır.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi olan Prinston Universitetinin astronomu Gudmundur Stefansson deyib: “Bu, demək olar ki, bir ulduz deyil. Onun kütləsi ulduz sayılacaq hidrogen birləşməsini dəstəkləyən kəsikdən bir qədər yuxarıdır”.

LHS 3154 b adlanan planet isə Yerin Günəşdən orbital məsafəsinin təqribən 2,3 faizi ətrafında, habelə hər 3,7 gündən bir öz ulduzunun yaxınlığında dövr edir. O, Günəşə hətta Günəş sistemimizin ən daxili planeti olan Merkuridən daha yaxındır.

Planet ölçüsü və tərkibinə görə Günəş sistemimizin dörd qaz planetindən ən kiçiyi olan Neptuna bənzəyir. Neptunun diametri Yerin diametrindən təxminən dörd dəfə böyükdür. Planetin tədqiqi üçün istifadə edilən üsul tədqiqatçılara onun diametrini dəqiq ölçməyə imkan verməyib, lakin onlar onun Yerin diametrindən təxminən 3-4 dəfə böyük olduğunu ehtimal edirlər.

Möhkəm səthi olmayan Neptun dinamik atmosferə malikdir. Bu planet, əsasən, hidrogen və heliumdan ibarətdir, mantiyanın üstündəki tərkibi sulu ammonyak və bərk nüvəni ehtiva edir. Astronomlar Neptuna bənzəyən yeni planetin tərkibinə və onun öz ulduzuna yaxınlığına əsaslanaraq, orada həyat əlamətinin olması ehtimalını istisna edirlər.

Tədqiqatçılar LHS 3154 b planetini Texas Universitetinin MakDonald Rəsədxanasındakı “Hobbi-Eberli” teleskopu vasitəsilə kəşf ediblər.

Digər Xəbərlər

QƏZETİN ÇAP VERSİYASI

XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər

DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR

ÇOX OXUNANLAR

OXUCU MƏKTUBLARI

NƏŞRLƏRİMİZ

BAŞ REDAKTORDAN

Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!

TƏQVİM / ARXİV

Video