Azərbaycan müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra ölkədə hava nəqliyyatının inkişafı istiqamətində böyük işlər görülmüşdür. Beynəlxalq statusa malik hava limanlarının tikilməsi dəstəklənmiş, Bakıda yerləşən Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu ilə yanaşı, Naxçıvan, Gəncə, Qəbələ, Lənkəran və Zaqatala hava limanlarında da aviadaşıyıcılar üçün hər cür şərait yaradılmışdır.

Hazırda ölkədə beynəlxalq statusa malik 8 hava limanı fəaliyyət göstərir. Respublikanın bütün beynəlxalq hava limanları 3-cü dərəcə də daxil olmaqla ICAO kateqoriyalarına malikdir. Xüsusən də Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu sərnişin və yük daşımalarının, uçuş-enmə əməliyyatlarının həcminə, aerovağzal kompleksinin sahəsinə və yük terminalının buraxılış gücünə görə nəinki Azərbaycanın, bütöv bölgənin ən böyük aeroportudur. Burada 10 ildən çoxdur yeni terminal fəaliyyət göstərir. Ümumi sahəsi 53 min kvadratmetr olan yeni terminal ildə 3 milyon sərnişinə xidmət edə bilir. Dövlət rəhbərliyinin hava nəqliyyatına qayğısı sayəsində "Azərbaycan Hava Yolları" şirkəti Bakıdan Nyu Yorka müntəzəm transatlantik uçuşlar yerinə yetirən müasir "Boeing 787-8 Dreamliner", "Airbus A340-500" uzaqmagistrallı sərnişin təyyarələrinə sahibdir.

Son 20 ildə ölkədə 10-a yaxın yeni aeroport tikilib, yaxud yenidən qurulub. Ümumiyyətlə, hava nəqliyyatı sahəsində də regionun lider dövlətiyik.

Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərində qısa zamanda iki beynəlxalq hava limanının istifadəyə verilməsi və üçüncüsünün tikintisi bütün dünyanı heyrətə gətirən göstəricidir. Belə ki, Füzuli Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi heç bir il də çəkmədi. 2021-ci il oktyabrın 26-da açılışı olan, Qarabağın hava qapısı adlandırılan Füzuli Beynəlxalq Hava Limanı ən müasir səviyyədədir, istənilən tip hava gəmisini qəbul etmək imkanları var. Uçuş-enmə zolağının uzunluğu 3000, eni isə 60 metrdir. Müasir infra-strukturla təchiz olunan terminal saatda ən azı 200 sərnişinin buraxılışına imkan verir. Zəngilan aeroportu Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun mühüm nəqliyyat qovşağı olacağını şərtləndirən əsas obyektlərdəndir, bölgənin beynəlxalq nəqliyyat-logistika mərkəzinə çevrilməsini dəstəkləyir.

Azərbaycan Respublikasının Cənubi Qafqazın lider dövlətinə çevrilməsi, artan siyasi nüfuzu zəminində sivil dünya ilə sıx əlaqələri, daxildəki ictimai-siyasi sabitlik, eləcə də postmünaqişə və postpandemiya dövründə turizm sektorunun sürətli inkişafı hava nəqliyyatının fəaliyyətinə, uçuşların sayının artmasına növbəti təkan verib. Dövlət Turizm Agentliyindən bildirilib ki, cari ilin yanvar-iyun aylarında Azərbaycana 12 285 aviareys təşkil olunub. Bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 22,8 faiz çoxdur. Həmin müddətdə ölkəmizə ən çox Rusiyadan uçuş qeydə alınıb - 3 623 reys. Təkcə iyunda Azərbaycana 2 467 aviareys təşkil edilib. Hesabat dövründə Rusiyadan sonra ən çox Türkiyədən aviareys təşkil edilib. Qardaş ölkədən 2 602 uçuş olub. İlk üçlüyə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri 1 522 reyslə daxildir.

Cari ilin birinci yarısında sinxron şəkildə Azərbaycandan da uçuşların sayı çoxalaraq 12 255 aviareysə çatıb (ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 22,2 faiz şox). Ən çox reys şimal qonşumuza (3624 reys) təşkil olunub. Yalnız iyun ayında ölkəmizdən 2477 aviareys reallaşıb ki, bu da bir il əvvələ nisbətən 24,4 faiz çoxdur. 6 ayın statistikasına görə də Rusiyadan sonra ən çox Türkiyəyə uçuşlar keçirilib. Yenə də üçüncü pillədə 1 522 reyslə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri dayanır.

2024-cü ilin altı ayı ərzində Azərbaycana hava nəqliyyatı ilə 1 milyon 568 min 622 nəfər sərnişin daşınıb. Bu rəqəm ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 39,2 faiz çoxdur. 442 min 964 sərnişin daşınmaqla Rusiya ilk yeri tutub. Türkiyədən daşınan sərnişinlərin sayı isə 368 min 427 nəfərdir. BƏƏ 215 min 537 sərnişinlə yenə də ilk üçlükdədir.

Qurban MƏMMƏDOV,

"Azərbaycan"