Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının təsnifatına əsasən, alkoqolizm spirtli içkilərin təkrarlanan formada və davamlı olaraq qəbul edilməsi nəticəsində meydana gələn sui-istifadə halıdır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyi Bakı Şəhər Narkoloji Mərkəzinin sosioloqu Fidan Ataxanlı deyib.
O bildirib ki, spirtli içkilərin tərkibində psixoaktiv və toksik maddə olan, asılılıq formalaşdıran etanol mövcuddur. Alkoqollu içkilərin istifadəsi qaraciyər, ürək-damar, QİÇS və vərəm kimi xəstəliklərin yaranması riskini artırır. Spirtli içki qəbulunun psixi təsirləri kimi depressiya, təşviş, psixoz və antisosial davranış pozuntuları misal göstərilə bilər. Spirtli içki istifadəçilərinin bir çoxu tütün məhsullarından da istifadə edir. Miçiqan Universitetinin araşdırmasına görə, alkoqol asılılığı olanların digər psixoaktiv maddə və dərman vasitələrindən istifadə etmə ehtimalı spirtli içki istifadə etməyənlərə nisbətən 18 faiz daha yüksəkdir.
Spirtli içkilərin psixoaktiv maddələrlə istifadəsi çox ağır fiziki, psixi və davranış pozuntuları ilə nəticələnə bilər. Həmçinin soyuqdəymə və qrip əleyhinə dərmanların spirtli içkilərlə birlikdə qəbulu qaraciyər üçün ağır fəsadlara səbəb olur.
Sosioloq spirtli içki istifadəsinin sosial həyat və cəmiyyət üçün fəsadları barədə danışarkən deyib: “İnsan alkoqol asılılığı zamanı öhdəsinə düşən gündəlik işlərini yerinə yetirə bilmir. Bu, onun ailə və yaxın çevrə ilə münasibətlərinə ziyan vurur, eyni zamanda, iş yerində və ya təhsil müəssisəsində ciddi problemlərə səbəb olur. İşin itirilməsi insanın həm öz, həm də ailə üzvlərinin iqtisadi durumuna təsir göstərir. Spirtli içkinin hər zaman mənfi təsirləri var və hər bir fərd üçün onun təsiri fərqlidir.
Alkoqol ondan istifadə edən şəxsə deyil, ümumilikdə cəmiyyətə ziyan vurur. Bundan başqa, spirtli içkinin təsirində olarkən yıxılma, boğulma, intihar cəhdləri meydana çıxır. Alkoqol istifadəsi zorakı davranışlar ehtimalını da artırır. Spirtli içki normal beyin fəaliyyətini pozur. Nəticədə insan problemləri həlletmə, düzgün qərarvermə proseslərini yerinə yetirə bilmir. Spirtli içki təsirində olarkən davalar, mübahisə faktları ortaya çıxa bilir, qanun pozuntuları meydana gəlir. Valideynlərlə, həyat yoldaşı ilə yaşanan gərginliklər və mübahisələr ailələrdə problemlər ortaya çıxarır və nəticədə boşanmalar baş verir. Onun istifadəçisi valideyndirsə, uşaqların qayğısı və tərbiyəsi ilə məşğul ola bilmir”.
Sosioloq deyib ki, uzun müddətli alkoqol istifadəsi beyində dəyişikliklərə səbəb olur və nəticədə asılılıq meydana gəlir: “Hər fərd üçün spirtli içkilərin təsiri eyni deyil. Genetik, fiziki, psixoloji və sosial faktorlar alkoqol sui-istifadəsində rol oynayır.
Spirtli içki istifadəçiləri və onların yaxınları bəzən utanc hissi ilə əlaqədar bunu gizlədir və ya müalicə etməyin mümkün olmadığını düşünürlər. Əslində isə müxtəlif yanaşma və üsullarla onlara kömək göstərmək mümkündür. Müalicə prosesi fərdi xarakter daşıyır, xəstənin vəziyyətinə və ehtiyaclarına uyğunlaşdırılır. Yalnız istifadəçinin özünə deyil, ailəsi və yaxın çevrəsinə də yardım etmək lazım olur. Həmin problem ailə üçün də çox stresli ola bilər. Sağlam həyat tərzi vərdişlərinə yiyələnmək - düzgün qidalanma, yuxu rejimi, idman və fiziki aktivlik, asudə vaxtın səmərəli dəyərləndirilməsi asılılıq və zərərli vərdişlərdən qurtarmaq istəyənlər üçün olduqca vacibdir”.