Fəsil dəyişikliyi sağlamlığımıza necə təsir edir
Yazın gəlişi ilə təbiət canlanır, ətraf aləm oyanır. Gecələrin qısalması və günlərin uzanması kimi faktorlar bədənin hormon tarazlığını dəyişir.
Fəsil dəyişikliyi zamanı ona uyğunlaşmaqda çətinliklə üzləşənlər olur. Bu zaman baş qaldıran xəstəliklər müxtəlif problemlərə yol açmaqla insanların özlərini narahat hiss etmələrinə səbəb olur. Yuxu nizamında baş verən dəyişikliklər isə orqanizmin yetərincə dincəlməməsinə, davamlı yorğunluğa, unutqanlığa və sairəyə səbəb olur.
Təmiz hava, fiziki aktivlik, mövsümi qidalanma tövsiyə edilir
Hava şəraitinin dəyişməsi insan orqanizmində əksər hallarda özünü müəyyən dəyişikliklər, bir sıra hallarda xəstəliklərin baş qaldırması ilə göstərir. Mövzu ilə bağlı "Azərbaycan" qəzetinə açıqlama verən həkim-terapevt Rəsmiyyə Atakişiyeva deyir ki, mövsüm dəyişikliyi orqanizm üçün stres mənbəyidir: "Orqanizmdə gedən bütün proseslər neyrohumoral tənzimin təsiri nəticəsində baş verir və stres zamanı bu tənzim arasında tarazlıq pozulur. Bu da orqanizmin immunoloji sisteminə öz təsirini göstərir, psixo-emosional pozğunluqların yaranmasına və orqanizmin müdafiə funksiyasının zəifləməsinə gətirib çıxarır. Buna görə də hər hansı bir virus infeksiya ilə təmasda olduqda, bu xəstəliyə yoluxma ehtimalı daha çox olur. Yaz fəslində ağacların çiçəkləməsi, tozlanma hadisələrinin baş verməsi havada allergik komponentlərin artmasına səbəb olur ki, bu da bronxial astma, allergik riniti və dəri xəstəliyi olan insanlarda kəskinləşmələrin yaranmasına səbəb olur. Yaz fəsli ölkəmizdə xüsusilə sevilir, qarşılanır. Novruz bayramı ərəfəsində və sonra süfrəmizdə yüksək kalorili şirniyyatlara, qidalara üstünlük verilir. Buna görə də nevroz, şəkərli diabet, ürək və qan-damar sistemi xroniki xəstəlikləri olan insanlar üçün problemlər yaranır".
R.Atakişiyevanın sözlərinə görə, yaz fəslində insanların günəş şüaları ilə daha çox təmasda olması dəridə sintez olunan D vitamininin miqdarını, xoşbəxtlik hormonu olan serotinin qanda miqdarını artırır. Bu da təbii ki, həm immunitetin yüksəlməsinə, həm də əhvali-ruhiyyənin artmasına səbəb olur. Beləliklə, qış fəslində orqanizmdə azalan A, D, B vitaminləri və sink bərpa edilir. Bu vitaminlərin çatışmazlığı nəticəsində yaranan yorğunluq, yuxululuq, dəridə quruluq, saç tökülməsi və sümüklərin kövrəkləşməsi tədricən aradan qalxır.
"Fəsil dəyişikliyi zamanı insan ilk növbədə orqanizmin vəziyyətini düzgün qiymətləndirməli, özünü öncədən hazırlamalıdır. Bunun üçün bol maye qəbul etməyi, mövsümə uyğun meyvə-tərəvəzlərlə qidalanmağı, təmiz havada gəzməyi və fiziki aktivliyi tövsiyə edirik. Hər kəs bu deyilənlərə riayət etsə, orqanizmini təbiətin, mövsüm dəyişikliyinin zərərli amillərindən müdafiə etmiş olar", - deyə terapevt bildirir.
Yazın gəlişinin psixoloji fəsadları
Fəsil dəyişikliyi bir sıra hallarda psixoloji fəsadlar da törədir. Mütəxəssislər yazın ilk həftələrində insanlarda əhval dəyişikliyinin müşahidə edildiyini vurğulayırlar. Bu mövzu ilə bağlı qəzetimizə danışan psixoloq Təhminə Cəfərova deyir ki, qışdan yaza keçid etdikdə psixoloji fonda müəyyən dəyişikliklərin müşahidə olunması təbiidir: "Havalar istiləşdikcə evə qapanma istəyi bizi tərk edir. Açıq havada gəzmək, əylənmək istəyirik, bir sözlə pozitivliyə daha meyilli oluruq. İnsanlarda yaşamağa həvəs sevinci formalaşır".
T.Cəfərova mövsüm dəyişikliyinin kimlərə, hansı şəkildə təsir edəcəyinin insanların temperament tipindən asılı olduğunu bildirir: "Qışdan yaza keçid etdikdə bu, melanxolikə ciddi təsir edə bilər. Amma fleqmatik üçün bu çox da böyük bir fərq etməsə də, melanxolik və sanqvinik bunu daha optimist, pozitiv surətdə qəbul edəcək. Bu psixoloji problemləri necə həll etmək isə hər bir insanın fərdi xüsusiyyətlərindən asılıdır. Depressiyadan əziyyət çəkən insanlar daha çox günəşdə olmalı, mühiti dəyişmək üçün idmanla məşğul ola, dil kurslarına gedə bilər, həyatlarına yeni insanlar daxil etməyə çalışmalıdırlar. Bu, insan səhhətinə olduqca çox müsbət təsir göstərir. Mövsümi dəyişiklik zamanı yaranan depressiya yüngül formadadırsa, insan bununla özü də mübarizə apara bilər. Lakin əgər bu, xroniki hal alıbsa, insan özü bununla tək mübarizə apara bilmirsə, o zaman mütəxəssisə müraciət etməlidir".
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Azərbaycanın üç güləşçisi “Paris-2024”ə lisenziya əldə edib YENİLƏNİB-2
09 May
Ombudsman Cenevrədə milli qiymətləndirmə sənədilə əlaqədar müzakirələr aparıb
09 May
İcma sədri: Fransa səfirinin dediklərinə erməni təəssübkeşliyi kontekstində baxmaq lazımdır ...
09 May
“Anadolu Ankası – 2024” təlimi: şərti düşmənin avtomobil kolonu pusquya salınıb VİDEO ...
09 May
Azərbaycanın Baş naziri türkiyəli investorları bərpaolunan enerji sahəsində əməkdaşlığa çağırıb ...
09 May
Türkiyə Prezidenti: Avropada türk toplumuna qarşı ayrı-seçkilik və nifrət cinayətləri günü-gündən ad...
09 May
Dmitri Peskov: Rusiya hərbçiləri Ermənistanın bir sıra bölgələrindən çıxırlar
09 May
2024-cü ildə dünyanın ən varlı və yoxsul ölkələrinin siyahısı dərc olunub
09 May
Ön təkəri partlayan mülki təyyarə Antalya hava limanında gövdəsi üstə enib
09 May
Vladimir Putin: İkinci Dünya müharibəsi ilə bağlı həqiqət öz siyasətini riyakarlıq üzərində quranlar...
09 May
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu işə başlayıb Prezident İlham Əliyev Forumun a...01 May 2024
Prezident İlham Əliyev Xarici ölkələrlə dostluq üzrə Çin Xalq Assosiasiyasının sədrini qəbul edib YE...29 Aprel 2024
Azərbaycan ilə Qırğızıstanın dostluğu və qardaşlığı əbədidir28 Aprel 2024
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Almaniyanın Kansleri Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiri...26 Aprel 2024
Tərəfdaşlıqdan strateji müttəfiqliyə25 Aprel 2024
ÇOX OXUNANLAR
İlham Əliyevin sülh və qlobal təhlükəsizlik missiyası01 May 2024
Tükdən nazik siyasət30 Aprel 2024
Qlobal liderdən həmrəylik çağırışı28 Aprel 2024
İlham Əliyevdən ədalət dərsi26 Aprel 2024
ADA Universitetində “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” mövzusunda beynəlxalq forum keçirilib Pr...24 Aprel 2024
"Dəmir yumruğ"un ikinci zərbəsi23 Aprel 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!