Çərşənbə günü, aprelin 23-də BMT-nin təşkilatçılığı ilə keçirilən virtual sammitdə təşkilatın Baş katibi Antonio Quterreş və Braziliya Prezidenti Luiz İnasio Lula da Silva böyük iqtisadiyyatlardan və iqlimə həssas ölkələrdən 17 milli lideri bir araya gətiriblər. Məqsəd Bakıda baş tutan və mühüm qərarların qəbul edildiyi uğurlu COP29 iqlim konfransından sonra Braziliyada keçiriləcək COP30 ərəfəsində qlobal iqlim ambisiyasını gücləndirmək olub.
AZƏRTAC BMT-nin məlumatına istinadla xəbər verir ki, sammit Paris Sazişi çərçivəsində qlobal fəaliyyəti gücləndirmək və 2025-ci ildə elan ediləcək daha güclü milli iqlim planları üçün impuls yaratmaq üçün liderlərin birgə səfərbərlik strategiyasının bir hissəsi idi.
Bağlı qapılar arxasında keçirilən və iki saat davam edən tədbirdə Çin, Avropa İttifaqı, Afrika İttifaqı, Cənub-Şərqi Asiya Millətləri Assosiasiyası və inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətləri iştirak edib. A.Quterreş bu sammiti milli liderlərin bir müddət ərzində müstəsna olaraq iqlimə yönəlmiş və güclü birləşdirici mesaj daşıyan ən müxtəlif görüşlərindən biri kimi xarakterizə edib. O deyib: “Bu gün eşitdiyimiz kimi, dünya irəliləyir. Tam sürətlə irəlidədir. Heç bir qrup və ya hökumət təmiz enerji inqilabını dayandıra bilməz”. O, bir çox liderin “güclü ümidverici mesaj” adlandırdığı şəkildə rəsmi olaraq Milli Səviyyədə Müəyyən Edilən Töhfələr (NDC) kimi tanınan iddialı yeni iqlim planlarını mümkün qədər tez çatdırmağı vəd etdiyini bildirib.
Tədbirdə videoformatda çıxış edən Çinin Sədri Si Cinpin rəsmi Pekinin yenilənmiş NDC-lərin bütün iqtisadi sektorları və bütün istixana qazlarını əhatə edəcəyini təsdiqləyib. O əlavə edib ki, bu, iqlim fəaliyyəti üçün son dərəcə vacib olan bir amildir. Çin lideri vurğulayıb ki, bu vədlər növbəti onillik üçün cəsarətli bir yol xəritəsi çəkmək üçün həyati bir fürsət təqdim edir və ən əsası, qazıntı yanacaqlarından bərpaolunan mənbələrə ədalətli keçidi sürətləndirməyə şərait yaradır. Si Cinpin ölkəsinin bərpaolunan enerji mənbələrindən istifadə, xüsusən təmiz nəqliyyat vasitələri – elektromobillərin istehsalı üzrə qazandığı nailiyyətlərdən də danışıb.
Bərpaolunan enerji mənbələrinin əsrin iqtisadi fürsəti olduğunu qeyd edən liderlər vurğulayıblar ki, bu, iqlim “cəhənnəmindən” yeganə çıxış yoludur. Sammitdə qeyd olunub ki, hazırda təmiz enerji sektoru inkişaf edir, bu sahədə iş yerləri yaradılır və aparılan elmi tədqiqatlar da bu sektora ciddi dəstək verir.
Sammitə yekun buran BMT-nin rəhbəri qeyd edib ki, bərpaolunan enerji mənbələrinin qiymətləri kəskin şəkildə aşağı düşüb və enerji suverenliyinə və təhlükəsizliyinə ən etibarlı yol olan uçucu və bahalı qazıntı yanacağından istifadəni azaltmaq istiqamətində mühüm addımları atılıb. Onun sözlərinə görə, cari planlar həyata keçirilərsə, 2015-ci il Paris Sazişindən bəri qlobal istiləşmə proqnozları bu əsrdə 4 dərəcə Selsidən 2.6 dərəcəyə qədər azala bilər. Lakin bu, hələ də temperatur artımını sənayedən əvvəlki səviyyəyə - 1,5 dərəcə Selsiyə qədər məhdudlaşdırmaqdan geri qalır.
Baş katib liderləri bu hədəfə uyğun olaraq, bütün istixana qazları və sektorlarını əhatə edən milli planlar təqdim etməyə və 2050-ci ilə qədər xalis sıfır emissiyaya nail olmaq üçün tam öhdəlik götürməyə çağırıb.
jpg_1765706081.jpg)
jpg_1765704801.jpg)
