Vəsiyyətinə əməl olunacaq
2024-cü ilin noyabrında Fransisk dəfn mərasimlərini dəyişdirərək, Roma pastoru və yepiskopu rolunu vurğulamaq üçün onları sadələşdirib və Papa vəfat etdikdə Vatikandan kənarda dəfn etməyə icazə verib.
İndi budur, Vatikandan kənarda dəfn edilməsini istəyən Papa Fransiskin Romadakı dörd əsas kilsədən biri olan Santa Maria Maggiore bazilikasında dəfn edilməsi üçün hazırlıqlara başlanılıb. Onun dəfn xərcləri vəsiyyətnaməsində göstərildiyi kimi, adı açıqlanmayan bir xeyriyyəçinin ianəsi hesabına qarşılanacaq. Onu da qeyd edək ki, ənənəvi olaraq bir papanın dəfn mərasimi diqqətlə planlaşdırılan ayinlərdən ibarət mürəkkəb, təntənəli bir prosedurdur.
Fransiskin sağlığında onun təmtəraqlı mərasimlər istəmədiyi, onun dəfninin adi xristian kimi olacağı məlum idi. Buna görə də o, öldüyü andan dəfninə qədər istifadə olunacaq ayinləri müasir teoloji və pastoral təcrübələrə uyğunlaşdırmağa çalışıb.
Lakin əsas elementlər katolik kilsəsinin qədim ənənələrinə hörmət olaraq qorunub saxlanılmışdır. Diqqətçəkən dəyişikliklərə əvvəllər sərv, qurğuşun və palıddan hazırlanmış üç yuvalı tabutdan imtina daxildir. Bunun əvəzinə papanın cəsədi birbaşa sinklə örtülmüş sadə taxta tabuta yerləşdiriləcək. Üstəlik, mərhum Fransiskin cəsədi tabutun xaricində cənazə katafalkında nümayiş etdirilməyəcək. Papanın cəsədi qapaq çıxarılaraq tabutda qalacağı müddətdə möminlər kardinalların təyin etdiyi çərşənbə günündən başlayaraq Müqəddəs Pyotr bazilikasında öz ehtiramlarını göstərə biləcəklər.
Kardinallar onun dəfn mərasimini keçirmək və varisini seçmək üçün toplanacaq konklavla bağlı hazırlıqları yekunlaşdırmaq üçün aprelin 23-də Vatikana gəliblər. Bu yerdə bildirək ki, müqəddəs Taxt-Tacın məlumatına görə, Papanın ölümündən sonra növbəti addımları müəyyən etmək üçün keçirilən ilk iclasda 60-a yaxın kardinal iştirak edib.
Konklavın yeni papanın seçilməsi üçün tarix hələ müəyyən edilməsə də, apostol konstitusiyasında onun təşkili üçün 15-20 gün müddət nəzərdə tutulub. "Sede vacante" və ya "vakant see" zamanı kamerlenqo kardinal Kevin Farrellə Vatikanı idarə etməkdə kömək etmək üçün üç kardinal təyin edilib. Onlar Vatikanın dövlət katibi kardinal Pyetro Parolin, Papa Fransiskin dəfn olunacağı Santa Maria Maggiore bazilikasının baş keşişi, polşalı kardinal Stanislav Rılko və Vatikanın İnkişaf və Miqrasiya İdarəsinin yüksəkvəzifəli əməkdaşı kardinal Fabbio Bacodur.
Dəfn mərasimi aprelin 26-na təyin edilib.
Konklavların tarixi: ağ tüstü neçə günə çıxacaq
Konklavların cəmi bir neçə gün, hətta saatlarla davam etdiyi hallar olub. Amma əks nümunələr də var ki, kardinallar illər boyu yeni pontifik seçə bilməyiblər.
Papa konklavı Fransiskin ölümündən 15-20 gün sonra başlayacaq. Mövcud qaydalara əsasən, 120 seçicidən ibarət olan Kardinallar Kollegiyasının qapalı iclası Sikstin kapellasında qapalı olacaq və dua ilə işə başlayacaq. İlk səsvermə günün ikinci yarısında baş tutacaq. Hər turdan sonra bülletenlər yandırılır. Bacadan qara tüstü nəticəsiz səsverməni göstərir, ağ tüstü isə bütün dünyaya yeni papanın seçildiyini elan edir.
Konklavlar bir gün də davam edə bilər, bir neçə il də. Bəzi tarixi nümunələr: ən uzun konklav 1268-1271-ci illərdə İtaliyanın Viterbo şəhərində olub - 2 il 9 ay. 1314-1316-cı illərdə Lionda ( Fransa) keçirilmiş konklav isə 2 il 3 ay davam edib. Elə 1415-1417-ci illərdə Konstansada keçirilən konklav da az çəkməyib - 2 il.
Ən qısa konklav isə 1503-cü ildə cəmi bir neçə saat ərzində işini yekunlaşdırıb.
Rizvan CƏFƏROV,
"Azərbaycan"
