Bu, 3 milyon əhalisi olan kiçik dövlət üçün ciddi siqnaldır
Postmüharibə dövründə yaranan mövcud sosial-iqtisadi durum, Azərbaycanla sülh müqaviləsinin imzalanmasının müxtəlif bəhanələrlə uzadılması Ermənistanda yaşayış səviyyəsinin daha böyük sürətlə pisləşməkdə olduğunu göstərir. Siyasi ekspert Samvel Karepetyan deyib ki, Ermənistan əhalisi yaşamır, sürünür. Aclıq və səfalət içindədir. Bir qrup isə o qədər varlanıb ki, artıq bir-biriləri ilə didişirlər.
İqtisadiyyatın ifrat mərkəzləşdirilməsi, bütün resursların hakimiyyətdəki ailə ilə oliqarxların əlində cəmləşməsi, vergilərin qarətə çevrilməsi nəticəsində Ermənistanda ağır bir situasiya formalaşıb. Bundan xilas olmaq üçün isə sadə vətəndaşlar xaricə qaçmağa üstünlük verirlər. Aparılan sorğulardan məlum olub ki, əhalinin 87 faizi yaşayış səviyyəsindən narazıdır. Respondentlərin 28 faizi ölkəni tərk etmək istədiyini bildirib.
BMT-nin Ərzaq Proqramının regional nümayəndəsi Nana Skau açıqlama verərək bildirib ki, Ermənistanda əhalinin 23 faizi - təxminən 600 min nəfər - ərzaq təhlükəsizliyi problemi ilə üzləşib. Üç milyonluq əhalisi olan Ermənistan üçün bu göstərici sadəcə sosial yox, həm də siyasi, iqtisadi və milli təhlükəsizlik məsələsi kimi nəzərdən keçirilməlidir.
Paşinyan hakimiyyəti və erməni siyasi dairələri bu reallığı ya görməzdən gəlir, ya da qəsdən susurlar. Ermənistan cəmiyyətində bu problem nə ictimai diskussiyalarda yer alır, nə də Paşinyan hakimiyyətinin gündəmində diqqətə layiq hesab olunur. Halbuki bu 600 min nəfərlik göstərici hər bir dövlət üçün ciddi siqnaldır.
Paşinyan hökumətinin son illərdə reklam etdiyi "statistik iqtisadi artım", əslində, real gəlir artımı deyil. Ermənistanın iqtisadi artımı sosial təbəqələr arasında son dərəcə bərabərsiz şəkildə bölünür. Rəqəmlərdən görünür ki, iqtisadi artımın bəhrələri yalnız Paşinyan komandasına yaxın olan oliqarx qruplar və iri ticarət çevrələri arasında dolaşır, sadə erməni sakin isə gündəlik çörək problemi ilə üz-üzədir.
Bu vəziyyət Ermənistanın sosial strukturu üçün təhlükəli olduğu qədər, milli təhlükəsizliyi üçün də ciddi təhdid yaradır. Ərzaq təhlükəsizliyi olmayan bir ölkədə nə daxili sabitlik, nə sosial dayanıqlılıqdan danışmaq mümkündür.
Belə bir durumda Ermənistan artıq xarici investorlar üçün əhəmiyyətini itirib. Beynəlxalq reytinq agentlikləri ölkənin xarici və daxili valyutada uzunmüddətli reytinqini aşağı salıb. Ermənistanın qiymətli kağızlarla bağlı reytinqi də bu qayda ilə endirilib. Bu, son vaxtlar ölkədə iqtisadi reytinqin endirilməsi ilə bağlı artıq üçüncü hadisədir. Ermənistanda iqtisadi inkişafın tempinin azalması və tənəzzüllə bağlı Avropa Bankının proqnozlarını da buraya əlavə etsək, aydın olar ki, bu ölkə xarici investorlar üçün tam maraqsızdır.
Proqnozlara görə, bu ilin qalan dövrü üçün xaricdən Ermənistana gələn pul transferləri yarıbayarı azalacaq, ixrac isə 10-15 faiz ixtisar olunacaq. Hazırda Ermənistanın xarici valyuta ehtiyatları son 7 ilin ən aşağı səviyyəsindədir. Ermənistan hökumətinin hansısa xarici dövlət və ya beynəlxalq maliyyə qurumu tərəfindən irihəcmli yardım alacağına heç bir ümidi də yoxdur.
Bütün bunlar Ermənistanda vəziyyətin nə dərəcədə ağır olduğunu aydın şəkildə nümayiş etdirir və bir daha təsdiq edir ki, bu ölkəni qarşıdakı dövr ərzində daha böyük çətinliklər gözləyir.
Elçin CƏFƏROV,
"Azərbaycan"