COVID-in ən böyük fəsadı
Milyonlarla insanın yoluxmasına və ölümünə səbəb olan koronavirus orqanizmdə bir çox fəsadlara səbəb olub.
İllər ötdükcə, pandemiyadan uzaqlaşdıqca bu mənzərə daha aydın nəzərə çarpır. Mütəxəssislər COVID-19-un ən geniş yayılmış fəsadının ürək-damar xəstəlikləri olduğunu müəyyən ediblər. Son illərdə ölümə səbəb olan xəstəliklər sırasında ilk yerdə gələn ürək problemləri pandemiyadan sonra xüsusilə artıb. İnsanlar həkimlərə, əsasən, ritm pozuntusu və ürək döyüntüsü şikayətləri ilə müraciət edirlər.
Mütəxəssislər deyirlər ki, ürək problemləri vaxtında aşkarlananda əksər hallarda aradan qaldırılır. Ürək ritmi dəqiqədə 60-100 döyüntü sürətinə malikdir. Bu nizam pozulduqda insanlar narahatlıq hiss edirlər. Bu vəziyyət, adətən, zərərsiz olsa da, bəzən ciddi sağlamlıq problemlərinə də səbəb ola bilir. Çox yorulanda, qaçanda, həyəcanlananda və ya qorxu hiss etdikdə ürək döyüntüləri sürətlənir. Bu, fizioloji, yəni gözlənilən bədən reaksiyasıdır.
Ritm pozuntuları ilə bağlı asanlıqla diaqnoz qoyula bilmir. Diaqnoz üçün əvvəlcə EKQ çəkilir və yaxud pasiyentin üzərinə 24 saat və ya daha uzun müddətə "ritm holter" yerləşdirilir. Əgər bununla da dəqiq diaqnoz qoymaq mümkün olmursa, pasiyentin ürək ritmini aylarla izləmək üçün dərialtına kiçik ölçülü izləmə cihazı yerləşdirilir.
Qan laxtalanması da ciddi ürək-damar xəstəliklərinə səbəb ola və həyat üçün təhlükə yarada bilər. Bu zaman xəstələr sinə ağrısı, huşunu itirməyə səbəb ola biləcək başgicəllənmə, artan ürək döyüntüləri və nəfəs darlığı ilə qarşılaşırlar. Ritm pozuntuları qan dövranı prosesini zəiflədir. Otuz saniyədən çox davam edən sürətli döyüntülər qəfil ürək dayanmasına da səbəb ola bilər. Bu zaman güclü qan durulaşdırıcı vasitələrdən istifadə edilir, müalicə üsulları tətbiq edilir.
İnsan ürəyində ritm pozuntusu simptomları gördükdə sakit olmalı və dərindən nəfəs almalıdır. Aritmiya zamanı qan təzyiqi azala bilər, ona görə də oturmaq və ya uzanmaq tövsiyə olunur. Təhlükəli vəziyyətlərdən qaçmaq məsləhətdir. Məsələn, bəzi insanlarda susuzluq və ya stres ən böyük səbəblərdir və bunlardan uzaq olmaq ritm pozuntusunun qarşısını almaq üçün kifayət ola bilər. Daha tez-tez və ehtiyat tədbirlərinin qeyri-kafi olduğu hallarda mütləq mütəxəssisə müraciət etməli və müntəzəm dərman istifadəsinə başlanılmalıdır. Həkim tərəfindən təyin edilən müalicənin məqsədi simptomları azaltmaqdır.
Mütəxəssislər ürək-damar xəstəliklərinin qarşısını almaq üçün aktiv həyat tərzi sürməyi, stresdən uzaq durmağı, qida rasionuna və yuxu rejiminə diqqət yetirməyi tövsiyə edirlər. Fiziki aktivlik 30 yaşından sonra azalmağa başlayan əzələ kütləsini qoruyur, elastiklik və hərəkət qabiliyyətini artırır, sümükləri gücləndirir, osteoparoza qarşı qoruyur. Eyni zamanda insulin dirəncini və xolesterin səviyyəsini azaldır, beyində xoşbəxtlik hormonlarını artırır, təzyiqin stabil qalmasına kömək edir, qocalmanı ləngidir. Bu qədər faydanı heç bir pəhriz və heç bir dərmandan almaq mümkün deyil. Aktiv hərəkətlərdən ən zərərsizi və praktik olanı isə piyada gəzmək və suda üzməkdir. Gündəlik 10 min addım ürək-damar xəstəlikləri, şəkər və arterial hipertenziya riskini azaldır. Unutmamaq lazımdır ki, erkən atılan addımlar daha ciddi problemlərin qarşısını almağa kömək edir.
Ülkər XASPOLADOVA,
"Azərbaycan"
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Ukrayna 1000 kilometrdən çox uçuş məsafəsi olan hücum pilotsuz təyyarələrinin istehsalına başlayıb...
30 Iyun
İsmayıllıda torpaq sürüşməsi səbəbindən Qoydan kəndinin sakinləri köçürülür
30 Iyun
Zelenski: Ukraynanın əlavə hava hücumundan müdafiə vasitələrinə ehtiyacı var
30 Iyun
Hərbi institutda hərbi vətənpərvərlik mövzusunda tədbir keçirilib
30 Iyun
Sabah Bakıda hava əsasən yağmursuz keçəcək
30 Iyun
Avstriyada Millətlər Festivalında Azərbaycan mədəniyyəti təbliğ olunub
30 Iyun
Azərbaycanın energetika naziri İtaliyaya səfər edib
30 Iyun
Xarici işlər nazirinin müavini Xorvatiyada işgüzar səfərdə olub
30 Iyun
Rusiyanın Xəzər flotiliyasının hərbi gəmiləri Bakı limanını tərk edib
30 Iyun
Fransada növbədənkənar parlament seçkiləri üzrə səsvermə başlayıb
30 Iyun
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
Prezident İlham Əliyev BMT-nin Baş katibinin müavini və Ətraf Mühit Proqramının icraçı direktorunu q...27 Iyun 2024
Prezident İlham Əliyevə İtaliyanın “Leonardo” şirkətinin istehsalı olan hərbi nəqliyyat təyyarəsi tə...26 Iyun 2024
Azərbaycan beynəlxalq əməkdaşlıq platformasına çevrilir25 Iyun 2024
İlham Əliyevin əməkdaşlıq modeli qlobal platformaya çevrilir21 Iyun 2024
Qurtuluş missiyası15 Iyun 2024
ÇOX OXUNANLAR
Prezident növbədənkənar parlament seçkilərini təyin etdi29 Iyun 2024
Sülh uğrunda müharibə26 Iyun 2024
Davamlı inkişaf, səmərəli islahat, real nəticə25 Iyun 2024
Böyük tarixdən başlanan Zəfər yolu23 Iyun 2024
“Euronews” televiziyasında Prezident İlham Əliyevin müsahibəsi yayımlanıb22 Iyun 2024
Adın nədir - Daşdəmir...21 Iyun 2024
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!