Ərazi bütövlüyümüzün tam bərpası şəraitində keçiriləcək parlament seçkiləri ölkəmizin demokratik inkişafının növbəti təsdiqi olacaq

Ərazi bütövlüyünü, suverenliyini tam təmin edən Azərbaycanda 2024-cü il yeni çağırışlarla, vacib ictimai-siyasi proseslərlə zəngin dövr kimi diqqət çəkir.  2024-cü ildə müstəqillik tariximizdə ilk dəfə olaraq bütün ölkə ərazisində növbədənkənar prezident seçkilərinin keçirilməsi, işğaldan qurtulan ərazilərimizdə seçicilərin səsvermədə iştirak etmələri xalqımız üçün tarixi və milli əhəmiyyətə malik hadisə oldu. Qarşıdan isə daha bir mühüm siyasi hadisə - Milli Məclisə seçkilər gəlir. 
Xəbər verildiyi kimi, Prezident İlham Əliyevin iyunun 28-də imzaladığı sərəncamla 6-cı çağırış Milli Məclis buraxılıb. Sentyabrın 1-nə isə parlamentə növbədənkənar seçkilər təyin edilib. 

Seçkilərin önə çəkilməsini şərtləndirən mühüm səbəblər 

Azərbaycan Konstitusiyasının 84-cü maddəsinə görə, Milli Məclisin hər çağırışının səlahiyyət müddəti beş ildir. Eyni zamanda Konstitusiyanın 981-ci maddəsinin II hissəsinə əsasən, növbədənkənar seçkilərdə seçilən Milli Məclisin çağırışının səlahiyyət müddəti 5 ildən az ola bilər. Bu halda növbəti seçkilər Milli Məclisin çağırışının səlahiyyət müddətinin beşinci ilinin noyabr ayında keçirilməlidir.
Lakin bir sıra mühüm məqamlar 7-ci parlament seçkilərinin keçirilməsi müddətinin önə - sentyabr ayına çəkilməsini şərtləndirib. Məlumdur ki, noyabr ayında Azərbaycan bir neçə beynəlxalq tədbirə evsahibliyi edəcək. Kioto Protokolunun Tərəflər Görüşünün 19-cu və Paris Sazişinin Tərəflər Görüşünün 6-cı sessiyaları, eyni zamanda COP29 ölkəmizdə keçiriləcək. 200-dən çox ölkənin qərarı ilə COP29 kimi mötəbər tədbirin Azərbaycanda keçirilməsi ölkəmizə olan etimadın göstəricisidir. Respublikamız COP-a evsahibliyi etməklə üzərinə böyük məsuliyyət götürüb.
Bu baxımdan, iştirakçılarının sayına görə dünyanın ən böyük tədbirlərindən hesab olunan COP29-la zamanı üst-üstə düşən parlament seçkilərinin keçirilməsinin müddətinin əvvələ çəkilməsi tam məqsədəuyğundur. Azərbaycan üçün həm beynəlxalq tədbirlərin, həm də parlament seçkilərinin yüksək səviyyədə keçirilməsi vacibdir. Qlobal əhəmiyyətli qərarların qəbul olunacağı COP29-un işində parlamentin də tam formalaşmış şəkildə iştirakı, yəni qanunvericiliklə bağlı fəaliyyətin fasiləsiz həyata keçirilməsi əsasdır. 

Parlament diplomatiyasının verdiyi imkanlardan səmərəli istifadə edilməlidir 

Xatırladaq ki, iyunun 20-də Yeni Azərbaycan Partiyasının İdarə Heyətinin iclasında Milli Məclisdə təmsil olunan deputatlara 6-cı çağırış Milli Məclisin buraxılması və növbədənkənar seçkilərin təyin edilməsi barədə Azərbaycan Prezidentinə müraciət olunması üçün təşəbbüs göstərmələrinin tövsiyə edilməsi barədə qərar qəbul olunmuşdur.
İyunun 21-də isə Milli Məclisin iclasında parlament seçkilərinin vaxtının irəli çəkilməsinin zəruriliyi vurğulanıb. COP29-un və digər tədbirlərin keçirildiyi dövrdə ölkə parlamentinin tam fəaliyyətdə olmasının, ərazi bütövlüyümüzün bərpasından sonra Milli Məclisin yeni tərkibdə təmsil edilməsinin məqsədəuyğun olmasının vacibliyi diqqətə yetirilib. Bildirilib ki, Milli Məclisin yeni çağırışının tam formalaşdırılması ölkəmiz üçün böyük əhəmiyyətli bu tədbirlər zamanı parlament diplomatiyasının verdiyi imkanlardan səmərəli istifadə edilməsinə, habelə normal fəaliyyətinin fasiləsiz həyata keçirilməsinə şərait yaradacaqdır. 
Digər tərəfdən, beynəlxalq tədbirlərə hazırlıq işlərinin görülməsi və həmin tədbirlərin keçirilməsi qaçılmazdır. Bu baxımdan, parlament seçkilərinin demokratik prinsiplərə uyğun şəkildə təşkil olunması, habelə vətəndaşların seçkiqabağı kütləvi tədbirlərdə və seçkilərdə maneəsiz iştirakının, səsvermədə öz iradəsini azad və sərbəst ifadə etməsinin təmin olunması da əsas vəzifələrdən biridir.
Bütün bunları nəzərə alan deputatlar parlamentin sözügedən tarixdə keçirilən plenar iclasında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərin təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə müraciət edilməsi barədə qərar qəbul etmişlər. 
Konstitusiya Məhkəməsi Plenumunun iyunun 27-də keçirilən iclasında isə Azərbaycan Prezidentinin Milli Məclisin 2024-cü il 21 iyun tarixli "Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərin təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinə müraciət edilməsi barədə" qərarı əsasında Milli Məclisin buraxılmasının və növbədənkənar seçkilər təyin edilməsinin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına uyğunluğuna dair sorğusuna baxılıb. Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun Qərarına əsasən, Milli Məclisin Qərarı və bu Qərar əsasında Milli Məclisin Azərbaycan Prezidenti tərəfindən buraxılması və növbədənkənar seçkilərin təyin edilməsi Azərbaycan Konstitusiyasının 981-ci maddəsinə uyğundur.
Beləliklə, qarşıdan növbəti parlament seçkiləri gəlir. Ərazi bütövlüyümüzün tam bərpası şəraitində keçiriləcək parlament seçkiləri ölkəmizin demokratik inkişafının növbəti təsdiqi olacaq. 
  
Yasəmən MUSAYEVA, 
"Azərbaycan"