“Sərhədsiz reportyorlar” (RSF) təşkilatının məlumatına görə, Qəzza zolağı, Meksika, Ukrayna, Sudan və Suriya jurnalistlər üçün xüsusilə təhlükəli ölkə və bölgələrdir. Rusiya ən çox sayda xarici jurnalistin həbs olunduğu ölkəyə çevrilib.
Son on iki ay ərzində dünyada 67 jurnalist peşə vəzifələrini yerinə yetirərkən öldürülüb. “Sərhədsiz reportyorlar” (RSF) insan haqları təşkilatının illik mətbuat azadlığı hesabatında bildirib ki, media əməkdaşlarının böyük əksəriyyəti müharibələrin və ya cinayətkar şəbəkələrin qurbanı olub.
Bu o deməkdir ki, insan haqları fəalları qeyd ediblər ki, 1 dekabr 2024-cü ildən 1 dekabr 2025-ci ilə qədər təxminən eyni sayda jurnalist öldürülüb. 67 jurnalistdən 53-ü müharibələr zamanı həlak olub və ya cinayətkar şəbəkələr tərəfindən qətlə yetirilib.
Qəzza zolağı 29 jurnalistin öldürüldüyü ən təhlükəli bölgə olaraq qalır. Ardınca doqquz jurnalistin qətlə yetirildiyi Meksika gəlir. Rusiyanın tammiqyaslı işğalına qarşı özünü müdafiə etməyə davam edən Ukraynada, eləcə də Sudan və Suriyada jurnalistlər xüsusilə risk altındadır.
Yüzlərlə reportyor həbsdədir və ya itkin düşüb
Təşkilatın hesabatına görə, hazırda 62 ölkədə 503 jurnalist həbsdədir ki, bu da ötən illə müqayisədə bir qədər azdır. Dünya üzrə daha 135 media işçisi itkin düşüb, bəziləri otuz ildən çoxdur tapılmır. Bu cür hallar 100-dən çox ölkədə qeydə alınıb, lakin əksəriyyəti Yaxın Şərqdə və Latın Amerikasındadır.
RSF-in məlumatına görə, Suriyada xüsusilə çox sayda jurnalistin itkin düşməsi qeydə alınıb. Devrilmiş diktator Bəşər Əsədin hakimiyyəti dövründə yoxa çıxan bir çox media işçisi bu günə qədər itkin düşmüş olaraq qalır.
RSF jurnalistlərin qorunmasına çağırıb
“Öldürülən jurnalistlərin sayının çox olması dəhşətlidir”, - RSF-nın Almaniya bölməsinin icraçı direktoru Anya Osterhaus bildirib: “Bu, ordular, hərbiləşdirilmiş qruplar və cinayətkar şəbəkələr tərəfindən törədilən sistematik zorakılığın nəticəsidir.” O əlavə edib ki, öldürülən və ya həbs edilən hər bir jurnalist, hətta Almaniyada belə, xəbərdarlıq rolunu oynayır: “Jurnalistlərə hücum edənlər hamımızı sərbəst şəkildə məlumat əldə etmək hüququmuzdan məhrum edirlər”.
İnsan hüquqları fəalı dünyanın hər yerindəki hökumətləri jurnalistləri qorumaq üçün tədbirlər görməyə çağırıb: “Hadisələr barədə tənqidi məlumat verənlər azadlıqları və ya hətta həyatları üçün qorxmalı olduqda, demokratiya bütün dünyada təhlükə altındadır”.
Rizvan CƏFƏROV,
“Azərbaycan”