Türk tarixinin ən qədim səhifələri açılır
Bu günlərdə filologiya elmləri doktoru, BDU-nun professoru Qara Namazov ümumtürk dünyasının və onun ayrılmaz bir parçası olan Azərbaycanın indiyədək heç kəsə məlum olmayan ən qədim tarixini öyrənmək baxımından çox böyük əhəmiyyətə malik "Ceyms Çorçvodun tarixi kəşfləri" kitabı ilə oxucuların görüşünə gəlib. Türk və Azərbaycan tarixşünaslığına əvəzsiz bir töhfə olan bu əsər 1990-cı ildə türk Cümhuriyyətinin banisi Mustafa Kamal Atatürkün şəxsi arxivi açılarkən oradan məşhur ingilis alimi Ceyms Çorçvodun ortaya çıxmış 4 kitabındakı dünya sivilizasiyasının ilkin dövrlərinə dair zəngin tarixi faktlara istinadən aparılmış araşdırmaların bəhrəsidir. Bu əsər 30 min il böyük okeanda yaşamış, 12 min il bundan əvvəl isə dəhşətli bir zəlzələ nəticəsində 60 milyon insanla birlikdə okeana qərq olmuş, indiki Amerika qitəsinin özəyində qərar tutan 9500 kilometr uzunluğunda, sahəsi Avstraliya qitəsindən bir neçə dəfə böyük bir qitənin - uyğur türklərinin ulu vətəni Mu ölkəsinin - Günəş imperiyasının tarixinin dərin qatlarına enib öyrənilməsi baxımından Azərbaycan tarixşünaslığında atılmış ilk uğurlu addımdır. Kitabda qeyd olunduğu kimi, on min illərcə bundan öncə Qafqazda dəhşətli buzlaşma getdiyindən qədim türklərin ulu babaları Orta Asiyaya, oradan tədricən Sibirə, Alyaskaya süvar etmiş, nəhayət, soyuq iqlimin təsirindən can qurtarmaq üçün Amerikanın orta və cənub rayonlarında məskunlaşmaq məcburiyyətində qalmışlar.
Müəllifin qeyd etdiyi kimi, C.Çorçvod 1886-cı ildən 1936-cı ilədək tam yarım əsr planetimizin bütün qitələrini qarış-qarış gəzmiş, ayrı-ayrı ölkələrin məşhur arxeoloqları, geoloqları, hidroloqları, antropoloqları, etnoloqları, tarixşünasları ilə görüşüb söhbətləşmişdir. Hindistanın, Birmanın, Yunanıstanın, Tibetin, Amerikanın və Avropanın monastrlarında fəaliyyət göstərən din xadimləri ilə sıx əlaqə yaradaraq zəngin lotoqrafik, hiyeqrafik, xüsusən də rəmzi və həndəsi yazılar toplamış, kilsələrdə gizli saxlanılan tabletlərdəki (gil lövhələrdəki) həmin rəmzi yazıların şifrələrini açmaqla həyatın yaranmasının daha dərin qatlarına üz tutmuşdur. Ayrı-ayrı ölkələrdə rast gəldiyi xarabalıqları, qədim tikililəri, piramidaları, Amerikada böyük mədəniyyət yaratmış türklərə məxsus Maya səltənətinin, əslən uyğur türkləri olan qızıldərililərdən qalmış möhtəşəm sarayların qalıqlarının şəkillərini çəkmiş, qədim dünya sivilizasiyasının bir neçə dönəmini izləməyə müvəffəq olmuşdur. Hətta qədim maddi mədəniyyət abidələrimiz olan Naxçıvandakı Gəmiqayanın, Qobustandakı qayaüstü təsvirlərin də yaşam tarixinin bəzi arxeoloqlarımızın təxmin etdiyi kimi, 5 min il bundan əvvələ deyil, daha qədimlərə, yəni 20 min il bundan öncəyə gedib çıxdığı, həmin dövrlərdə belə bu ərazilərdə bizimlə eyni soykökünə mənsub uyğur türklərinin yaşadıqları dəqiq faktlarla təsdiqlənir. Kitabda qeyd edildiyi kimi, bu gün Amerika qitəsində yaşayan qızıldərililərlə, yəni qədim türklər olan hindularla Asiyada yaşayan türk xalqlarının Novruz bayramı mərasimlərində və digər adət və ənənələrində də bir eynilik mövcuddur. Onlar da Azərbaycanda olduğu kimi, martın 21-ni - Novruz bayramını "Otlar bitən ay", aprel ayını "Düyələr doğan ay", yazın birinci ayını "Oğlaq ayı" adlandırırlar.
Türk dünyasının ilk doğuluş tarixinə parlaq güzgü tutan, zəngin faktlarla dolu bu qiymətli əsərin oxucular tərəfindən böyük maraqla qarşılanacağına əminik.
Zeynal VƏFA,
"Azərbaycan"
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
A.İ.İsmayılovun 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında...
25 Aprel
Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında
25 Aprel
"Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə" Azərbaycan Respub...
25 Aprel
"Azərbaycan Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi və Azərbaycan Respublikası P...
25 Aprel
"RESPUBLİKA DİAQNOSTİKA MƏRKƏZİ" ASC-nin səhmdarlarının nəzərinə
25 Aprel
"Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi" QSC-nin tabeliyində olan struktur idarələrə tələb olunan tikinti...
25 Aprel
Husilər tərəfindən iki ticarət gəmisi və bir Amerika esminesi hücuma məruz qalıb
25 Aprel
Bakıda Rusiya Kinosu Günlərinin təntənəli açılış mərasimi olub
24 Aprel
Türkiyə XİN 1915-ci il hadisələri ilə bağlı bəyanat yayıb
24 Aprel
COP29 Sədrliyi ölkə pavilyonlarının təşkili üzrə müraciətlərin qəbuluna başlayıb ...
24 Aprel
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
ÇOX OXUNANLAR
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!