Saqqızın kəşfi
Nəfəsi təravətləndirən, ağzı dadlandıran, uşaqların isə sevimli lələgiləsindən biri olan saqqız uzun illərin kəşfidir. Qədim vaxtlarda ibtidai insanlar ağızda yarana biləcək infeksiyalara qarşı qatran çeynəyərdilər. Ən qədim saqqız isə İsveçin Orust adasından arxeoloji qazıntılar zamanı aşkarlanıb. Məlum olub ki, bu, 9 min il əvvəl Daş dövründə yaşayan bir yeniyetmə tərəfindən icad edilib. Tündrəngli saqqız bal ilə şirinləşdirilmiş qatrandan hazırlanıb.
Qədim yunanlar saqqız ağacının (Pistacia lentiscus) qatranını çeynədikləri halda, Mayyalılar və Asteklər "Manilkara zapota" və ya "Sapodilla" kimi tanınan ağacdan əldə etdikləri qatranı bişirib qurudaraq saqqız hazırlayırdılar. Günümüzdə istifadə edilən saqqızların tarixi isə XIX əsrdən başlayır. Həmin vaxtlarda Şimali Amerikada yerli əhali küknar ağacının qatranını çeynəyirdilər.
Amerikalı Con Körtis kommersiya məqsədilə hazırlanan saqqızın yaradıcısıdır. Bu 1840-cı illərin sonlarında başa verib. O, küknar ağacının qatranını qaynatdıqdan sonra bir-birinə yapışmaması üçün üzərilərinə qarğıdalı nişastası səpib. Daha sonra uzun zolaqlı formada kəsərək qablaşdırıb. 1850-ci illərin əvvəllərində isə Con Körtis Portlandda dünyanın ilk saqqız fabrikinin əsasını qoyub.
Məlum olur ki, küknar ağacının qatranı saqqız istehsalı üçün əlverişli deyil. Belə ki, o, xoş dada malik olmamaqla yanaşı, çeynənildiyi zaman da ovulurdu. Odur ki, sonradan saqqızların hazırlanmasında parafindən istifadə edilib.
Saqqız istehsalında əsas mərhələ ixtiraçı Tomas Adamsın hazırladığı məhsuldan başlayır. O, saqqızı saqqız ağacından (Chicle) hazırlamaq qərarına gəlir. Adams 1880-ci illərin sonlarında saqqız istehsal edən bir şirkət yaradır. Meksika və Mərkəzi Amerikadan ABŞ-a gətirilən saqqız ağacı 1900-cı illərin ortalarına, yəni istehsalçılar sintetik maddələrdən istifadə edənə qədər məhsulun əsas tərkib hissəsi olur.
İlk saqqızlar ağac qatranlarından və təbii mumlardan hazırlanırdısa, hazırda hər iki inqrediyent sintetik məhsullardan əldə edilir. Xüsusi dad və qoxu üçün rəng və dadvericilərdən istifadə olunur. Günümüzdə təbii saqqız tapmaq isə olduqca çətindir.
Digər Xəbərlər
QƏZETİN ÇAP VERSİYASI
XƏBƏR LENTİ Bütün xəbərlər
Vaşinqtonda “erməni soyqırımı” yalanlarına qarşı dinc aksiya keçirilib
25 Aprel
Türkiyə kosmik düşərgəsində Vətən müharibəsinin şəhid uşaqları üçün kvota ayıracaq ...
25 Aprel
Ağ ev: Rusiya nüvə başlığı daşıya bilən peyk hazırlayır
25 Aprel
Azərbaycanlı rejissorun ekran əsəri Kann Film Festivalının qısametrajlı filmlər müsabiqəsinə seçilib...
25 Aprel
Türk dövlətlərinin peykləri bütün TDT ölkələrinin xeyrinə istifadə edilə bilər
25 Aprel
Avropa Komissiyası Ukraynaya 1,5 milyard avroluq daha bir tranş ayırıb
25 Aprel
Gözəlliyi rənglərə köçürən rəssam
25 Aprel
Şuşa xanəndəlik məktəbinin nümayəndələrindən biri - Seyid Şuşinski
25 Aprel
Mədəniyyət beşiyi
25 Aprel
COP29 Azərbaycan üçün böyük fürsətdir
25 Aprel
DİQQƏT ÇƏKƏNLƏR
ÇOX OXUNANLAR
OXUCU MƏKTUBLARI
NƏŞRLƏRİMİZ
BAŞ REDAKTORDAN
Hamımızın Azərbaycan adlı bir Vətəni var! Qoynunda dünyaya göz açdığımız, minbir nemətindən dadıb isti qucağında boya-başa çatdığımız bu əvəzolunmaz diyar azərbaycanlı adını qürur və iftixarla daşıyan hər kəs üçün müqəddəs və ülvidir.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu Vətən müharibəsində zəfər çalaraq erməni işğalçılarını kapitulyasiyaya məcbur etdi, düşməni qovaraq ərazi bütövlüyünə nail oldu.
Bununla da Azərbaycan yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu.
Bu dövrdə dünyada mürəkkəb və ziddiyyətli proseslər davam etməkdədir!
Hələ də dünyada ədalətsizliklər mövcuddur!
Hələ də dünyada ikili standartlar var!
Hələ də dünyada güclülər zəiflərin haqqını tapdalamaq istəyir!
Odur ki, biz daima güclü olmalıyıq.
Güclü olmağın əsas şərti isə bizim birliyimizdir!
Dünyanın harasında yaşamağımızdan, hansı sahədə çalışmağımızdan asılı olmayaraq, əlbir və əlaqəli fəaliyyət göstərməyi bacarmalıyıq.
Azərbaycan naminə, onun dünyada yeri, yüksək nüfuzu uğrunda daim birlikdə mübarizə aparmalıyıq.
Yalnız bu halda anamız Azərbaycanı qoruya, yüksəldə və hamımız üçün qürur mənbəyinə çevirə bilərik.
Ulu yurdumuzun adını daşıyan "Azərbaycan" qəzeti də bu amala xidmət edir.
Əziz azərbaycanlılar! Sizi Azərbaycan naminə, övladlarımızın firavan və xoşbəxt gələcəyi uğrunda əlbir və əlaqəli fəaliyyətə çağırıram!