Paşinyanla “Sarkisyan-Koçaryan” koalisiyası arasında siyasi mübarizənin növbəti mərhələsi başlayır

Ermənistanda baş verən son proseslər ölkədə yeni qarşıdurma mərhələsinin başlandığını göstərir. Belə görünür ki, prezident Armen Sarkisyanın istefa verməsi ilə Nikol Paşinyan “Sarkisyan-Koçaryan” koalisiyasını tam şəkildə çökdürməkdə davam edir.

Hadisələrin inkişafı qarşıda mövcud hakimiyyətlə keçmiş hərbi xunta arasında sərt mübarizənin daha yüksək həddə çatacağını  göstərir.

Xatırladaq ki, 2015-ci ildə baş tutmuş referendumla həyata keçirilmiş konstitusiya dəyişikliyinə əsasən, bütün əsas səlahiyyətlər baş nazirə verilmişdi.

Armen Sarkisyanın istefası, ilk növbədə, keçmiş hərbi xunta ilə Paşinyan hökuməti arasında siyasi mübarizənin növbəti mərhələsidir ki, burada da Paşinyanın qalib gəldiyi ortadadır.

Qeyd edək ki, Armen Sarkisyan özünün qərbyönümlü imici ilə keçmiş prezident Serj Sarkisyan tərəfindən ictimaiyyətdə siyasi islahat illüziyasının yaradılması üçün ortaya atılan fiqur olub. Sabiq prezident konstitusiyaya dəyişiklik edərək bütün səlahiyyətləri baş nazirin əlində cəmləşdirib, həmin kürsüdən ölkəni idarə etməyi düşünürdü, Armen Sarkisyan isə nominal prezident kimi ölkənin Qərbə inteqrasiya yolunda olduğunu imitasiya etməli idi. Lakin 2018-ci ildə baş vermiş inqilabla hakimiyyətə gələn Nikol Paşinyan bu planların gerçəkləşməsinə imkan vermədi və baş nazir postunu əldə etdirməklə faktiki bütün hakimiyyəti ələ keçirdi. Konstitusiya ilə bütün əsas səlahiyyətlərin, hətta müharibə və sülh elan etmək səlahiyyətlərinin  baş nazirdə olması “Sarkisyan-Koçaryan” koalisiyasının bir həmlədə hakimiyyətdən tam kənarda qoyulması ilə nəticələndi.

1996-cı il noyabrın 8-dən 1997-ci il fevralın 28-dək Ermənistanın baş naziri olmuş Armen Sarkisyanın Britaniya vətəndaşı olması da maraqlı məqamlardan biridir. 2002-ci ildə Britaniyanın Uels bölgəsində 4/451/865 saylı qeydiyyat sənədi ilə rəsmi qeydiyyata alınmış “Eurasia House International” fondunun təsisçisi və baş direktoru olan Armen Sarkisyan Britaniya DİN-dəki sənədlərə görə 2014-cü ilədək Britaniya vətəndaşı olub. Halbuki Ermənistanın mövcud qanunvericiliyinə görə, dövlət başçısı postuna iddialı və ya namizəd şəxs son 6 ildə yalnız Ermənistan ərazisində yaşamalıdır. Lakin nədənsə Ermənistanda bu məqama həmin vaxt diqqət yetirilməyib. Halbuki 2011-2014-cü illərdə Armen Sarkisyanın bütün sənədlərində yaşayış yeri kimi Britaniya, “vətəndaşlıq” qrafasında isə “Britaniya vətəndaşı” göstərilib. Bu səbəbdən də Ermənistan və Britaniya vətəndaşı olan Armen Sarkisyan elə Ermənistan qanunlarına görə ölkə prezidenti seçilə bilməzdi. Amma sabiq prezident Serj Sarkisyanın maraqlarına cavab verdiyi üçün bu fakt ümumiyyətlə nəzərə alınmayıb.

Armen Sarkisyan nə qədər özünü heç bir siyasi qütbə bağlı olmayan biri kimi göstərməyə çalışsa da, faktik olaraq “Koçaryan-Sarkisyan” koalisiyasının fəal üzvü olub və prezidentlik müddətində əsas məqsədi Paşinyan rejiminin hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması idi. Bunun aydın nümunəsi 44 günlük müharibədən sonra ölkədə yaranmış siyasi böhranın həlli məqsədilə Armen Sarkisyanın bir-birinə qarşı duran siyasi qüvvələr arasında vasitəçi qismində çıxış edərək, özünün siyasi çəkisini artırmağa çalışması və ardınca Paşinyanın istefasını tələb etməsi idi. Nikol Paşinyanın hakimiyyətə qarşı çıxmış qərargah rəisi Onik Qasparyanın tutduğu vəzifədən azad olunması ilə bağlı qərarını təsdiq etməməklə də Armen Sarkisyanın əsl siyasi mövqeyi ortaya çıxmışdı.

Lakin fərqli düşünənlər də var. Belə ki, Ermənistanın “Respublika” partiyasının sədr müavini, keçmiş təhsil və elm naziri Armen Aşotyan prezidentin istefaya getməsi ilə Nikol Paşinyana kömək etmiş olduğunu düşünür. O qeyd edib ki, Sarkisyan yalanlar üzərində və zəif bir şəkildə vəzifədə qaldığı kimi elə belə yalançı və zəif açıqlama ilə də istefa verdi: “Ermənistanın başı üzərində hərlənən buludlarla birlikdə xarici aləmdən yeni güclü tufan gələcək ki, Armen Sarkisyan da belə bir ərəfədə aradan çıxmağa qərar verdi”.

Belə bir vəziyyətdə ölkənin ciddi ictimai-siyasi böhran yaşadığını anlamamaq mümkün deyil.

Elçin CƏFƏROV,

“Azərbaycan”